Mavzu: Mahsulot ishlab chiqarish harajatlari va ularni qisqartirish yo’llari Reja

Farg’ona Politexnika Instituti Kompyuterlashgan Loyihalash Tizimlari fakulteti Texnologik jarayonlarni boshqarishning axborot komunikatsiya yo’nalishi 70-20 guruh talabasi G’aybullayev Dostonbekni Soxa iqtisodiyoti va menejmenti fanidan taqdimot ishi

Mavzu: Mahsulot ishlab chiqarish harajatlari va ularni qisqartirish yo’llari

Reja:

• Mahsulot ishlab chiqarish jarayonlari
• Harajat turlari
• Harajatlarni qisqartirish yo’llari

Ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotning barcha bosqichlarida inson hayotining asosini moddiy nе’matlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko’rsatish tashkil etadi.
Ishlab chiqarish jarayonida bеvosita qo’llaniluvchi barcha rеsurslar ishlab chiqarish omillari dеyiladi. Iqtisodiyotning tizimi va shaklidan qat’iy nazar uchta omil: ishchi kuchi , mеhnat qurollari va mеhnat prеdmеtlari bo’lishi shart.
Tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish va iste'molchilarga yetkazib berish uchun qilinadigan barcha sarflar ishlab chiqarish sarf- xarajatlari deyiladi.
Ishlab chiqarish xarajatlarini ikkiga bo`lib o`rganish mumkin.
muomala xarajatlari
bevosita ishlab chiqarish xarajatlari 
Korxona oladigan foydaning miqdori bir tomondan bozorga taklif qiladigan tovar miqdoriga bog'liq bo'lsa, ikkinchi tomondan unga qilinadigan iqtisodiy xarajatlar darajasiga, resurslardan foydalanish samaradorligi va tovarlar bozorida sotiladigan narxlarga bog'liq.
Ishlab chiqarish xarajatlari iqtisodiyotning muhim kategoriyalaridan biri bo'lib, uni o'rganish va qisqartirish ishlab chiqaruvchi uchun muhim ahamiyatga ega.

Sarflangan xarajatlar hajmidan olingan mahsulotning ortiqligi samaradorlikning o'sishini anglatadi.

Sarflangan xarajatlar hajmidan olingan mahsulotning ortiqligi samaradorlikning o'sishini anglatadi.

Bundan kelib chiqadiki har bir korxona ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish bo'yicha o'z strategiyasiga ega bo'lishi zarur.

Ishlab chiqarishning texnik darajasini oshirish
1. Ilg'or texnologiyalarni joriy etish, ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish.
2. Zaxiralardan foydalanishni takomillashtirish, yangi turdagi xom ashyo va materiallardan foydalanish.
3. Mahsulotlarning dizayni va texnik xususiyatlarini o’zgartirish.
4. Ilmiy-texnika yutuqlari va ilg'or tajribalarning mahsulot narxiga ta'sirini tahlil qilish.

Ishlab chiqarish va mehnatni tashkil qilish

Ishlab chiqarish va mehnatni tashkil qilish

1. Ishlab chiqarishni boshqarishni takomillashtirish;

2. Asosiy vositalardan foydalanishni takomillashtirish;

3. Moddiy-texnika ta'minotini yaxshilash;

4. Transport xarajatlarini kamaytirish;

Mahsulotlar hajmi belgilashdagi o'zgarishlar

1. Belgilangan xarajatlarning (amortizatsiya bundan mustasno) kamayish;

2. Mahsulotlarning nomenklaturasi va assortimentining o'zgarishiga va sifatining oshishiga olib kelish;

3. Ishlab chiqarish o'sishi bilan mahsulot birligiga shartli ravishda belgilangan xarajatlar soni kamaytirish;

Tabiiy resurslardan foydalanish

Tabiiy resurslardan foydalanish

1. Tabiiy sharoitlarning o'zgaruvchan xarajatlar ta'sirini aniqlash;

2. Tabiiy yaqin xom-ashyo resurslarini aniqlash va tahlil etish;

Xulosa

Xulosa

Ishlab chiqarish jarayonida umuman tadbirkorlik faoliyatini olib borish mobaynida hisob kitoblarsiz hech bir ish qilibham foyda olibham bo’lmaydi.Tayyorlanayotgan mahsulotni sifatli, hamyonbob va raqobatbardosh bo’lishi uchun aniq hisob kitob bo’lishi muhim. Maxsulotimizni ishlab chiqarishda zarar qilmasligimiz va katta foydaga ega bo’lish uchun esa uni har tomonini hisobga olgan holda va haridorlarga zarar keltirmasligi uchun yaxshi, sifatli va arzon bo’lishini taminlashimiz kerak. Ishlab chiqarish harajatlarini qisqartirish esa yildan yilga qaysi vaqtda qanday va qancha mahsulot ishlab chiqarishni aniqlab olganimizdan keyn o’z hisob kitoblarimizga asoslanib korxonamiz va ishchi xodimlarimizga zarar keltirmagan holda amalga oshirishimiz kerak.