Mavzu: Moddiy zaxiralar klassifikatsiyasi va ularning asosiy nazorat tizimlari Mundarija: Kirish I bob. Moddiy zaxiralar haqida umumiy tushuncha

Dt Materiallar
Kt Mol etkazib beruvchilar va pudratchilarga to’lanadigan hisobvaraqlar
2. Moddiy zahiralar ishlab chiqarishga berilgan vaqtda:
Dt Asosiy ishlab chiqarish
Kt Materiallar
3.Asosiy faoliyatda band bo’lgan (mahsulot ishlab chiqarishdagi) ishchilarga mexnat xaqi hisoblandi:
Dt Asosiy ishlab chiqarish
Kt Mehnat haqi bo’yicha hisoblashishlar
4.Umumishlab chiqarish sarflari (ustama xarajatlar sifatida) mahsulot tannarxiga olib borilganda:
Dt Asosiy ishlab chiqarish
Kt Umumishlab chiqarish sarflari
5.Ishlab chiqarilgan mahsulot tayyor mahsulotlar omboriga topshirilganda:
Dt Ombordagi tayyor mahsulotlar
Kt Asosiy ishlab chiqarish
6. Sotilgan mahsulotlar tannarxi hisobdan chiqarilganda
Dt Sotilgan tayyor mahsulotlar tannarxi
Kt Ombordagi tayyor mahsulotlar
Ko’rinib turibdiki, ТMZlarining har bir harakati taalluqli balans hisobvaraqlarda aks ettirilib bormokda.
Тovar-moddiy zahiralarini davriy hisobga olish tizimini mohiyati shundaki, bunda ТMZlarini har biri bo’yicha batafsil hisob yuritilmaydi, balki xarajat-larning vaqtinchalik hisobvaraqlar yordamida hisobga olib boriladi va inven-tarizatsiya natijasi bo’yicha zahiralar qoldig’i ma’lum bo’lgandan keyingina ular tannarxi aniqlanadi.
ТMZlarini davriy hisobga olishning (ko’pincha savdo tashkilotlarida sama-rali foydalanib,) asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi:
ТMZlarini har biri bo’yicha batafsil hisob yuritilmaydi;
sotib olingan ТMZni hisobga olish uchun maxsus vaqtinchalik hisobvraq-dan foydalaniladi;
ТMZlar hisobvarag’ida yil boshidagi qoldiq inventarizatsiya o’tkazil-maguncha o’zgarmay turadi;
ТMZlarining haqiqiy qoldig’i (mavjudligi)ni aniqlash uchun inventarizatsiya o’tkazish lozim;
Sotilgan tovarlar tannarxi faqat inventarizatsiya natijasi bo’yicha aniqlanadi.
ТMZlari davriy hisobga olish tizimini qo’llaganda sotilgan tovarlar tannarxini aniqlash uchun ko’rsatkichlarni balans bog’lanish usulidan foy-dalaniladi, ya’ni