Mavzu: Lug`at turlari haqida ma`lumot berish

Lug‘atlar juda qadimgi davrlarda paydo bo‘lgan. Oldingi darslarda sharqda yaratilgan lug‘atlar, xususan turkiy tilli lug‘atlari haqida ma’lumot berilgan edi. Bu o‘rinda shuni aytish kerakki, yevropada,xususan, Rossiyada lug‘atlarga, lug‘atlar tuzishga bo‘lgan jiddiy munosabat XVII asrdan boshlanib, Rossiyadagi dastlabki haqiqiy izohli lug‘at ham ana shu davrda paydo bo‘lgan1. Hozirgi kunda lug‘atlar ma’lumot-axborot to‘plash va uni o‘quvchiga yetkazishda yanada muhim ahamiyat kasb etmoqda.

• Lug‘atlar juda qadimgi davrlarda paydo bo‘lgan. Oldingi darslarda sharqda yaratilgan lug‘atlar, xususan turkiy tilli lug‘atlari haqida ma’lumot berilgan edi. Bu o‘rinda shuni aytish kerakki, yevropada,xususan, Rossiyada lug‘atlarga, lug‘atlar tuzishga bo‘lgan jiddiy munosabat XVII asrdan boshlanib, Rossiyadagi dastlabki haqiqiy izohli lug‘at ham ana shu davrda paydo bo‘lgan1. Hozirgi kunda lug‘atlar ma’lumot-axborot to‘plash va uni o‘quvchiga yetkazishda yanada muhim ahamiyat kasb etmoqda.

O‘z qamrovi, maqsadi, vazifasi va tavsif usuliga ko‘ra lug‘atlarning turlari rang-barangdir. So‘zni tavsiflashdagi bir qancha farqli xususiyatlariga ko‘ra, lug‘atlar asosan ikki turga bo‘linadi:

O‘z qamrovi, maqsadi, vazifasi va tavsif usuliga ko‘ra lug‘atlarning turlari rang-barangdir. So‘zni tavsiflashdagi bir qancha farqli xususiyatlariga ko‘ra, lug‘atlar asosan ikki turga bo‘linadi:

1) ensiklopedik (qomus) lug‘atlar;
2) lisoniy (lingvistik yoki filologik) lug‘atlar.

O‘z navbatida, har bir turdagi lug‘at hajmiga ko‘ra katta, o‘rtacha, kichik; qamrab olgan materialining oz-ko‘pligi va ishlanishiga qarab to‘liq va qisqa bo‘lishi mumkin.

• O‘z navbatida, har bir turdagi lug‘at hajmiga ko‘ra katta, o‘rtacha, kichik; qamrab olgan materialining oz-ko‘pligi va ishlanishiga qarab to‘liq va qisqa bo‘lishi mumkin.
• Ensiklopedik lug‘at bilan lisoniy lug‘at o‘zaro ikki jihatdan farq qiladi:
• 1) obyekti jihatdan;
• 2) so‘zligi jihatidan.