Mavzu: Kirish. Tibbiyot texnikasi va yangi tibbiyot texnologiyalari fani. Zamonaviy fan- texnika yutuqlari va kompyuter dasturlari taxliliining tibbiyotda yangi tibbiy texnologiyalarini rivojlanishidagi axamiyati

Termodinamik sistemalar jismdan yoki jismlar guruhidan iborat bo’lib, ularda yuz beradigan jarayonlar issiqlikning boshqa energiyalarga o’tishi yoki aksincha bo’lishi mumkin.

• Termodinamik sistemalar jismdan yoki jismlar guruhidan iborat bo’lib, ularda yuz beradigan jarayonlar issiqlikning boshqa energiyalarga o’tishi yoki aksincha bo’lishi mumkin.
• Termodinamik sistema va tashqi muhit modda va energiyaga bilan almashinmasa uni izolyatsiyalangan sistema deyiladi.
• Faqatgina energiya almashinuvi bo’lsa, unday sistema yopiq sistema deyiladi.
• Tashqi muxit bilan energiya hamda modda almashinuvi bo’lgan sistemaga ochiq sistema deyiladi.

TERMODINAMIKANING 1-QONUNI:

• TERMODINAMIKANING 1-QONUNI:
• Sistemaga berilga issiqlik miqdori uning ichki energiyasining o’zgarishiga va tashqi kuchlarga nisbatan ish bajarilishiga sarf bo’ladi, ya’ni
• Q = ∆U + A. (1)
• (1) formula dirferensiyal ko’rinishda quyidagicha yoziladi:
• dQ = dU + dA (2).
• Gazlar uchun elementar ish dA = pdV bundagi p-bosim, dV-elementar hajm.
• To’la ish pdV ning integraliga tengdir, ya’ni

Sistemaning ichki energiyasi deganda, sistemani tashkil etgan zarrachalarning kinetik va potensial energiyalari yig‘indisi tushuniladi.

• Sistemaning ichki energiyasi deganda, sistemani tashkil etgan zarrachalarning kinetik va potensial energiyalari yig‘indisi tushuniladi.
• Ichki energiya sistema holatining fuknsiyasi bo‘lib, berilgan holat uchun ma’lum bir qiymatga ega bo‘ladi. ΔU sistemaning boshlang‘ich va oxirgi holatlariga mos bo‘lgan ichki energiya ayirmasi:
• ΔU=U2 – U1
• Issiqlik almashinishida uzatilgan energiya miqdorining o'lchovi issiqlik miqdori, ish bajarishda sarflangan energiyaning o'lchovi esa ishdir.

Izobarik jarayonda (p=const) sistemaga berilgan issiqlik miqdori sistemaning ichki energiyasini orttirishiga va sistema ustida tashqi kuchlarning ish bajarishga sarf bo’ladi, ya’ni:

• Izobarik jarayonda (p=const) sistemaga berilgan issiqlik miqdori sistemaning ichki energiyasini orttirishiga va sistema ustida tashqi kuchlarning ish bajarishga sarf bo’ladi, ya’ni:
• dQ= dU + pdV
• Izoxorik jarayonda (V=const, dV=0 natijada dA=0 bo’ladi, gaz tashqi kuchlarga qarshi ish bajarmaydi va sistemaga keltirilgan hamma issiqlik miqdori faqat uning ichki energiyasining o’zgartirishga sarf bo’ladi. Bu holda termodinamikaning 1-qonuni quyidagichadir:
• dQ = dU.
• Izotermik jarayonda (T=const, demak U=const, bunga ko’ra dU=0) gazga berilgan issiqlik miqdorining hammasi gazning kengayishi uchun bajarilgan ishga sarf bo’ladi.
• dQ= dA.