Mavzu: iqtisodiy tahlilning predmeti, vazifalari va mazmuni

3. Iqtisodiy tahlil da qo’llaniladigan axborot manbalari va ularni tahlilga tayyorlash.
Mulk shaklidan qatiy nazar xo’jalik yurituvchi sub’ektlari Respublikasi Moliya vazirligining 2002 yil 27 dekabrdagi 140-soni buyrug’i bilan quyidagi hisobot shakllari tavsiya etilgan.
1-shakl. Buxgalteriya balansi.
2-shakl. Moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobot.
4-shakl. Pul oqimlari to’g’risidagi hisobot.
5-shakl. O’z sarmoyasi to’g’risida hisobot.
Valyuta mablag’larining harakati to’g’risidagi ma’lumot.
Moliyaviy hisobotni tuzishda quyidagi tamoyillarga rioya qilinishi kerak:

1. tezkorlik;

   
   

2. vaqtga amal qilishlik;

   
   

3. tushunarlilik;

   
   

4. to’g’ri va aniqlik;

   
   

5. tahlilga mos kelishlik;

   
   

6. ob’ektni to’liq ifodalay olishlik;

   
   

7. tarmoq tamoyiliga qilishlik;

   
   

8. sifatlilik.

   
   

Moliyaviy hisobotdan foydalanishda quyidagi tamoyillarga rioya qilish kerak:

1. ishonchlilik;

   
   

2. solishtirish mulkchiligini ta’minlashlik;

   
   

3. ko’rsatkichlarning tahliliyligini ta’minlashlik;

   
   

4. xolislik;

   
   

5. batafsililik;

   
   

6. qamrovlilik;

   
   

7. tegishli ma’lumotlarni ifoda etishlilik.

   
   

Tayanch iboralari:

1. Iqtisodiy tahlil so’zining manosi

   
   

2. Iqtisodiy tahlil vazifalari

   
   

3. iqtisodiy resurslar

   
   

4. xo’jalik jarayonlari

   
   

5. biznes reja

   
   

6. ishlab chikarish samaradorligi

   
   

Iqtisodiy tahlilning predmeti

Iqtisodiy tahlil fanining predmeti, xo‘jalik faoliyatida ob’ektiv (tashqi) va sub’ektiv (ichki) omillar ta’sirida sodir bo‘lgan, bo‘layotgan va bo‘ladigan ijtimoiy va iqtisodiy jarayonlarni ma’lumotlar manbaida ifodalangan ko‘rsatkichlar tizimi (sistemasi) orqali uning holatida baho berish va yaxshilash yo‘llarini ishlab chiqishni o‘rganishdan iboratdir. M.QPardayev

Iqtisodiy tahlil predmeti deganda, korxonalar va birlashmalar faoliyatini biznes-rejasini bajarish va uning asosligini tekshirish, ularning mehnat, moddiy va moliya resurslaridan oqilona foydalanish natijasida ichki xo‘jalik rezervlarini aniqlash bo‘lib, bular barchasi o‘z navbatida iqtisodiy ko‘rsatkichlar tizimida o‘z aksini topib , hisob va hisobot hamda hisobdan tashqari ma’lumotlarga asoslanishi tushuniladi. A.X.Shoalimov

Iqtisodiy tahlil fanining predmeti deganda korxonalardagi xo‘jalik jarayonlari, ijtimoiy-iqtisodiy samaradorligi va faoliyatining oxirgi natijasiga ta’sir etuvchi ob’ektiv va sub’ektiv omillar va ularning axborotlar tizimida ifodalanishi tushunildi. M.I.Bakanov, A.D.Sheremet.