Mavzu: Informatik va axborot texnologiyalari fanidan yozma ish o’tkazish talablari Reja


Fikrni yozma shaklda bayon etish malakasi


Download 32.12 Kb.
bet2/3
Sana18.12.2022
Hajmi32.12 Kb.
#1026837
1   2   3
Bog'liq
M 3

Fikrni yozma shaklda bayon etish malakasi (tugal fikr ifodalangan matn) murakkab jarayon bo‘lib, ona tili ta’limining maqsadi shu parametrda mujassamlashadi. O‘quvchining ona tili ta’limi jarayonida egallagan ko‘nikma va malakalari u yaratgan matnda aks etadi. Bu parametr bo‘yicha ta’lim sifatining natijasini baholashda o‘qituvchi tomonidan o‘quvchi egallagan quyidagi ko‘nikmalarning darajasi aniqlanadi:
a) fikrning mantiqiy izchillikda ifodalanganligi;
b) fikrlash, mavzuning murakkablik darajasi (sodda, murakkab, abstrakt-konkret, mavhum va hokazo);
d) tavsifning mavzuga muvofiqligi va mazmuniy qiymati;
e) tavsifda tilning ifoda vositalaridan maqsadga muvofiq foydalanish darajasi;
f) imloviy (yozma) savodxonlik sifati.
Yozma ish va topshiriqlarning har qanday ko‘rinishi mumtoz asarlar mohiyatini o‘zlashtirishda, milliy qadriyatlarni anglashda muhimdir. Ayniqsa, adabiy mavzudagi insholarning asosiy maqsadi o‘tmish va bugunning manfaatlarini umumlashtirishga qaratilgan.
Yozma ishlarga e’tibor faqatgina milliy pedagogik tajribada emas, xorij ta’limi va baholash tizimida ham kuzatiladi. Masalan, keng yoyilgan til o‘qitish dasturlari hisoblangan IELTS, TOEFL tizimlarida 60 daqiqalik umumiy mavzuda esse yoki insho yozish, 50 daqiqa mobaynida o‘qiganlari hamda eshitganlari bo‘yicha savollarga javob tarzida yoki o‘zi bilgan mavzuni dalillar, ma’lumotlarga tayangan holda yozma tarzda asoslab berish talablari keltirilgan.
Kadrlar tayyorlash – mamlakat taraqqiyotidagi muhim masala. O‘zbekiston buyuk kelajak sari intilayotgan ekan, shu kelajak egalarini yetuk mutaxassis-kadrlarni tayyorlash masalasi ijtimoiy-siyosiy ahamiyat kasb etadi. Har tomonlama bilimli, malakali, muayyan tajribaga ega bo‘lgan, nutq madaniyati talablarini to‘liq o‘zlashtirgan, og‘zaki va yozma nutqi ravon mutaxassis-kadrlarni tayyorlashda an’anaviy milliy pedagogika hamda rivojlangan davlatlarning ilg‘or tajribasidan, eng so‘nggi zamonaviy yutuqlaridan umumlashtirgan holda foydalanish maqsadga muvofiq.
Ma'lumki, yozma ishlar o‘quvchi bilimini aniqlashning muhim vositalaridan biri hisoblanadi. Yozma ishlar orqali o‘quvchi bilimi va ularning bilimlarida yo‘l qo‘yilgan bo‘shliqlar aniqlanadi va bartaraf etish choralari ko‘riladi.
Yozma ishlar 2 turga bo‘linib, ta'limiy va tekshiruv xarakterga ega bo‘ladi. Ta'limiy yozma ishlar o‘quvchilarga o‘tilgan mavzularni mustahkamlash, fikrlash qobiliyatlarini o‘stirish, bilimlarni chuqurlashtirish kabi vazifalarni bajarsa, tekshiruv diktantlari o‘quvchilar bilimlaridagi bo‘shliqlarni aniqlash va ularni to‘ldirish hamda baholash, berilgan bilimlarni mustahkamlashni ta'minlovchi ta'limiy shartlardan biri hisoblanadi.
Yozma ishlarni tashkil etishda AKTdan foydalanish ushbu dars zamon talablariga javob beradigan tarzda tashkil etilishiga, dars samaradorligini oshirishga yordam beradi, barcha o`quvchiga berilishi nazarda tutilgan materiallar ekranda namoyon etilishi yozma ish shartlarini tushuntirilishini osonlashtiriladi, darsga bo`lgan qiziqishlarini kuchaytiradi. XTVning 2010 yil 20 iyuldagi 178-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan Nizomning 1-ilovasida o‘quvchilardan olinadigan tekshiruv yozma ishlari, ya'ni oraliq (ON) materiallari fan o‘qituvchilari tomonidan tayyorlanishi ko‘rsatib o‘tilgan. Bu o‘qituvchilarni o‘z ustida ishlashlari materiallarni tayyorlashda bo‘limga mos shartlarni o‘zlari DTS talablari asosida tanlab olish, ya'ni bir xillikdan qochishni ta'minlaydi. O‘qituvchi o‘quvchilar bilimlari xususiyatidan va dastur talablaridan kelib chiqib, matnni tanlash imkoniyatiga ega.



Download 32.12 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling