Sportchilarda CO2 ning ko‘p hosil bo‘lishi (O2 qabulining katta tezligiga teng) hamda maksimal aerob quvvatga ega yuklamani ko‘tarish paytida arterial qonda laktat va vodorod ionlarining konsentratsiyasining yuqoriligi ko‘tarilgan maksimal ishchi giperventilatsiyaning «kimyoviy» mexanizmi bo‘lib xizmat qiladi. O‘pkaning diffuzion faoliyati. Tinch holatda va mushak ishi paytida, sportchilar o‘pkasining diffuzion faoliyati, sport bilan shug‘ ullanmaganlarnikiga nisbatan yuqori bo‘ladi (4.3-rasm). Masalan, bu ko‘rsatkich, tinch holatda marafon yuguruvchilarda va maksimal ish bajarayotgan mashq qilmagan erkaklarda deyarli bir xil. Har xil - Sportchilarda CO2 ning ko‘p hosil bo‘lishi (O2 qabulining katta tezligiga teng) hamda maksimal aerob quvvatga ega yuklamani ko‘tarish paytida arterial qonda laktat va vodorod ionlarining konsentratsiyasining yuqoriligi ko‘tarilgan maksimal ishchi giperventilatsiyaning «kimyoviy» mexanizmi bo‘lib xizmat qiladi. O‘pkaning diffuzion faoliyati. Tinch holatda va mushak ishi paytida, sportchilar o‘pkasining diffuzion faoliyati, sport bilan shug‘ ullanmaganlarnikiga nisbatan yuqori bo‘ladi (4.3-rasm). Masalan, bu ko‘rsatkich, tinch holatda marafon yuguruvchilarda va maksimal ish bajarayotgan mashq qilmagan erkaklarda deyarli bir xil. Har xil
- kishilar o‘pkasining maksimal diffuzion faolliyatining ko‘rsatkichlarida katta farq bo‘lishiga qaramasdan, umuman olganda, ular, maksimal aerob imkoniyatlarga ega.
Sportchilar o‘pkasi diffuzion xususiyatining ortishi o‘pka hajmining kattalashishi bilan qisman bog‘liq bo‘lib, bu, kattaroq alveolarkapillar yuzani ta’minlaydi. Lekin, asosan — alveolar kapillar tarmoqning kengayishi va qon hajmining ortishi o‘pka kapillarlarida qon hajmining oshishi bilan bog‘liq. O‘pkaning yuqori diffuzion qobiliyati, juda katta quvvatga ega yuklamalar paytida kislorodni alveolalardan qonga tezlashgan holda o‘tishini va uni kislorod bilan tez to‘yinishini ta’minlaydi. Arterial qonda O2 ning parsial bosimi (РаО2). O‘pkada kislorod almashinuvining samarasi to‘g‘risida fikr yuritishga РаО2 imkoniyat - Sportchilar o‘pkasi diffuzion xususiyatining ortishi o‘pka hajmining kattalashishi bilan qisman bog‘liq bo‘lib, bu, kattaroq alveolarkapillar yuzani ta’minlaydi. Lekin, asosan — alveolar kapillar tarmoqning kengayishi va qon hajmining ortishi o‘pka kapillarlarida qon hajmining oshishi bilan bog‘liq. O‘pkaning yuqori diffuzion qobiliyati, juda katta quvvatga ega yuklamalar paytida kislorodni alveolalardan qonga tezlashgan holda o‘tishini va uni kislorod bilan tez to‘yinishini ta’minlaydi. Arterial qonda O2 ning parsial bosimi (РаО2). O‘pkada kislorod almashinuvining samarasi to‘g‘risida fikr yuritishga РаО2 imkoniyat
- beradi. U, tinch holatda, sportchilar va sport bilan shug‘ullanmaganlarda amalda bir xil bo‘lib, yoshi 40 da bo‘lgan sog‘lom kishilarda 85—105 mm sim. ust. (ko‘pincha 95—98 mm sim. ust.) atrofida bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
