Mavzu: inflyatsiya sharoitida kreditlar va muddati o'tgan qarzlar

1. INFLYATSIYA SHAROITIDA KREDITLAR VA MUDDATI O'TGAN QARZLARNING DOLZARBLIGI VA OʻRNI.

Ijtimoiy iqtisodiyot. Inflyatsiya oqibatlari:

- daromadlarni aholi guruhlari, ishlab chiqarish sohalari, hududlar, uy xo'jaliklari o'rtasida qayta taqsimlash. tuzilmalar, firmalar, davlat;
Buzilish tejash aholi, uy xo'jaliklari. davlat sub'ektlari va fondlari. byudjet;
Narxlarning notekis o'sishi sanoatning turli tarmoqlarida foyda ko'rsatkichlarining tengsizligini oshiradi, takror ishlab chiqarishdagi nomutanosiblikni kuchaytiradi;
Strukturaning buzilishi iste'mol talabi qadrsizlangan pulni tovar va valyutaga aylantirish istagi tufayli (mablag'lar aylanmasi tezlashadi va shunga mos ravishda inflyatsiya jarayoni tezlashadi);
Yashirin iqtisodiyotning rivojlanishiga faol yordam beradigan narxlar, valyuta, foizlar, kreditlar bo'yicha chayqovchilikning kuchayishi;
Xarid qilish qobiliyatining pasayishi nat. valyuta va uning real qiymatini buzish. boshqa valyutalarga nisbatan kurs.
Effekt ham bor inflyatsion soliqqa tortish- davlat tomonidan qo'shimcha olinganligi soliq to'lovchilarni bir soliq guruhidan boshqasiga o'tkazish natijasida olingan daromadlar (yuqori soliq guruhiga tushadi soliq stavkasi) indekslash natijasida.
Antiinflyatsiya siyosati davlat tomonidan amalga oshiriladigan chora-tadbirlar majmuidir. inflyatsiyaga qarshi kurashishga qaratilgan iqtisodiyotni tartibga solish. 3 ta asosiy tarmoq mavjud. anti-infl turi. siyosatchilar:

1) deflyatsion siyosat - pul-kredit orqali pul talabini cheklash usullari qo'llaniladi. va davlatni qisqartirish orqali soliq mexanizmlari. xarajatlar, kreditlar bo'yicha foiz stavkalarining oshishi, o'sishi soliq jarayoni, pul massasini cheklash;

2) daromad siyosati (xarajatlarni tartibga solish) - narxlar va ish haqini to'liq muzlatish yoki ular uchun o'sish chegaralarini belgilash orqali bir vaqtning o'zida nazorat qilishni o'z ichiga oladi. Bunday siyosat samarasiz, chunki narxlar o'sishining sekinlashishi tovar taqchilligiga olib keladi va keyinchalik cheklovlarning bekor qilinishi narxlarning sakrashiga olib keladi;
3) ishlab chiqarishni raqobatbardosh rag'batlantirish - sanoat siyosati, bu har tomonlama davlat bilan tavsiflanadi. vatanlarni qo'llab-quvvatlash. ishlab chiqaruvchi va nat. pr-va, shu jumladan soliqlarni kamaytirish orqali tadbirkorlikni bevosita rag'batlantirish, ham aholi uchun soliqlarni kamaytirish choralari.
Inflyatsiyaga qarshi boshqa choralar ham mavjud. siyosatchilar:
Indeksatsiya - pulning qadrsizlanishi natijasida yuzaga kelgan yo'qotishlarni qoplash;
Narxlarning nazorat qilinadigan o'sishini cheklash shakllari (ma'lum tovarlar uchun nazorat qilinadigan narxlarning o'sishini "muzlatish", ularning darajasini ma'lum chegaralarda cheklash).
Inflyatsiyani nishonlash
Maqsadli maqsadlar yoki miqdoriy parametrlarni belgilash. Inflyatsiyani maqsadli belgilashni oraliq maqsad sifatida inflyatsiya prognozidan foydalanishga asoslangan pul-kredit siyosati rejimi sifatida tavsiflash mumkin. Targetlashtirish Markaziy bank tomonidan amalga oshiriladi, u bo‘lajak inflyatsiya dinamikasini bashorat qiladi va prognoz asosida rejalashtirilgan davr uchun inflyatsiyaning miqdoriy maqsadli ko‘rsatkichini belgilaydi.
Inflyatsiya maqsadliligini qo'llashning minimal shartlari:

1. inflyatsiyani targetlash faqat past inflyatsiya rasmiy ravishda emas, balki haqiqatda mavjud bo'lgan mamlakatlarda mumkin;

2. maqsadlilik aslida pul-kredit siyosatining asosiy maqsadi hisoblanadi;

3. Centning tegishli darajadagi avtonomiyalarini ta'minlash. Bank va faqat inflyatsiyani prognoz qilish uchun maqsadlilikni qo'llash;

4. Markaziy bank pul-kredit siyosati vositalaridan foydalanish bo‘yicha qarorlar qabul qilishda to‘liq erkinlikka ega bo‘lishi kerak.

Ushbu shartlarga rioya qilgan holda, Cent. Bank mamlakat iqtisodiyotida narxlarning o'sish sur'atlarini tavsiflovchi nazorat qilinadigan ko'rsatkichni belgilashi kerak. Iste'mol narxlari indeksi asosan Markaziy banklar tomonidan monitoring qilinadigan inflyatsiya ko'rsatkichi sifatida qo'llaniladi.

Prognozni qiyinlashtiradigan omillar:

1. jahon bozorlarida xomashyo va materiallar narxlarining o'zgarishi;

2. qishloq xo'jaligi mahsulotlari narxiga ta'sir qiluvchi qishloq xo'jaligi ishlab chiqarish sharoitlarining o'zgarishi;
3. talab va taklif ko'rinishida namoyon bo'ladigan tabiiy ofatlar va boshqa fors-major hodisalar;
4. milliy valyuta kursining ichki iqtisodiy va pul-kredit siyosatining natijasi bo'lmagan prognoz qiymatlaridan chetga chiqishi;
5. statistik ma'lumotlar sifati va ularni taqqoslash muammolari.
Inflyatsiya nazariyasi.

Ortiqcha talab tufayli yuzaga keladigan inflyatsiyaning Keyns nazariyasi. Bu nazariya vakillari xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning daromadlari va xarajatlari va ularning talabning ortishiga ta’sirini tahlil qiladilar. Ular hukumat tomonidan talabning ortishiga ishonishadi. va amalga oshirildi. ishlab chiqarish hajmining oshishiga olib keladi. va bandlik. Shu bilan birga, aholi talabining ortishi, chunki u noishlab chiqarishdir. tabiati, inflyatsiyaga olib keladi. Shu munosabat bilan ular xususiy va davlat investitsiyalarini rag'batlantirishni tavsiya qiladilar, lekin ishchilarning ish haqini cheklaydilar. Keyns inflyatsiyaning 2 turini ko'rib chiqadi: yarim inflyatsiya - ishsizlik sharoitida pul massasining bunday o'sishi, bu xavf tug'dirmaydi, chunki unchalik ko'p narxlarning oshishiga olib kelmaydi, aksincha, ishsizlarning pro-va jarayoniga jalb qilinishiga yordam beradi va haqiqiy inf - bu to'liq bandlikka erishilganda, nominal o'sishda o'zini to'liq namoyon qiladi. tovarlar va xizmatlar narxlari.

Inflyatsiyaning monetaristik kontseptsiyasi... Vakillar inflyatsiyani pul hodisasi sifatida muomalada bo'lgan pulning ortiqcha miqdori natijasida ko'rib, shu maqsadda denominatsiya indekslari va YaIMning jismoniy hajmini solishtiradilar. Bu nazariyada aholi ongida shakllanadigan taxminlar - kelajakda narxlarning oshishi bo'yicha takliflar muhim o'rin tutadi. Ular o'tgan tajribaga asoslangan va oldingi davrdagi narxlarning o'zgarish tezligiga to'liq bog'liq bo'lgan kutishlarning moslashuvchan tabiati g'oyasini ilgari surdilar. Ushbu versiyaga ko'ra, inflyatsiya darajasi qanchalik yuqori bo'lsa, aholi, korxona, davlat ularni o'z prognozlari va harakatlarida shunchalik ko'p hisobga oladi, inflyatsiya spiralini yaratadi.
Inflyatsiya nazariyasi pr-va ning ortiqcha xarajatlaridan kelib chiqqan. Ushbu nazariyaning mohiyati shundan iboratki, narxlarning ko'tarilishi resurslardan to'liq foydalanilmaslik sharoitida ishlab chiqarish xarajatlarining oshishi bilan bog'liq. Inflyatsiya nazariyasi xarajatlarning oshishi hisobiga narxlarning oshishini mahsulot birligiga xarajatlarning oshishiga olib keladigan omillar bilan izohlaydi.
Kredit bozori
Kredit takror ishlab chiqarish jarayonining ikkinchi bosqichida - taqsimlash bosqichida yuzaga keladi. Kredit bilan xarajat har bir uy uchun. shakl birinchi navbatda qarz beruvchidan qarz oluvchiga, so'ngra qarz oluvchidan qarz beruvchiga o'tadi. Kredit kapitali bo'sh pul kapitali bo'lib, ba'zi pre-th, korporatsiyalar va boshqa ekv. ob'ektlar va boshqalarga vaqtincha foydalanish uchun o'tkazish uchun mo'ljallangan. Kredit bozori harakatlanish mexanizmidir mavjud mablag'lar har qanday shaklda kreditorlardan qarz oluvchilarga. Kredit kapitali bozorining rivojlanish bosqichlari: I bosqich. Erkin raqobat davrida ssuda kapitali harakatining asosiy shakli kredit, kat. pul kapitalistlari - ijarachilar tomonidan jamiyatning turli qatlamlariga, bevosita bir-biriga, shuningdek, banklar, mushuklar tomonidan taqdim etiladi. ba'zi sub'ektlarning bo'sh pul kapitali va jamg'armalarini jalb qilgan va boshqalarga qarz bergan. P bosqich. Qimmatli qog'ozlar paydo bo'ladi, ular yordamida bo'sh pul kapitali ham dastlabki kreditorlardan o'tkaziladi. III bosqich. Bu bosqichda qimmatli qog'ozlarning rivojlanishi bilan turli hosilaviy moliyaviy vositalar - optsion, fyuchers, forvard va boshqalar paydo bo'ladi.Moliya bozori shakllanadi. Tarkibdagi qayta taqsimlash maqsadlariga qarab moliya bozori pul bozori va kapital bozorini taqsimlash. Pul bozorida turli majburiyatlarni to'lash uchun to'lov vositasi sifatida foydalanish mumkin bo'lgan likvid shakldagi aktivlar bilan operatsiyalar amalga oshiriladi. Kapital bozorida bo'sh kapitallarni qayta taqsimlash va ularni turli foydali moliyaviy aktivlarga qo'yish sodir bo'ladi. Kredit kapitali bozorida ba'zi ekv.larni ta'minlash uchun operatsiyalar amalga oshiriladi. vaqtincha bo'sh pul mablag'lari sub'ektlari boshqalarga kredit bo'yicha: korxonalar - bevosita bir-biriga, banklar - har qanday xo'jalik yurituvchi sub'ektlarga (bank kreditlari bozori), bevosita davlatga.