Mavzu: O‘qituvchining pedagogik mahorati va psixologik madaniyati. Kirish bet. I-bob. O‘qituvchining pedagogik mahorati bet

O‘qituvchiga xos psixologik xususiyatlar

Pedagog ham shaxsiy xususiyatlarga, ham kasbiy mahoratga ega shaxs. Shaxs jihatidan kompetensiyaga ega yetakchi, professionallik jihatidan muvaffaqiyatga tez erishadi.

Pedagogining kasbiy imidji uchun zarur bo‘lgan xususiyatlar quyidagilar:

• 
  o‘quvchilar bilan ishlashda ishchanlik qobiliyati;
  
• 
  ish faoliyati mobaynida o‘quvchilarga namuna bo‘lish nuqtayi nazaridan o‘zini ko‘rsatishga moyillik va qo‘rqmaslik;
  
• 
  har qanday konflikt vaziyatlarni yechimga olib kela olish;
  
• 
  oila, mahalla va ta’lim muassasalari va boshqa tashkilotlar bilan har doim hamkorlik o‘rnata olish;
  
• 
  o‘quvchilar bilan va hamkasblar bilan aloqaga kirishuvchanlik, ya’ni keng ma’noda muomala qila olish qobiliyati;
  
• 
  o‘quvchilar, hamkasblar va boshqalarga nisbatan mehrli, ochiq, samimiy, to‘g‘ri, teng, mulozamatli muomala qila olish;
  
• 
  o‘quvchilarni ishontira olish, o‘zining ortidan torta olish, o‘zgalarga ta’sir o‘tkaza olish;
  
• 
  o‘quvchilar bilan ishlashda har qanday sharoitlarga tez moslasha olish, odamlarga va sharoitlarga nisbatan moslashuvchanlik;
  
• 
  optimizm, o‘z maqsadlarining to‘g‘riligiga komil ishonch;
  
• 
  kiyinish madaniyatiga rioya qilish va o‘quvchilarga o‘rnak bo‘la olish;
  
• 
  Ijobiy imidj omad garovi, barqarorlik va ishonch timsolidir.
  
• 
  Pedagoglar har tomonlama ta’lim-tarbiya jarayonini to‘g‘ri tashkil etishi bilan birga o‘zlarining tashqi qiyofasiga ham e’tibor berishi lozim. Tashqi qiyofa orqali o‘quvchilarning qiziqishlarini orttirgan holda, o‘zini namoyon qila olish, o‘ziga og‘dira olish va e’tiborini qarata olish ta’lim-tarbiya jarayonini samaradorligini oshiradi. O‘qituvchilarda faqatgina iste’dod va pedagogik qobiliyatining o‘zi yetarli emas, balki o‘quvchilarga yoqa olishni ham bilishi kerak.
  
• 
  Qiyofa vizualizatsiyasi quyidagilarda namoyon bo‘ladi:
  
• 
  • Kinetika: tana nafisligi, hatti-harakat va holat elegantligi, ishora san’ati.
  
• 
  • Kiyinish usuli: erkak va ayollar uchun zamonaviy moda olami tendensiyalari asosida klassik uslubda kiyinib yurish, aksessuarlar samaraligi.
  
• 
  • Feysbilding: yuz gigienasi, makiyaj, sochlarni parvarishlash va mos soch turmagini tanlash.
  
• 
  Verbal effekt esa quyidagilarda namoyon bo‘ladi:
  
• 
  oyoqlarning yig‘ilgan holatda turishi;
  
• 
  qo‘llarning me’yorida harakatlanishi;
  
• 
  ovoz tembrining juda yuqori emasligi yoki aksincha yuqoriligi;
  
• 
  ifodali nutqni rivojlantirish;
  
• 
  mazmunli nutq .
  
• 
  Flyuid nurlanish (tashqi emotsiya) birinchi taassurot, tanishuvning birinchi soniyalarida namoyon bo‘ladi:
  
• 
  - yoqimli tashqi ko‘rinish;
  
• 
  - go‘zal xulq-atvor;
  
• 
  - ifodali va nafis nutq;
  
• 
  - bilim;
  
• 
  - hurmatni namoyish etish.