Mavzu kompleks ishlab chiqarishda xarajatlarni taqsimlash

Talab qilinadi:
Quyidagi usullardan foydalangan holda kompleks xarajatlarni uchta mahsulotga taqsimlang.
a) natural koʻrsatkichlar usuli;
b) boʻlinish nuqtasida sotish usuli;
v) realizatsiya qilinishi mumkin boʻlgan sof qiymat usuli;
g) yalpi foydadagi doimiy ulush usuli.

5. Kimyoviy vositalar ishlab chiqaruvchi korxona bitta jarayon natijasida uchta birgalikdagi mahsulot ishlab chiqaradi. Har bir mahsulotga boʻlinish nuqtasidan keyin ishlov berilishi mumkin. Quyidagi iyun oyi uchun hisob-kitoblar berilgan.

Koʻrsatkichlar	V	K	S
Boʻlinish nuqtasida realizatsiya bahosi, ming soʻm/litr	120	160	180
Ishlov berilgandan keyingi realizatsiya bahosi, ming soʻm/litr	200	400	600
Boʻlinish nuqtasidan keyingi xarajatlar, ming soʻm	40 000	20 000	45 000
Mahsulot chiqishi, litr	3 000	2 000	2 000

Boʻlinish nuqtasigacha kompleks xarajatlar 800 000 ming soʻmni tashkil etgan va korxonada ularni 3 ta mahsulot tannarxiga litrda olingan mahsulot hajmiga mos holda taqsimlanadi.
Talab qilinadi:
1. Boʻlinish nuqtasidan keyingi ishlov berilgan hol uchun har bir mahsulot uchun va iyun oyi uchun hisoblangan foyda (zarar) haqida hisobot tayyorlang.
2. Rahbariyatga boʻlinish nuqtasidan keyin bir yoki bir necha xil mahsulotlarni sotish orqali foydani koʻpaytirish borasida taklif bering. Sizning tavsiyangiz foyda haqidagi hisobot bilan asoslanishi kerak.

6. Sotish boʻyicha direktor X mahsulot bir qancha vaqt davomida zarar keltirayotgani va buni bartaraf qilish uchun qandaydir chora koʻrish kerakligini aytdi. X mahsulot ximikatlarga ishlov berisha foydalanilaigan ikkita xom-ashyo turining bitta boʻlgan A materialdan olinadi.

Jarayon boʻyicha maʼleotlar quyidagicha:
Mahsulot chiqishi, kg
A material 10 000
V material 30 000
Jarayon tannarxi, ming soʻm
Xom-ashyo 10 000
Mehnat haqi xarajtlari 58 000
Ishlab chiqarish ustama xarajatlari 73 600
Kompleks xarajatlar olingan ikki xil mahsulot hajmiga nisbatan taqsimlanadi.
A materialga ishlov berib X mahsulot olish uchun 1 kg A mahsulotga 1800 soʻm xarajat qilinadi.
X mahsulotning normativ chiqishi 90%.
X mahsulot bir kilogrammi 5600 soʻmdan realizatsiya qilinadi.
V materialning 1 kg keyingi ishlov berishlarsiz 6000 soʻmdan realizatsiya qilinadi.
Talab qilinadi:
a) 1 kg X mahsulot va V material uchun foyda yoki zarar hajmini aniqlang.
b) Sotish boʻyicha direktorning biron bir chora koʻrish haqidagi fikrini izohlang.
v) Xarajatlarni taqsimlashning alternativ usullarini qisqacha izohlang va ularni X mahsulot misolida koʻrsatib bering.