Mavzu: Irsiy kassalikar diagnostikasi molekulyar genetik taxlil. Genetik xavfsizlik muommollari

Mavzu:Irsiy kassalikar diagnostikasi molekulyar genetik taxlil. Genetik xavfsizlik muommollari.

Reja:

• Reja:
• 1.Irsiy kasalliklar diagnostikasi.
• 2.Molekulyar genetik taxlil
• 3.Genetik xafsizlik muommolari.

1. Genotipning o‘zgarishi bilan yuzaga chiqadigan kasalliklarga irsiy kasalliklar deyiladi. Irsiy kasalliklarning barchasi ham nasldan naslga 0 ‘tavermaydi, chunki irsiy kasalligi boigan individ juda erta halok boiadi yoki nasi qoldirish qobilyatiga ega bolmaydi. Irsiy kasalliklar tashqi muhitning mutagen ta’sirida sodir boiadi. Lekin bu jarayonda organizimning ichki muhiti ya’ni genotipi ham katta rol o‘ynaydi, agar kasallik yuzaga chiqishida ham atrof-muhit omillarining, ham genotip ahamiyatli bolsa bunday kasalliklami multiomilli (multifikator) irsiy kasalliklar deyiladi (oshqozon va o‘n ikki barmoqli ichakda boladigan jarohat, jigar, o‘pka kasalliklari, ateroskleroz, gipertoniya, yomon sifatli o‘sma kasalliklarining ayrimlari va hokazo).

• 1. Genotipning o‘zgarishi bilan yuzaga chiqadigan kasalliklarga irsiy kasalliklar deyiladi. Irsiy kasalliklarning barchasi ham nasldan naslga 0 ‘tavermaydi, chunki irsiy kasalligi boigan individ juda erta halok boiadi yoki nasi qoldirish qobilyatiga ega bolmaydi. Irsiy kasalliklar tashqi muhitning mutagen ta’sirida sodir boiadi. Lekin bu jarayonda organizimning ichki muhiti ya’ni genotipi ham katta rol o‘ynaydi, agar kasallik yuzaga chiqishida ham atrof-muhit omillarining, ham genotip ahamiyatli bolsa bunday kasalliklami multiomilli (multifikator) irsiy kasalliklar deyiladi (oshqozon va o‘n ikki barmoqli ichakda boladigan jarohat, jigar, o‘pka kasalliklari, ateroskleroz, gipertoniya, yomon sifatli o‘sma kasalliklarining ayrimlari va hokazo).

Irsiy kasalliklar soni yildan-yilga ko‘paymoqda. Bunga sabab birinchidan irsiy kasalliklami aniqlovchi usullaming takomillashishi bo‘lsa, ikkinchidan atrof muhitning mutagen omillari bilan ifloslanishi- dir. Ma’lumotlarga qaraganda 5 % bola irsiy kasallik bilan dunyoga keladi va har bir odamda kelajakda mutatsiyaga uchrashi mumkin boMgan 5—10 ta genlar boMadi. Hozirgi kunda 2000 dan ortiq irsiy kasalliklar aniqlangan. Irsiy kasalliklarning boshqa kasalliklardan farqi shundaki ularning sodir boMishi uzoq davom etadi.

• Irsiy kasalliklar soni yildan-yilga ko‘paymoqda. Bunga sabab birinchidan irsiy kasalliklami aniqlovchi usullaming takomillashishi bo‘lsa, ikkinchidan atrof muhitning mutagen omillari bilan ifloslanishi- dir. Ma’lumotlarga qaraganda 5 % bola irsiy kasallik bilan dunyoga keladi va har bir odamda kelajakda mutatsiyaga uchrashi mumkin boMgan 5—10 ta genlar boMadi. Hozirgi kunda 2000 dan ortiq irsiy kasalliklar aniqlangan. Irsiy kasalliklarning boshqa kasalliklardan farqi shundaki ularning sodir boMishi uzoq davom etadi.