Мавзу: марказий осиёдаги илк ўрта асрлар фалсафаси

Tayanch tushunchalar: axloq, iymon, ishonch, e`tiqod, ma`naviyat va iqtisod, ochiq tizim, milliylik, umuminsoniylik.

• Ma’naviyat o`z mohiyati va amal qilish doirasiga qarab quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:
• ong, tafakkur, san`at, axloq, adabiyot, din, e`tiqod kabi ko`plab tushunchalar.

• 3-ko`rgazma

• Ma’naviyatning tarkibiy qismlari

• Burch

• Tafakkur

• Adabiyot

• Poklik

• Bilim

• Axloq

• Vijdon

• Ishonch

• Iymon

• E’tiqod

• Xulosa. Ma`naviyat iqtisodiy jarayonlarni harakatga keltiruvchi, rivojlantiruvchi muhim omillardan hisoblanib, iqtisodiyot bilan uzviylikdagina yuqori cho’qqilarga ko’tarilishi mumkin. U iqtisodiy tushkunlik davrida ham rivojlana olsa-da, uning haqiqiy yuksaklikka ko’tarilishi iqtisodiy o’sish, rivojlanish davrida yuz beradi. Bunga G’arb tarixi ham, Sharq tarixi ham guvohlik beradi.
• Ma’naviyat – madaniyat mazmunida umuminsoniy qadriyatlarni xalqning tarixiy tajribasi bilan o`zaro uyg`unlashtirib hozirgi zamon taraqqiyoti zaruriyatini anglash (to``ri yoki noto`g`ri) darajasidan kelib chiqib talqin qilinishi va zohir bo`lishidir.

• Xulosa. Demak, ma’naviyat keng ma’noda – bu qaror topgan munosabat: baholash, qo`llab-quvvatlash yoki inkor qilish, aqliy va hissiy muhit, ijtimoiy hodisalarga nasbatan faollik va h.k. Muhit ma’naviyatning eng umumlashgan uzluksiz shakli, ma’daniyat esa uzlukli (diskret) shaklidir

• Umumiy xulosa. Mazkur mavzuning yuqorida qayd etilgan masalalarini chuqur o`rganish va keng mushohada qilishning ijtimoiy-siyosiy tomonlari bilan birgalikda umumbashariy ahamiyati ham mavjud bo`lib, ular quyidagilarda o`z aksini topadi:
• - birinchidan, ma`naviyat orqali inson tabiat va jamiyat bilan bir butunlikni tashkil qiladi, uyg`unlshadi. Insonning tabiatga va jamiyatga ijobiy ta`siri ma`naviyatga, salbiy ta`siri esa undagi kamchiliklarga bog`liq;
• - ikkinchidan, buyuk ajdodlarimizning bag`ri kengligi, mazhabparastlikka berilmaganligi, ular dunyoqarashida dunyoviy va diniy ilmlarning mushtarakligi, sabr - qanoatligi kabi ma’naviy qadriyatlari barchamizga namuna ibratdir;
• - uchinchidan, boy ma'naviy qadriyatlarimiz yoshlar ongiga milliy g`oya va istiqlol mafkurasini singdirishga xizmat qiladi, ularni mustaqil fikrlash, do`stni dushmandan farq qilishga undaydi, yurtim deb, elim deb yonib yashashga chorlaydi.