Мавзу. Корхона маълумотларини шакллантириш Режа: Кириш Корхоналар моҳияти ва фаолиятнинг асоси

Мавзу. Корхона маълумотларини шакллантириш


Режа:


Кириш
1. Корхоналар моҳияти ва фаолиятнинг асоси
2. Корхоналарнинг ташкилий-ҳуқуқий шакллари
3. Корхона фаолиятининг ички ва ташқи муҳити
Хулоса
Фойдаланилган адабиётлар

Кириш

Корхона – ижтимоий ишлаб чиқаришнинг бош бўини бўлиб, унда илмий иқтисодиётнинг асосий иқтисодий масалалари ҳал этилади.

Маҳсулотлар яратиш ва хизматлар кўрсатиш муайян технологик жараёнлар, меҳнат қуроллари материаллари, одамларнинг билими ва кўникмалари ижтимоий меҳнат тақсимоти ва кооперациялашга асосланган ҳолда мустақил амалга ошириладиган тизимга айтилади.
Корхона иш ўринларини беради иш ҳақи тўлайди солиқлар тўлаш йўли билан давлат ва ижтимоий дастурларни амалга оширишда қатнашади.
Айнан корхонада маҳсулот ишлаб чиқариш жараёнлари ва ишчини ишлаб чиқариш воситалари билан ўзаро алоқаси амалга оширилади.
Корхона ўз фаолиятини ўзи бошқаради, ишлаб чиқарилган маҳсулотни олинган соф фойдани солиқ ва бошқа тўловларни тўлагандан сўнг қолган қисмини тасарруф этади. Корхоналарда ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар ҳажми ва ассортименти, хилма-хиллиги, хом ашё етказиб берувчилар ва ҳаридорлар нархларни шакллантириш, ресурслардан тежамли фойдаланиш, кадрларни қўллаш, юқори унумли техника ва технологиядан фойдаланиш масалалари ҳал этилади.
Ўзбекистон Республикаси Конституциясида хусусий мулк мулкчилик шаклининг бошқа кўринишлари билан бир қаторда дахлсизлиги ва давлат томонидан муҳофаза қилиниши белгилаб қўйилган. Янги қонунчилик ҳужжатларида янги иқтисодий тушунча - корхонанинг ташкилий-ҳуқуқий шакли тушунчаси киритилган.
Корхоналарнинг ташкилий-ҳуқуқий шакллари бу бозорда корхоналар фаолиятининг ҳуқуқий шартлари. Ҳуқуқий шаклларнинг хилма-хиллиги тадбиркорлик фаолияти учун капитални жалб қилиш усулларини диверсификатсия қилиш, шунингдек корхоналарни ҳар хил жавобгарлик шаклларидан ҳимоя қилиш, шунингдек, бажарилаётган ишларнинг хавфлилигига, рақобат даражасига, бозорга кириш тактикасига қараб бозорда турли хил ҳаракатларни амалга оширишга имкон беради.
Ички муҳитнинг ўзаро алоқалари натижасида тайёр маҳсулот пайдо бўлади, ишлар бажарилади ва хизмат кўрсатилади, яъни тўғри йўлга қўйилган ишлаб чиқариш ва меҳнатга ҳақ тўлаш фаолияти юзага келади.
Корхона фаолиятининг ички муҳити иқтисодий ишлаб чиқариш ташкилоти хоссаларининг намоён бўлиш шакллари ва хусусиятларини акс эттиради, бунинг натижасида у ўз фаолияти натижалари бўйича жамият эҳтиёжларини қондиради ва қондиради, шунингдек ташқи шароитларга жавоб беради, уларга ва бошқа омилларга мослашади.
Ички омиллар (субъектив) инсоннинг муайян фаолияти билан боғлиқ. Улар менежерлар ва ходимларнинг ҳаракатларига тўлиқ ва тўлиқ боғлиқдир. Тадбиркорлик субъекти ички муҳит омилларини билиши ва аниқ бошқарув қарорлари орқали ишлаб чиқариш самарадорлигини оширишга таъсир қилиши керак.
Ички муҳит омилларининг моделлари корхона стратегиясига ва ушбу омилларни бошқариш қобилиятига қараб турли хил вариантларга эга бўлиши мумкин.