Mavzu: Nishotiyning “Husn va dil” dostoni syujeti va kompozitsiyasi. Fan: O’zbek adabiyoti tarixi. Reja

Ilm ila hikmat aro Luqmon edi,

Ilm ila hikmat aro Luqmon edi,

Fahm ila fikrat aro burqon edi.

Etmagudek fahmi Falotun ango,

O`zga edi rasm ila qonun ango.

Mulki jahon ichra qilib adlu dod,

Dodi bila erdi jahon mulki shod.

Adli bila mulk edi ma`mur ango,

Fazli bala xalq edi masrur ango.

Ilmu adab bobida mohir dag`i,

Qariyasanj erdiyu shoir dog`i,

Bo`lganidan zoti qabuli inom,

Dahr eli otin der edi Aqli tom.

AQL obrazi. Nishotiyning tasviricha, Aql Yunonda podshoh bo`lib zo`r aqlliliga, donishmandligi, shoirligi va axloqliligi bilan ajralib turar ekan, uning adolatidan «Mulk ma`mur» va yaxshi ishlaridan «xalq masrur» bo`lgan ekan.

Fuod obrazi. Fuod Aqlshohning o`g`li. U dunyoga kelganida hikmat eli birgalashib, maslahat bilan unga nam quyishgan. Fuod esini taniy boshlashi bilanoq, hikmat eli tarbiyasida bo`lib, fahm-farosatini oshira borgan. Shoirning yozishicha Fuodning zehni o`tkir bo`lganidan, u etti yoshidayoq qiroatni o`rgangan, asta-sekin har qanday ilmni ham o`rganib, «har jeki mashhul» bo`lsa, fikr yuritib o`zlashtira borgan. U ko`proq tarix o`qish, she`r san`ati ustida muhokama yuritish bilan shug`ullangan. Fuod «Qal`ai jism» degan joyda o`sadi. «Qal`ay jism» qasrlari oldida 360 Nahr va 440 anhor bo`lib, bundan butun mamlakat foydalanar edi. Aqlshoh shu joyning hukmronligini o`g`li Fuodga topshiradi. Fuod bu joyni adolatparvarlik bilan idora qildi:

Fuod obrazi. Fuod Aqlshohning o`g`li. U dunyoga kelganida hikmat eli birgalashib, maslahat bilan unga nam quyishgan. Fuod esini taniy boshlashi bilanoq, hikmat eli tarbiyasida bo`lib, fahm-farosatini oshira borgan. Shoirning yozishicha Fuodning zehni o`tkir bo`lganidan, u etti yoshidayoq qiroatni o`rgangan, asta-sekin har qanday ilmni ham o`rganib, «har jeki mashhul» bo`lsa, fikr yuritib o`zlashtira borgan. U ko`proq tarix o`qish, she`r san`ati ustida muhokama yuritish bilan shug`ullangan. Fuod «Qal`ai jism» degan joyda o`sadi. «Qal`ay jism» qasrlari oldida 360 Nahr va 440 anhor bo`lib, bundan butun mamlakat foydalanar edi. Aqlshoh shu joyning hukmronligini o`g`li Fuodga topshiradi. Fuod bu joyni adolatparvarlik bilan idora qildi: