Mavzu: O’sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari Reja: 1 O’sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari

R.Reomyur va L. Spallansani ovqat xazm bo‘lishining ximizmi bilan shug‘ullandi;

A.L.Lavuaze nafas jarayonlari xaqidagi tasavvurlarining ilmiy asoslarini yaratdi va organizm sarflaydigan energiya miqdorini P.S. Laplas bilan birga birinchi marta o‘lchadi; A.Galler qo‘zg‘alunchanlik va sezuvchanlik xodisalarini birinchi bo‘lib mukammal tekshirdi; L.Galvani bioelektr hodisalarini kashf etdi va elektrofiziologiyaga asos soldi.

M.V. Lomonosov (1748y) tabiatning umumiy qonuni - modda va harakatning saqlanish qonunini ta’riflab berdi.

XIX asrda K.Lyudvig qon bosimini tekshiradigan asbob (suzgichli manometr), qonning harakat tezligini o‘lchaydigan (qon soati) va kimografni ixtiro etdi; I.M.Sechenov qondan gazlarni ajratib olish metodini ishlab chiqdi;

• 
  XIX asrda K.Lyudvig qon bosimini tekshiradigan asbob (suzgichli manometr), qonning harakat tezligini o‘lchaydigan (qon soati) va kimografni ixtiro etdi; I.M.Sechenov qondan gazlarni ajratib olish metodini ishlab chiqdi;
  
• 
  E.Marey fiziologiyani harakatlarni tekshirish metodikalari bilan boyitadi va pnevmatik qayd qilish (yozib olish) asbobini ixtiro etdi (Marey kapsulasi); A.Mosso organlarning qon bilan to‘lishini qayd qiladigan asbob (ergograf) va gavdani qonning qayta taqsimlanishini o‘rganish uchun torozi stolni taklif etdi.
  
• 
  E.Pflyuer qo‘zg‘aluvchan to‘qimalarga doimiy (o‘zgarmas) tokning ta’sir etish qonunlarini kashf etdi va keyinchalik bu qonunni B.F.Verigo qayta ko‘rib chiqdi va rivojlantirdi.
  

XIX asrdan boshlab fiziologiyaning rivojlanishida katta burilish bo’ldi. V.A.Basov it mе'dasiga fistula qo’yishni birinchi bo’lib qo’lladi. I.M.Sеchеnov va I.Pavlovlarning markaziy asab tizimidagi tormozlanish jarayonlarini va rеflеkslarning vujudga kеlishi mеxanizmlarini ochganliklari fiziologiyaning katta yutuqlaridan edi.

• 
  XIX asrdan boshlab fiziologiyaning rivojlanishida katta burilish bo’ldi. V.A.Basov it mе'dasiga fistula qo’yishni birinchi bo’lib qo’lladi. I.M.Sеchеnov va I.Pavlovlarning markaziy asab tizimidagi tormozlanish jarayonlarini va rеflеkslarning vujudga kеlishi mеxanizmlarini ochganliklari fiziologiyaning katta yutuqlaridan edi.