Mavzu; is-lm modeli vositasida byudjet soliq siyosati taxlili Mundarija Kirish Reja


chizma. Pul bozoridagi chizma. LM egri chizig’i


Download 137.43 Kb.
bet6/12
Sana09.01.2022
Hajmi137.43 Kb.
#260432
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
IS-LM modeli vositasida byudjet soliq siyosati taxlili

chizma. Pul bozoridagi chizma. LM egri chizig’i

grafigi grafigi

Shunday qilib, yuqoriroq daromad yuqoriroq foiz stavkasiga olib keladi va buni LM egri chizig’i aks ettiradi. U pul bozorida foiz stavkasi va daromad o’rtasidagi munosabatlarni ko’rgazmali tarzda ifodalaydi. Daromad darajasi qancha baland bo’lsa, pulga bo’lgan talab shuncha yuqori va shunga muvofiq muvozanatli foiz stavkasi ham shuncha yuqori bo’ladi.

LM egri chizig’i o’ziga xos konfiguratsiyaga ega: gorizantal qism va vertikal qism. LM egri chizig’ining gorizantal qismi foiz stavkasi R ning minimal darajasidan pasaya olmasligini anglatsa, vertikal qism foiz stavkasi R ning maksimal darajasi chegarasidan tashqarida hech kim o’z mablag’larining likvid (pul) shaklida ushlab turmasligini va ularni qimmatli qog’ozlarga aylantirishini anglatadi.

LM egri chizig’i tenglamasi pulga talab funktsiyasini R va Y ga nisbatan echib topiladi.

R ga nisbatan LM egri chizig’i tenglamasi quyidagicha:

R=(k/h)Y - (1/h) (M/P).

Y ga nisbatan LM egri chizig’i tenglamasi quyidagicha:

Y = (1/k) (M/P) + (h/k) R.

k/h koefitsenti LM egri chizig’ining Y o’qiga nisbatan og’ish burchagini xarakterlaydi hamda fiskal va pul kredit siyosatining nisbiy samaradorligini baholaydi.

Shunday kilib, LM egri chizig’i o’zgarmas narxlar sharoitida pul vositalari bozorida vujudga keladigan foiz stavkasi va daromadlar darajasining kombinatsiyalarini ko’rsatadi. LM egri chizig’ining har bir nuqtasida pul bozorida talab va taklif o’zaro teng bo’ladi.

Milliy iqtisodiy tizimning inqirozi, uning faoliyatidagi sezilarli uzilishlar (milliy ishlab chiqarish hajmining pasayishi, giperinflyatsiya, ommaviy ishsizlik, milliy valyutaning qadrsizlanishi va boshqalar) har doim ham falokatga o'xshaydi. Bunday og'ishlarga zo'ravonlik bilan bog'liq siyosiy voqealar ham qo'shilishi bejiz emas.

"Mikro" prefiksi yunoncha "kichik" so'zidan kelib chiqqan. Ammo yakka tartibdagi korxonani tashvishga solayotgan rivojlanish muammolari har doim boshqa iqtisodiy sub'ektlarning manfaatlariga ta'sir qiladi. "Domino printsipi" ni keltirib chiqaradigan har doim zanjirli reaktsiya xavfi mavjud. Shuning uchun ko'pincha Makroiqtisodiyot muammolari milliy xususiyat kasb etadi.Shuni ta'kidlash kerakki, aslida, alohida makroiqtisodiyot yoki Makroiqtisodiyot mavjud emas. Birinchisi ham, ikkinchisi ham konvensiyadan boshqa narsa emas, garchi bu juda foydali. Iqtisodiy munosabatlarning ma'lum bir sohasini ma'lum bir vaqt ichida ilgari surish aniq amaliy muammolarni hal qilish bilan bevosita bog'liqdir.

Professional iqtisodchi iqtisodiy nazariyaning fundamental kursining barcha bo'limlarida nazariy tayyorgarlikka ega bo'lishi shart.Megaiqtisodiyot, makro va Makroiqtisodiyot bir-biri bilan chambarchas bog'liq, bir-biri bilan o'zaro ta'sir qiladi, bir-birini to'ldiradi va atrofimizdagi dunyoda sodir bo'layotgan hodisalarni turli nuqtai nazardan aks ettirishga mo'ljallangan.

Qo'llash sohasiga, tadqiqot natijalaridan foydalanishga qarab quyidagilarni ajratish odatiy holdir.

iqtisodiy faoliyat uchun tayyor retseptlar bermasdan, davom etayotgan iqtisodiy hodisalarning mohiyatini o'rganadigan va ilmiy izohlashga harakat qiladigan ijobiy iqtisodiy nazariya;

nafaqat davom etayotgan iqtisodiy jarayonlarni tushuntirib beribgina qolmay, qanday harakat qilish kerakligi, kerakli natijalarga erishish uchun nima qilish kerakligini asoslab beruvchi normativ iqtisodiy nazariya.

Makroiqtisodiyotni ijobiy va me'yoriy qismga ajratish 20-asrning boshlarida bo'lib o'tdi va davom etmoqda.

Ijobiy tahlil ilmiy tushuntirishni taklif qiladi mavjud vaziyat va kelajakdagi iqtisodiy rivojlanishni bashorat qilish. Bu erda hech qanday qiymatga oid hukmlar mavjud emas. Asosiysi, iqtisodiy rivojlanish mantig'ini va qonuniyatlarini tushunishdir.

Iqtisodiy voqealar, hodisalar, jarayonlarru ma'lum davrdagi natijalarini, holatini baholash, tahlil qilishda va umuman, «Makroiqtisodiyot» fanini o'rganishda ko'proq quyidagi tushunchalar bilan ish ko'riladi:

•foydali xususiyatlarga ega bo'lgan tovarlar (moddiy ne'matlar

vaxizmatlar).

Tovarlar — fizik tabiati, xususiyatlari, foydalanishga yaroqli bo'lgan va joy la vaqti, hajmi kabi tomonlari bilan farqlanadi. Ular ishlab chiqarish faoliyati baholashda turlichadir:


  • tovar mahsuloti;

  • realizatsiya (sotish) mahsuloti;

  • sof malisulot;

  • shartli sof mahsulot;

  • tayyor mahsulot;

  • oraliq mahsulot yoki tugallanmagan ishlab chiqarish va yari fabrikatlar.

Hozirgi zamon iqtisodiyotida pirovard miqdorlar tushunchasi ко' ishlatiladi. Masalan,

  • pirovard mahsulot;

  • pirovard xarajatlar;

  • pirovard daromad.

Pirovard miqdorlar asosida bir iqtisodiy qarorga kelish, ya'ni boshqacha qili aytilsa, qo'shimcha birlik mahsulot ishlab chiqarish bilan bog'liq bo'lgai pirovard natijalarni pirovard xarajatlar bilan taqqoslash marjinal prinsi hisoblanadi. Bunda samara bilan xarajat taqqoslanmaydi. Bu fikrlarning fare katta.


Download 137.43 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling