Mavzu: Massivlar


Download 1.1 Mb.
Pdf ko'rish
Sana26.01.2023
Hajmi1.1 Mb.
#1129436
Bog'liq
Massivlar



Mavzu: Massivlar
Erkinjon Islomov
OTM: Farg’ona davlat universiteti
Kaferda: Amaliy matematika va informatika
E-mail: e.islomov@yandex.ru
Farg’ona - 2022
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
1 / 66


Reja
1
Massiv tushunchasi
2
Bir o’lchovli massivlar
3
Foreach takrorlash operatori
4
Ko’p o’lchovli massivlar haqida
Ikki o’lchovli massivlar
Uch o’lchovli massivlar
5
Notekis(arrasimon) massivlar.
Notekis massivlarni e’lon qilinishi.
6
Adabiyotlar ro’yhati.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
2 / 66


Massiv haqida
Massiv - bu umumiy nomga ega bo’lgan bir xil tipdagi o’zgaruvchilar
to’plamidir. C# da massivlar bir o’lchovli yoki ko’p o’lchovli bo’lishi
mumkin. Massivlar o’zgaruvchan parametrlarni birlashtirish uchun
qulay vosita hisoblanadi. Masalan, massivda siz biror guruhdagi
talabalar ismi-shariflari keltirilgan ro’yhatni, biror oy davomida qayd
etilgan maksimal kunlik haroratni, yoki biror dorixonadagi dorilar
nomlari va ularning narxlari ro’yxatini saqlashingiz mumkin.
Massivning asosiy maqsadi ma’lumotlarni boshqarishni
osonlashtirishni tashkil qilishdan iborat. Masalan biror dorixonada
ishlovchi xodim mijozga hizmat ko’rsatishda mijoz harid qilgan dorilar
narxlarini osongina hisoblab berishi mumkin. Bunda dorilar nomlari
biror satrli massivda saqlansa, ularning narxlari mos ravishda boshqa
sonli massivda saqlanadi. Haridor harid qilgan dori mahsulotlari
belgilangach uning narxlari avtomatik hisoblab boriladi.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
3 / 66


Massiv haqida
Bundan tashqari massivlar ma’lumotlarni osongina tartiblash imkonini
beradi. Ma’lumotlarni turli faktorlari asosida tartiblash mumkin.
Masalan soni, qiymati, yartilgan vaqti va hakazo. Deyarli barcha
zamonaviy dasturlash tillarida massivlardan bir xil foydalaniladi. C#
dasturlash tilida ham boshqa zamonaviy dasturlash tillari kabi
massivlar ob’yekt sifatida ishlatiladi.
Massivlarni ob’yektlar sifatida ishlatish bir qator muhim afzalliklarga
ega. Ulardan biri ob’yektning ”sborki musora” hususiyatidir. Bu
hususiyat yordamida foydalanib bo’lingan massivlarni hotira buferidan
o’chirish mumkin. Bu esa dastur samaradorligini ancha oshiradi.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
4 / 66


Bir o’lchovli massivni e’lon qilinishi.
1-holat:
tip[] nom;
nom= new tip[elementlar soni];
bu yerda tip massiv elementlari tipi, nom massiv nomi, elementlar soni
esa massiv ro’yhatidagi elementlar sonini anglatadi. Birinchi qatorda
berilgan tipdagi berilgan nomdagi bir o’lchamli massiv e’lon qilinmoqda.
Ikkinchi qatorda esa new operatori orqali berilgan elementlar sonita
massiv elementlari hosil qilinadi. Demak, birinchi qatorda massiv e’lon
qilinayotgan bo’lsa, ikkinchi qatorda massiv elementlari hosil qilinmoqda.
yoki
2-holat:
tip[] nom = new tip[elementlar soni];
bu holat yuqoridagi kabi massiv bir qatorda berilgan, ya’ni bu qatorda ham
massiv e’lon qilinyapti, ham uning elementlari hosil qilinmoqda.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
5 / 66


Endi misol keltiraylik.
1-holatga misol:
int [] a;
a = new int [5];
2-holatga misol:
int [] a = new int [5];
Har ikki holatda ham qiymati butun tipli 5 ta elementli bir xil massiv e’lon
qilingan. Demak, keltirilgan massiv elementlari: a[0], a[1], a[2], a[3], a[4].
Izoh. Massiv indeksi har doim 0 dan boshlanadi. Yuqoridagi massivda
elementlar soni 5 ta. Lekin oxirgi element a[4]. Bu misolda a[5]
element yo’q. Chunki massiv elementlari indeksi 0 dan boshlanib, 4 da
tugagan.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
6 / 66


Darsda ishlash uchun masalalar:
A-masala.
n ta elementli haqiqiy tipli biror a massiv hamda k va m natural sonlar
berilgan. Bunda 0 < k < m < n. Massivning k-indeksli elementidan
m-indeksli elementigacha barcha elementlari o’rta arifmetigini hisoblash
dasturi tuzilsin.
B-masala.
n ta elementli butun tipli biror a massiv berilgan. Berilgan massivning eng
katta va eng kichik elementlarini almashtirish dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
7 / 66


A-masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Dastur matni:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
9 / 66


Olingan natijalar.
1-natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
10 / 66


Olingan natijalar.
2-natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
11 / 66


B-masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Dastur matni:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
13 / 66


Olingan natijalar.
1-natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
14 / 66


Olingan natijalar.
2-natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
15 / 66


Bir o’lchovli massivni e’lon qilinishi.
Bir o’chovli massivlar biroz boshqacharoq e’lon qilinish mumkin:
tip[] nom = {qiymat1,qiymat2,...,qiymatN};
Massiv elementlari esa ketma-ket
nom[0] = qiymat1;
nom[1] = qiymat2;
nom[2] = qiymat3;
.............................
nom[N-1] = qiymatN;
qiymatlarni qabul qilib boradi.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
16 / 66


Endi misol keltiraylik.
Misol uchun quyidagi sodda dasturni ko’raylik:
Natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
17 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
1-masala.
n ta elementli natural qiymatli a massiv berilgan. Berilgan massiv
elementlarini teskari tartibda ekranga chiqarish dasturi tuzilsin.
2-masala.
n ta elementli natural qiymatli a massiv berilgan. Berilgan massivning juft
qiymatli elementlarini ikkilantirish dasturi tuzilsin.
3-masala.
n ta elementli natural qiymatli a massiv berilgan. Dastlab massivning juft
qiymatli elementlarini indeksining o’sish tartibida, so’ngra massivning toq
qiymatli elementlarini indeksining kamayish tartibida ekranga chiqarish
dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
18 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
4-masala.
n ta elementli haqiqiy tipli a massiv berilgan. Massiv elementlari
qiymatlarini kamayish tartibida saralash dasturi tuzilsin.
5-masala.(Murakkabroq masala.)
Tarbiyachi lagerdagi bolalar orasidan bittasini tanlab olish kerak edi.
Lagerda n ta bor edi. Bu bolalar 1 dan boshlab n gacha nomerlandilar va
aylana shaklida turib oldilar. Tarbiyachi har gal k (1 ≤ k ≤ n) gacha sanar
va kimda sanoq tugasa shu bola davrani tark etardi. So’nra keyingi
boladan yana sanoq boshlanardi. Shu tarzda sanoq oxirgi bola qolguncha
davom etardi. Tarbiyachi esa oxirgi qolgan bolani tanlab oladi. Tanlangan
bola raqamini aniqlash dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
19 / 66


Foreach operatori haqida
foreach operatori takrorlash operatori bo’lib, kolleksiyalar bilan
ishlashga mo’ljallangan. Kolleksiya - bu to’plam bo’lib, unga eng sodda
misol sifatida massivlarni olishimiz mumkin.
foreach operatorining formal ko’rinishi quyidagicha:
bu yerda tip ozgaruvchi nomi takrorlash o’zgaruvchisining tipi va nomi,
kolleksiya esa yuqorida aytilganidek berilgan to’plamdir. Takrorlash
o’zgaruvchisi deganda foreach takrorlash operatorining har bir qadamida
berilgan kolleksiyadan ketma-ket qiymatlarni qabul qiluvchi o’zgaruvchidir.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
20 / 66


Foreach operatorini ishlatish
Massivlar bilan ishlashda foreach takrorlash operatorining ishlash prinsipi
quyidagi bosqichlar asosida amalga oshiriladi. Dastlab massivning
0-indeksli elementi takrorlash o’zgaruvchisiga o’zlashtiriladi. So’ngra
takrorlashning har bir qadamida takrorlash o’zgaruvchisi massivning
navbatdagi qiymatini o’zlashtiraveradi. Bu jarayon massivning elementlari
tugaguncha davom etadi va keyin takrorlash tugatiladi. Takrorlash
o’zgaruvchisi faqat massiv elementlari qiymati o’qish orqali o’zlashtira
oladi. Lekin massiv elementlari qiymatini o’zgartira olmaydi.
Masala:
n ta elementli biror haqiqiy qiymatli a massiv berilgan. Massivning berilgan
k haqiqiy songa eng yaqin elementini ekranga chiqarish dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
21 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
C# dasturlash tilidagi dastur kodi:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
23 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
25 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
6-masala.
Biror k natural son va qiymatlari manfiy bo’lmagan butun sonlardan iborat
n ta elementli a massiv berilgan. Massiv elementlari ichida qiymati
berilgan k songa teng bo’lgan element borligini aniqlash dasturi tuzilsin.
7-masala.
n natural son berilgan. Kvadrati n dan katta bo’ladigan eng kichik butun
k sonini (k
2
> n) aniqlovchi dastur tuzilsin.
8-masala.
n(n > 1) natural son berilgan. 3
k
≤ n shartni qanoatlantiruvchi eng katta
butun k sonni aniqlovchi dastur tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
26 / 66


Ko’p o’lchovli massiv haqida
Dasturlashda bir o’lchovli massivlar juda ko’p ishlatiladi. Lekin ko’p
o’lchovli massivlar ham kam ishlatilmaydi. Ko’p o’lchovli massiv - bu ikki
yoki undan ortiq o’lchamga ega massivdir. Bunday massivning har bir
elementiga ikki yoki undan ortiq indekslarning ma’lum bir kombinatsiyasi
mos keladi. Shunga mos holda ko’p o’lchovli massivlar ikki o’lchovli, uch
o’lchovli, to’rt o’lchovli va hakazo bo’ladi. Bundan tashqari ko’p o’lchovli
massivlar tekis va notekis bo’lishi mumkin. Mazkur mavzuda biz tekis ko’p
o’lchovli massivlar bilan tanishib chiqamiz.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
27 / 66


Ikki o’lchovli massivlarni e’lon qilinishi
Ko’p o’lchovli massivlarning eng sodda vakili ikki o’lchovli massivdir.
Ikki o’lchovli massiv har qanday elementining joylashuvi ikki indeks bilan
ko’rsatiladi. Bunday massivni jadval sifatida tushunish mumkin. Bunda
jadval qatorlari birinchi indeks orqali, jadval ustunlari esa ikkinchi indeks
bilan beriladi. Shunday qilib, ikki o’lchovli massivni e’lon qilish uchun
quyidagi umumiy shakl ishlatiladi:
tip [,] nom = new tip[m,n];
bu yerda nom ikki o’lchovli massiv nomi, m massivdagi qatorlar sonini, n
esa massivdagi ustunlar sonini anglatadi. Soddaroq aytganda ikki o’lchovli
massivning chap indeksi jadvaldagi qatorlar sonini, o’ng indeksi esa
jadvaldagi ustunlar sonini anglatadi.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
28 / 66


Ikki o’lchovli massivlarni e’lon qilinishiga misollar:
MxN o’lchamli haqiqiy tipli biror A massivning e’lon qilinishi:
double [,] A = new double[M,N];
KxT o’lchamli butun tipli biror B massivning e’lon qilinishi:
int [,] B = new int[K,T];
PxQ o’lchamli satr tipli biror C massivning e’lon qilinishi:
string [,] C = new string[P,Q];
WxV o’lchamli matiqiy tipli biror D massivning e’lon qilinishi:
bool [,] D = new bool[W,V];
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
29 / 66


Ikki o’lchovli massivni e’lon qilishning boshqa usuli
Ikki o’lchovli massivni e’lon qilish:
tip[,] nom = {
{qiymat00, qiymat01, qiymat02, ..., qiymat0N};
{qiymat10, qiymat11, qiymat12, ..., qiymat1N};
{qiymat20, qiymat21, qiymat22, ..., qiymat2N};
. . . . . . . . . . . . . . .
{qiymatM0, qiymatM1, qiymatM2, ..., qiymatMN};
}
Izoh. bunda massivning 0-indeksli satri {qiymat00, qiymat01,
qiymat02, ..., qiymat0N} qiymatlarni tartib bo’yicha qabul qiladi.
Bundan ko’rinib turibdiki, massivning ustunlari soni (N+1)ta bo’ladi.
Massivning keyingi satrlari navbatdagi satrdagi qiymatlarni birin-ketin
qabul qilaveradi va hakazo (M+1)-satr esa {qiymatM0, qiymatM1,
qiymatM2, ..., qiymatMN} qiymatlarni qabul qiladi.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
30 / 66


Endi misol keltiramiz
4x5 o’lchovli haqiqiy tipli massivni e’lon qilinishi:
float [,] mas = {
{2.3F,
-4.78F,
3,
-4,
-19.5F};
{5.8F,
77,
-8.9F,
12,
12.3F};
{6.1F,
98.32F,
-7,
9,
75.2F};
{8.7F,
-2.16F,
-9,
1,
-8.76F};
}
bu yerda F berilgan qiymatni float tipiga qarashli ekanligini anglatadi.
Massiv elementlari esa ketma-ket a[0, 0] = 2, 3; a[0, 1] = −4, 78;
a[0, 2] = 3; a[0, 3] = −4; a[0, 4] = −19, 5; a[1, 0] = 5, 8; a[1, 1] = 77;
. . . , a[3, 4] = −8, 76 qiymatlarni qabul qiladi.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
31 / 66


Darsni mustahkamlash uchun masala:
Masala.
MxN o’lchamli haqiqiy tipli biror A matritsa berilgan. Matritsaning
K -ustuni elementlari yig’indisi va ko’paytmasini aniqlash dasturi tuzilsin.
Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Matritsani e’lon qilish:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
32 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Matritsaga qiymat berish va uning ko’rinishini ekranga chiqarish:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
34 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Masala shartiga muvofiq hisoblashlar:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
36 / 66


Natija.
M=2 va N=3 bo’lgan matritsa uchun
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
37 / 66


Darsni mustahkamlash uchun masala:
Masala.
4x 5 o’lchamli butun tipli biror A matritsa berilgan. Matritsaning eng katta
elementi joylashgan satri va ustuni qiymatlarini nolga aylantirish dasturi
tuzilsin.
2-masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Matritsani e’lon qilish:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
38 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi.
Matritsaning dastlabki ko’rinishini ekranga chiqaramiz:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
39 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi.
Masala shartiga mos hisoblashlarni amalga oshiramiz:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
40 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi.
Matritsaning keyingi ko’rinishini ekranga chiqaramiz:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
41 / 66


Natija.
M=2 va N=3 bo’lgan matritsa uchun
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
42 / 66


Uch o’lchovli massivni e’lon qilinishi.
C# dasturlash tilida uch va undan ortiq o’lchovli massivlardan ham
foydalanish mumkin.
Uch o’chovli massivlarni e’lon qilinishi:
tip[,,] nom = new tip[k1,k2,k3];
bu yerda k1-bo’yiga qatorlar soni, k2-eniga qatorlar soni va k3-uzunligiga
qatorlar sonini anglatadi.
Quyidagi masalani ko’raylik:
Uch o’lchovli massiv elementlari qiymati har bir element indekslari
yig’indisidan iborat. Agar massiv o’lchamlari 3x 4x 5 kabi bo’lsa, u holda bu
massiv elementlarining o’rta arifmetigini hisoblash dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
43 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi.
Massivni e’lon qilish va hisoblashlarni bajarish:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
44 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi.
Massivni e’lon qilish va hisoblashlarni bajarish:
Natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
45 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
9-masala.
MxN o’lchamli haqiqiy tipli biror A matritsa berilgan. Matritsaning faqat
manfiy elementli oxirgi ustunini o’chirish dasturi tuzilsin. Agar matritsada
bunday ustun bo’lmasa, u holda berilgan matritsa o’zgarishsiz qoldirilsin.
10-masala.
Elementlari butun sonlarda iborat NxN o’lchamli A kvadrat matritsa
berilgan. Matritsaning asosiy va yordamchi diagonallari yig’indisini topish
dasturi tuzilsin.
11-masala.
Elementlari butun sonlarda iborat NxN o’lchamli A kvadrat matritsa
berilgan. Matritsaning yordamchi diagonalining eng katta va eng kichik
elementlarini topish dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
46 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
12-masala.
MxN o’lchamli haqiqiy tipli biror A matritsa berilgan. Matritsaning har bir
satrini o’sish tartibida saralash dasturi tuzilsin.
13-masala.
MxN o’lchamli haqiqiy tipli biror A matritsa berilgan. Matritsaning har bir
ustunini kamayish tartibida saralash dasturi tuzilsin.
14-masala.
NxN o’lchamli butun tipli biror A matritsa va K butun son berilgan
(0 ≤ K < 2N − 2). Matritsaning indekslari yig’indisi berilgan K songa
teng bo’lgan har bir elementi qiymatini nolga aylantirish dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
47 / 66


Notekis massiv haqida
C# dasturlash tilida ko’p o’lchovli tekis massivlardan tashqari ko’p
o’lchovli notekis massivlarni ham ishlatish mumkin. Bunday massivlar
maxsus massivlar bo’lib, xususan ikki o’lchovli notekis massivda har bir
qatordagi elelmentlar soni har xil bo’ladi. Shuning uchun, satrdagi
elementlar soni turli bo’lgan jadvalini tuzishda ikki o’lchovli notekis
massivdan foydalanish mumkin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
48 / 66


Ikki o’lchovli notekis massivlarni e’lon qilinishi
Tekis massivlardan farqli ravishda notekis massivlar uning o’lchovlarini
ifodalovchi alohida-alohida o’rta qavslar yordamida e’lon qilinadi. Masalan,
ikki o’lchovli notekis massivni quyidagicha e’lon qilinadi:
tip [ ][ ] nom = new tip [olchov ][ ];
bu yerda olchov notekis massivning satrlari sonini aniqlaydi. Har bir
satrdagi elementlar soni esa alohida-alohida e’lon qilinadi. Shu sababdan
massiv satrlaridagi elementlar soni turlisha bo’ladi.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
49 / 66


Ikki o’lchovli notekis massivni e’lon qilishga misol
Ikki o’lchovli notekis massivni e’lon qilish:
double [ ][ ] mas = new double [4][ ];
mas[0] = new double [4];
mas[1] = new double [3];
mas[2] = new double [2];
mas[3] = new double [5];
Mazkur misolni jadval sifatida quyidagicha tushunish mumkin:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
50 / 66


Darsni mustahkamlash uchun masala.
Masalaning qo’yilishi.
Ferma yaylovida 4 ta cho’ponlar oilasi istiqomat qiladi. Birinchi oila ota,
ona, bir qiz, ikki o’g’ildan, ikkinchi oila ota, ona, ikki o’g’ildan, uchinchi
oila ona, bir qiz, bir o’g’ildan va nihoyat to’rtinchi oila ota hamda o’g’ildan
iborat. Sutkasiga har bir ota 5 litr, ona 4 litr, o’g’il farzand 3 litr, qiz
farzand esa 2 litr ichimlik suvi iste’mol qiladi. Fermer o’z cho’ponlarini
ichimlik suvi bilan ta’minlash uchun sutkasiga qancha suv tashish
kerakligini aniqlash dasturi tuzilsin.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
51 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Notekis massivni e’lon qilish va qiymat berish:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
53 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Notekis massivning ko’rinishini ekranga chiqarish:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
55 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Masala shartiga muvofiq massiv elementlari yig’indisini hisoblash:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
57 / 66


Masalaning C# dasturlash tilidagi yechilishi:
Main metodining umumiy ko’rinishi:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
59 / 66


Olingan natija.
Masala shartiga muvofiq natija:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
60 / 66


O’rganilgan massivlarni solishtirish
Massivlarning bir necha hil ko’rinishi:
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
61 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
15-masala. Quyidagi jadval asosida berilgan notekis
massivning eng katta va eng kichik qiymatlarini topish dasturi
tuzilsin:
...
0-ustun
1-ustun
2-ustun
3-ustun
4-ustun
0-satr:
-12.26
0.562
451.2
1-satr:
35.115
-4.16
-41.3
120.73
2-satr:
123.62
31.92
-2.32
-98.64
312
3-satr:
-107.6
-12.5
4-satr:
20.781
-10.6
0.017
-712.5
732
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
62 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
16-masala. Quyidagi jadval asosida berilgan notekis
massivning barcha elementlari o’rta arifmetigini topish dasturi
tuzilsin:
...
0-ustun
1-ustun
2-ustun
3-ustun
0-satr:
-7.2
59.8
45.26
1-satr:
3.15
-2.6
2-satr:
13.7
-1.9
-22.3
8.164
3-satr:
-1.4
12.3
4-satr:
23.1
1.67
0.437
5-satr:
12.7
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
63 / 66


Amaliy mashg’ulot uchun masalalar:
17-masala. Quyidagi jadval asosida berilgan notekis
massivning har bir satrini o’sish tartibida saralash dasturi
tuzilsin:
...
0-ustun
1-ustun
2-ustun
3-ustun
4-ustun
5-ustun
0-satr:
726
-517
-72
1-satr:
115
-216
-41
1203
2-satr:
-23
8392
-23
-984
32
3-satr:
-10
-525
4-satr:
207
-106
317
-712
-1
37
5-satr:
511
-416
-13
1573
6-satr:
362
3123
-22
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
64 / 66


Adabiyotlar.
John Paul Mueller, Bill Sempf and Chuck Sphar. C# 7.0 :
ALL-IN-ONE. For dummies. 2019.
Joseph Albahari and Ben Albahari. C# 7.0 : IN A NUTSHELL. 2018.
Andrew Troelsen and Philip Japikse. C# 6.0 and the .NET 4.6 Framework.
2016.
B.I.Paxomov. C# dlya nachinayushix. 2014.
Herbert Schildt. C# 4.0. The Complete Reference. 2011.
M.E.Abramyan. Programming Taskbook. 2007.
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
65 / 66


The End
Erkinjon Islomov (FarDU)
Massivlar
Farg’ona - 2022
66 / 66

Document Outline


Download 1.1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling