Mavzu: mikroorganizmlar genetikasi rejasi: Mikroorganizmlar genetikasi haqidagi

Episomalar. Episomalar xromosomalardan xolibo‘lgan mayda genlar to‘plamidir. Ular sitoplazmada erkin yoki bakteriyalar xromosomasiga qo‘shilgan holda bo‘lishi mumkin.
Episomalar bakteriyalarning pushtlilik faktori (G‘) yoki ko‘p dorilar ta’siriga chidamlilik faktori (R), bakteriotsinogenlik, kolinotsinogenlik va boshqa faktorlarning naslga o‘tishida ishtirok etadi. Episomalarning antibiotiklarga chidamliligini (R - faktorni) birinchi bo‘lib yaponiyalik olimlar aniqlashgan.
Bakteriotsinogenlik faktorida bakterial hujayralarda an- tibiotiklarga qarshi moddalar sintezlanadi, bu moddalar bakteriotsinlar deb ataladi. Masalan, ichak tayoqchasi, Ye.soli - kolitsin, Vast. sereus - aerotsin, Vast. megaterium- megatsin, Ye.pestis- testitsin, Staphylococcusaureus- stafilokokkotsinlarnisintezlaydi. Sintezlangan bakteriotsinlar boshqa bakteriyalarning nobud bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
Bakteriotsinlar bakteriya hujayrasi yuzasiga adsorbsiyalanadi, so‘ngra moddalar almashinuvi protsessini susaytiradi va uning halokatiga sabab bo‘ladi. Lekin bakteriotsinlar produsentga yaqin turadigan bakteriyalargagina ta’sir etadi.