Mavzu: Investitsiya loyihalari bo'yicha texnik-iqtisodiy asosnomani (tia) tuzish va uning o'ziga xos xususiyatlar

Loyihalarni texnik-iqtisodiy asoslash (TIA) – bu investitsiya loyihasi bo’yicha uni amalga oshirishning maqsadga muvofiqligi va samara berishga qaratilgan kompleks hisob-tahlil xujjatlar, ya’ni asosiy texnik va tashkiliy qarorlar, smeta-hisob, baholash va boshqa bir qancha ko’rsatkilarni qamrab olgan xujjatlar to’plamidir.

• Loyihalarni texnik-iqtisodiy asoslash (TIA) – bu investitsiya loyihasi bo’yicha uni amalga oshirishning maqsadga muvofiqligi va samara berishga qaratilgan kompleks hisob-tahlil xujjatlar, ya’ni asosiy texnik va tashkiliy qarorlar, smeta-hisob, baholash va boshqa bir qancha ko’rsatkilarni qamrab olgan xujjatlar to’plamidir.

Loyihaviy moliyalashtirishning dastlabki bosqichida bajariladigan ishlarni quyidagicha ifodalash mumkin.

1.Loyihani amalga oshirish imkoniyatlari tahlil qilinadi:

• -investitsiyalash uchun kerak bo’ladigan mablag’lar hajmi va salohiyatli investorlar;
• -loyihani amalga oshirishning ichki va tashqi shart-sharoitlarini baholash;
• -loyihani amalga oshirish imkoniyatlarini makro va mikroiqtisodiy darajada tahlil qilish.

2.Loyihani asoslashning tayyorgarlik bosqichi:

• -loyihani mavjud muqobillar bilan solishtirgandagi dastlabki asoslash;
• -qo’shimcha funksional tadqiqotlar;
• -loyihani texnik-iqtisodiy asoslash;
• -loyihani amalga oshirishga kelishish va tasdiqlash ishchi hujjatlar:

3.Loyihani baholash va investitsiya qilish to’g’risidagi qaror qabul qilish:

• -yakuniy qaror sifatida loyihani ijtimoiy-iqtisodiy baholash;
• -investitsiyalashning salohiyatli manbalarini aniqlash;
• -investitsiyalashning tadbirlarini ishlab chiqish

Texnik-iqtisodiy asosni tuzishda quyidagi tematik qismlar ketma-ketligiga yo'l qo'yiladi:

• - dastlabki ma'lumotlar, bozor sektori to'g'risidagi ma'lumotlar,
• - korxonaning mavjud biznesining mavjud imkoniyatlari,
• - xomashyo manbalari, biznesni rivojlantirish uchun moddiy omillar,
• - maqsadga erishish uchun kutilgan kapital xarajatlar,
• - loyihani amalga oshirish jarayonida ekspluatatsiya xarajatlari,
• - ishlab chiqarish rejasi,
• - loyihaning moliyaviy siyosati va moliyaviy komponenti,
• - kelajakdagi loyiha haqida umumiy ma'lumot.