Mavzu. Nuklein kislotaning genetik roli

N
H
C
R
C
O
N
H
C
R
H C
O
N
H
C
R
H C
N
O
H
C
H
R
C
O
N
H
O
C
H
N
H
R
C
O
C
H
N
H
R
C
O
C
H
N
H
R
C
O
C
H
N
R
H
C
O
C
CH
2
S
S
CH
2
CH COOH
H
2
N
CH COOH
H
2
N

---

Oqsillarning birlamchi strukturalari ajoyib, unikal bo’lib, ular irsiy asosda 
belgilanadi. Hozirgi kunda 1000 dan ortiq oqsillar, jumladan, inson tanasidagi ba’zi 
polipeptidlarning birlamchi strukturalari aniqlangan. Misol uchun, odamdagi 
mioglobin (153 ta aminokislota qoldig’i), oshqozon osti bezi gormonining (51 ta 
aminokislota qoldig’i) aminokislota qatori aniqlangan.
Bir qator anomal oqsillarning birlamchi strukturasini o’rganish ba’zi og’ir 
irsiy kasalliklar tabiatini o’rganishga imkon beradi. Jumladan, normal gemoglobin 
(574 ta aminokislota qoldig’idan tuzilgan). oqsilining Pro-Glu-Glu-Liz tartibida 
joylashgan aminokislotalari Pro-Val-Glu-Glu-Liz tarzida o’zgarishi irsiy kasallik 
hisoblangan o’roqsimon kamqonlikni keltirib chiqaradi. Xulosa qilib aytganda, oqsil 
molekulasidagi bir necha yuz aminokislotalardan faqat bittasining o’rni almashib 
qolsa, inson og’ir kasalliklarga duchor bo’lishi mumkin.
Demak, oqsillarning birlamchi strukturalari orqali organizmning genetik 
xususiyatlari ham namoyon bo’ladi.