Мавзу: кириш


Ґисоблаш тармокларини ташкил килиш тамойиллари


Download 1.1 Mb.
bet20/61
Sana18.06.2023
Hajmi1.1 Mb.
#1560107
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   61
Bog'liq
axborot texnologiyalari

Ґисоблаш тармокларини ташкил килиш тамойиллари

Маълумотларни кайта ишлашнинг йирик тизимларини яратилиши алохида корхоналар, ташкилотлар ва уларнинг булимларига хизмат курсатувчи хисоблаш техникаси воситаларининг алока воситалари ёрдамида ягона таксимланган хисоблаш тизимига бирлашиши билан боіликдир.


Ґисоблаш воситаларининг бундай комплекслаштирилиши биринчидан, харажатларни камайтириш хисобига; иккинчидан ишлаётган ЭҐМлар ишончини ва унумдорлигини ошириш хисобига; учинчидан марказлашган ва марказлашмаган маълумотларни кайта ишлаш афзалликларининг рационал бирикмаси хисобига; шунингдек, ягона кудратли хисоблаш ва ахборот ресурсларидан комплексли фойдаланиш ахборотларини кайта ишлаш тизимлари самарадорлигини ошириш имкониятини беради.
Маълумотларни кайта ишлаш жараёнининг марказлаштирилиши икки йуналишда амалга оширилади:

  1. Алохида ЭҐМ (ёки хисоблаш маркази доирасида бирлашган ЭҐМлар мажмуи) га куплаб фойдаланувчилар абонент пунктларининг уланиши оркали, яъни маълумотларни телеишлаши тузилишини яратиш.

  2. Ґисоблаш тармокларини яратиш оркали, бу тармокларда бир-биридан узоклашган куплаб ЭҐМлар ёки хисоблаш марказлари ораларидаги бирлашув руй беради.

Бу каби таксимланган тизимларнинг территориал узоклашган компонентлари орасидаги ахборот узатиши стандарт телефон ва телеграф йуллари ёрдамида, шунингдек уралган буі симлари ва алока коаксиал кабеллари оркали амалга оширилади.
Ґозирги замон хисоблаш тармокларига куйидагилар хос:

  1. бир-биридан узоклашган куплаб ЭҐМлар ва алохида хисоблаш тизимларининг ягона таксимланган маълумотларни кайта ишлашнинг тизимларга бирлашиши;

  1. хисоблаш техникаси воситаларининг узаро таъсири жараёнида ахборотлар билан алмашувни ташкил килиш учун маълумотларни кабул килиш ва узатиш воситалари ва алока йулларининг татбик этилиши;

  1. абонент пунктлари ва фойдаланувчилар терминали сифатида ишлатилаётган сиртки асбоб-ускананинг кенг спектори мавжудлиги;

  1. асбоб-ускунани алмаштириш ва ошириш жараёнини енгиллаштирадиган алока йуллари ва техник воситаларнинг уланиши бир хил усулларининг ишлатилиши;

  1. операцион тизимнинг мавжудлиги. Бу операцион тизим хисоблаш тармоки фойдаланувчиларининг масалаларини ечиш жараёнида техник ва дастурий воситаларни самарали ва ишончли кулланилишини таъминлаб беради.

Ґисоблаш тармоклари ишлатилишининг узига хос хусусиятли томонлари бу нафакат аппарат воситаларининг маълумотлар кайта ишлаш ва яратилиш жойига бевосита якинлашиши, балки бир нечта ЭҐМлар орасида фойдали таксимлаш максадида бошкариш ва ишлов бериш функцияларининг алохида тузувчиларига булиниши хамдир. Шунингдек фойдаланувчиларнинг хисоблаш ва ахборот ресурсларига кириш йулларининг тез ва ишончли таъминланиши ва бу ресурсларнинг коллектив ишлатилишини ташкил этиш хам хисоблаш тармокларининг хусусиятли томонларидан бири.
Ґисоблаш тармоклари алохида худуд ва умуман мамлакат микёсида ишлаб чикариш, транспорт, моддий техник таъминотни бошкаришни автоматлаштиришга имкон беради.
Ґисоблаш тармокларида маълумотларнинг катта хажмини туплаш имконияти, бу маълумотларнинг оммабоплиги, шунингдек дастурий ва аппарат воситаларининг ишлатилиши ва уларни ишлаб туришининг юкори ишончлилиги - буларнинг хаммаси фойдаланувчиларнинг ахборот хизматини яхшилашга ва хисоблаш техникаси кулланилишининг самарадорлигини оширишга имкон беради.
Ґисоблаш тармоклари шароитида куйидаги имкониятлар кузда тутилган:

  1. ЭҐМлар томонидан маълумотлар параллел ишлатилишини ташкил этиш;

  1. турли хил ЭҐМлар хотирасида жойлашадиган таксимланган маълумотлар базасини яратиш;

  1. маълум бир масалани самарали ечиш учун алохида ЭҐМни (ЭҐМлар гурухи) ихтисослаштириш;

  1. алохида ЭҐМ ва тармок фойдаланувчилари орасида ахборотлар ва дастурлар алмашинувини автоматлаштириш;

  1. ишдан чикиб колган холатда тармокнинг нормал ишлашини тезкор тиклаш максадида хисоблаш кувватларини ва маълумотларини узатиш воситаларини захирада саклаш;

  1. фойдаланувчиларнинг эхтиёжи ва ечилаётган масалаларнинг кийинлиги узгаришига караб тармокк фойдаланувчиларининг орасида хисоблаш кувватларини кайта таксимлаш;

  1. кимматбахо сиртки асбоб-ускуна ва ЭҐМ юк билан таъминланганлик даражасини ошириш ва мустахкамлаш;

  1. ишни кенг режимлар доирасида олиб бориш: диалог, пакетли талаб-жавоб режимлари.

Амалиётда кураётганимиздек маълумотлар устида ишлаш имкониятларининг кенглиги ва тизим ишлашининг ишончлилигини ошириш хисобига хисоблаш марказларида маълумотларни кайта ишлашнинг бахоси автоном ЭҐМларида бу каби маълумотлар кайта ишлашининг бахосига нисбатан 1,5 дан купрок.
Ґисоблаш тармоклари турли хил белгиларига кура туркумланади. Дастури бир-бирига мос, туіри келадиган ЭҐМлардан ташкил топган тармоклар бир жинсли ёки гомоген дейилади. Агар тармокнинг ЭҐМлари, дастурий воситалар бир-бирига мос келмаган булса, бундай тармок бир жинсли эмас ёки гетероген дейилади.
Тармоклар маълумотлар узатилишининг ташкил этилиши буйича куйидагиларга фаркланади:
каналлар коммутацияси билан;
хабарлар коммутацияси билан;
пакетлар коммутацияси билан.
Бажараётган вазифалари буйича тармоклар:
хисоблаш, фойдаланувчилар талабига яраша маълумотларни олиш учун мулжалланган;
аралаш, бу тармоклар хисоблаш ва ахборотли вазифаларни бажаради.
Бошкариш усули буйича хисоблаш тармоклари куйидагиларга булинади:

  1. марказлашмаган бошкарув

  2. марказлашган бошкарув

  3. аралаш бошкарув

Биринчи холда тармок таркибига кирадиган хар бир ЭҐМ бажарадиган тармок операцияларининг координацияси учун дастурий воситалар тулик туплашини уз ичига олади. Бундай турдаги тармоклар мураккаб ва етарлича кимматбахо, чунки алохида ЭҐМларнинг операцион системалари тармок хотирасининг умумий майдонига коллектив кириш йули кузда тутилиб ишлаб чикилади.
Марказлашган бошкарув остидаги аралаш тармоклар шароитида маълумотларнинг катта хажмларини (устида) кайта ишлаш билан боілик ва энг катта устунликка эга булган масалаларнинг ечимлари амалга оширилади.
Тузилиш структураси (топологияси) буйича тармоклар:
бир тугунли ва куп тугунли;
бир йулли ва куп йуллиларга булинади.
Ґисоблаш тармоіи топологияси алока тармоіининг структураси билан аникланади, яъни ЭҐМлар ёки абонентларнинг бир-бири билан уланиши оркали. Шунингдек куйидаги тармоклар структуралари маълум:
радиал (юлдузсимон)
халкасимон
куп алокавий
иерархик ва хоказо.


  1. Download 1.1 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling