Mavzu: Natural va butun sonlarga doir masalalar yechish Umumiy bo‘luvchi va umumiy karrali. Ekub va ekuk. Oxirgi raqam. Butun sonlar


Download 0.6 Mb.
bet3/4
Sana25.02.2023
Hajmi0.6 Mb.
#1230667
1   2   3   4
Bog'liq
1-dars-EKUB-va-EKUK.-Oxirgi-raqam

ekanidan foydalanamiz.
NBS(2020) = (2+1)(1+1)(1+1)=12
Natural bo‘luvchilari yig‘indisi(NBY)
→ ko‘rinishida tub ko‘paytuvchilarga ajraladigan sonning natural bo‘luvchilari yig‘indisi
NBY(N) = formula yordamida topiladi
9-Masala
1000 sonining natural bo‘luvchilari yig‘indisini toping
ekanini bilgan holda quyidagini topamiz:
SONNING OXIRGI RAQAMINI TOPISH
, ,…; , 1,…;
, ,…; , ,…
ekanidan 0,1,5,6 raqamlari bilan tugaydigan darajali sonlarning oxirgi raqami shu raqamlarning o‘zi bilan tugar ekan
, , , ,…
, , , ,…
ekanidan 4 va 9 raqamlari bilan tugaydigan darajali sonlarning oxirgi raqami har 2 davrdan takrorlanishini ko‘rish mumkin
SONNING OXIRGI RAQAMINI TOPISH
  • , 4, , , , ,…
  • , , , , , ,…
  • , 49, , , , , …
  • , , , , , , …

  • ekanidan 2,3,7,8 raqamlari bilan tugaydigan darajali sonlarning oxirgi raqami har 4 davrdan takrorlanishini bilib oldik

10-Masala
‒ ifodaning oxirgi raqamini toping
MASALALAR
Yechish:
2015:4=503(3 qoldiq)
Demak, - = …1+…1-…2=…0
BUTUN SONLAR
Natural sonlar, ularga qarama-qarshi sonlar va nol butun sonlar to‘plamini tashkil qiladi. Butun sonlar to‘plami Z harfi bilan belgilanadi
…, -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, …
Butun sonlar ustida ham ko‘pgina amallar bajarib, turli xil qiyinchilikdagi masalalarni yechish mumkin.
11-Masala
Raqamlari yig‘indisi 2001 ga teng bo‘lgan eng kichik natural sonning birinchi raqami nimaga teng?
MASALALAR
Yechish: Son kichik bo‘lishi uchun:
a) xonalari soni iloji boricha kamroq;
b) birinchi raqami iloji boricha kichik bo‘lishi kerak.
2001=9∙222+3 ekanidan sonda 222 ta 9 va 1 ta 3 raqami bo‘lishi mumkin. 3 raqamini sonning oldiga qo‘ysak, u biz izlagan eng kichik son bo‘ladi. Javob: 3

Download 0.6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling