Mavzu: Nishotiyning “Husn va dil” dostoni syujeti va kompozitsiyasi. Fan: O’zbek adabiyoti tarixi. Reja
Download 13.4 Kb.
|
Mavzu Nishotiyning “Husn va dil” dostoni syujeti va kompozitsiy-fayllar.org
Yirik asari „Husnu Dil“ dostoni Buxoroda 1778-yil yozilgan. Husn va Dil sarguzashtining syujeti Sharq adabiyotida mashhur boʻlib, Yax’yo Saboq Fattohiy, Abdurahmon Mushfiqiy tomonidan ham shu nomda asarlar yozilgan. Doston 62 bobdan 15584 misradan iborat. Dostonning qahramonlari Fuod (arabcha, koʻngul), Husn, Aql, Ishq, Nazar, Himmat, Sabr, Vafo, Hayol, Gʻamza, Raqib, Nomus kabi ramziy timsollar orqali muallifning axloqiy-taʼlimiy gʻoyalari ifodalangan. „Qushlar munozarasi“ asari ham allegorik — majoziy harakterga ega boʻlib, 300 misradan iborat. Shoir 14 qushning oʻzaro bahsu-munozaralari orqali oʻz qarashlarini bayon etadi.Nishotiy adabiy merosi V.Abdullaev, B.Valixoʻjaev, M.Qosimova va boshqalar tomonidan oʻrganilgan. Nishotiy Muhammadniyoz (18-asr, Xorazm) — shoir. Xiva madrasalarida oʻqigan. Xorazm xonligida siyosiy ahvol ogʻirligi tufayli N. Buxoroga kelgan, gʻariblik va muhtojlikda yashagan. Ada-biy merosi “Husnu Dil” dostoni, “Qushlar munozarasi” manzumasi hamda 1500 misra sheʼr — 38 gʻazal, 14 muhammas, 1 qasida va musaddasdan iborat. Lirikasi dunyoviy muhabbat mavzuida. Unda shoir oʻz kechinmalari, zamona xaqidagi fikr-mulohazalarini ifodalagan, vafo, sadoqat, goʻzallik va nafosatni kuylagan.Nishotiy adabiy merosi V.Abdullaev, B.Valixoʻjaev, M.Qosimova va boshqalar tomonidan oʻrganilgan. Nishotiy Muhammadniyoz (18-asr, Xorazm) — shoir. Xiva madrasalarida oʻqigan. Xorazm xonligida siyosiy ahvol ogʻirligi tufayli N. Buxoroga kelgan, gʻariblik va muhtojlikda yashagan. Ada-biy merosi “Husnu Dil” dostoni, “Qushlar munozarasi” manzumasi hamda 1500 misra sheʼr — 38 gʻazal, 14 muhammas, 1 qasida va musaddasdan iborat. Lirikasi dunyoviy muhabbat mavzuida. Unda shoir oʻz kechinmalari, zamona xaqidagi fikr-mulohazalarini ifodalagan, vafo, sadoqat, goʻzallik va nafosatni kuylagan.“Qushlar muno-zarasi”da 14 xil qushning oʻzaro bahsu munozaralari orqali oʻsha davrdagi ijtimoiy tuzumga xos illat, mansabparastlik va boshqa majoziy shaklda tanqid qilingan, mexnat axdining kamtarligi ulugʻlangan. “Husnu Dil” dostoni (1779) — shoir ijodining choʻqqisi. U Sharq xalqlari orasida mashhur syujet asosida nazmda yaratilgan. Doston 15584 misra, 62 bobdan iborat. Anʼanaviy kirish (1—5-boblar)dan soʻng shoir oʻzi xaqida, dostonning yozilish sabablari, soʻz va uning qudrati, hamsanavislar (Nizomiy, Xusrav Dexlaviy, Abdurahmon Jomiy, Alisher Navoiy va boshqalar) haqida fikr yuritgan.Download 13.4 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling