Mavzu: Imperativ protseduraviy dasturlash

Mavzu:Imperativ protseduraviy dasturlash

Fan: Dasturlash uslublari va paradigmalari

Protsedurali dasturlash

• Protsedurali dasturlash - bu dasturlash tilining juda katta dastur kodi birliklarini qism dasturlarga yig‘ish orqali dasturlash uslubi hisoblanadi.

Protsedurali dasturlash

• Protsedurali dasturlash qism dasturlardan foydalanilgan holda dasturlashga asoslanadi.
• Protsedurali dasturlash dastur qismidan qayta foydalanish imkonini beradi.

Protseduraviy dasturlash tili

Protsedurali dasturlash dasturchiga masalani yechishda har bir qadamini belgilab borish imkoniyatini beradi.
Bunday dasturlash uslubida masala qadamlarga bo’linadi va qadamba-qadam yechib boriladi.

Masalaning mantiqiy strukturasi

Masala
Qism masala
Qism masala
Qism masala
...
...
Qism masala
Qism masala
Qism masala
...
Qism masala
Qism masala
Qism masala
...

Masalaning fizik strukturasi(c/c++ tillaridagi matni)

Dastur
Fayl
Funksiya
Blok
Funksiya
Blok
...
...
Fayl
Funksiya
Blok
Blok
...
Funksiya
...
Fayl
Fayl
Funksiya
...

Funksiyadan foydalanish dasturchiga nima beradi?

Dastur strukturasini yaxshilaydi
Dasturchini kodni qayta yozishlardan qutqaradi.

Funksional dekompozitsiya

• Funksional dekompozitsiya-bu dasturda ichma-ich joylashgan funksiyalarni chaqrish-ning iyrarxik ko’rinishda tasvirlanishdir .

Funksional dekompozitsiya
Dasturning
boshlanishi
Dasturning
tugashi
main funksiyasi
f1 ni chaqirish
f2 ni chaqirish
f11 ni chaqirish
f12 ni chaqirish
f21 ni chaqirish

Masala

EKUB(A,B,C)=?

Masalaga yechim topish

• EKUB-eng katta umumiy bo’luvchi
• Masalan, EKUB(15,25)=5
• Evklid algoritmi
• EKUB(A,B,C)=EKUB(EKUB(A,B),C)

Dastur kodi:

Funksiyalarning chaqirilish jarayoni

main
EKUB3
EKUB

Protseduraviy dasturlash tillari

• 1С
• Ada (umumiy maqsadli)
• Алгол 60
• Алгол 68
• Basic (Visual Basic paydo bo’lguncha)
• C
• КОБОЛ
• Фортран
• Модула-2
• HAL/S
• Pascal
• PureBasic
• ПЛ/1
• РАПИРА
• REXX
• Go
• Nim
• Kotlin

Savollar...

Imperativ vs Deklarativ

Tasavvur qiling. Ikki kishi restoranga kirib keldi. Quyidagi gaplardan qaysi biri imperativ uslubni ifodalaydi:

• “Men ana u burchakda stol bo’sh ekanligini ko’ryapman . Ketdik o’sha stolga va u yerda o’tiramiz”
• “Marhamat, stol ikki kishilik”

Imperativ vs Deklarativ

Ikki talaba telefonda suhbatlashmoqda “Men seni kursdoshingman. Seni uyinga qanday borsam bo’ladi?” Mazkur savolga imperativ uslubda berilgan javob qaysi?

• “Mening manzilim: Samarqand shahri, beruniy ko’chasi 144 uy, 33-xonadon ”
• “Avtobus bekatidan 37-avtobusga o’tirasan. Avtobus “Anjir” restorani bekatiga yetganda bekatga tushasan. Restoran yonidagi 144-uyning 3-podyezdiga kirasan. 3-qavatga ko’tarilib 33-xonadon eshigi qo’ng’rog’ini bosasan”