Mavzu. O‘tkinchi jarayonlar haqida tushuncha

Kommutatsiyaning ikkinchi qonuni:

Uc-(0) = Uc(0) , q-(0) =q(0)
Buni sig`im Sni o`zgarmas kuchlanish manbaiga ulash misolida ko`ramiz.
Agar kommutatsiyaga qadar kondensatorda xech qanday zaryad bo`lmasa,
Uc  (0)  0ваq  (0)  0, kommutatsiya paytida kuchlanish kabi zaryad xam
avvalgidek nolga teng bo`lib qolaveradi Uc(0)  0 ва q(0)  0
Kuchlanish Uc va zaryad q ning t=0 paytda birdaniga o`zgarish mumkin emas,

chunki bunday xolda
i  ^dq  C(^dUc )
  bo`lishi tufayli zanjirning

dt dt
t0

muvozanat xolati buziladi. Energetik nuqtai nazardan bu qonun kondensator elektr maydoni energiyasi SUc²/2 ning birdaniga sakrab o`zgarishining mumkin emasligi bilan tasdiqlanadi,chunki manbadan bu xolda cheksiz katta quvvat talab qilinadi.

O`tkinchi, turg`unlashgan rejimlar qaqida tushunchalar.

Rezistor r va L Uo manbaga ulashda t=0 chegarada bir-biriga teng bo`lmagan ikkita turg`unlashgan tok o`zaro (tutashuvi) kerak:
i_{ту ргF} (0)  0ⁱturgF^{(0) =U/r}


+ U₀

-
Kommutatsiyaning 1 qonuniga binoan i-(0)=i(0)=0. Demak o`tkinchi tok vaqt bo`yicha o`zgaruvchan yana bitta erkin tashkil etuvchi i erk (t) ga ega bo`ladi. Óíèíã îíèé qiymati t=0 ïàéòäà

ⁱ эрк
(0)   ^U0 bo`ladi.
r

i_ (0)  i(0)  i
_{ту рг} (0)  i _эрк (0)  0 ^.

Vaqt o`tishi bilan tokning erkin tashkil etuvchisi kamaya borib, t=bo`lganda nolga teng bo`lishi kerak, chunki bu vaqt ichida zanjirda energiyaning qayta taqsimlanishi va o`tkinchi protsess tugallanadi.



Berilgan za njirning elektrik muvozanat tenglamasi Kirxgofning 2- qonuniga asosan:

ri  L ^di  ¹ _ idt  u(t)
(1)

dt c
bunda: i - tokíèíã t=0 dan t= bo`lãàí oniy qiymati yoki o`tkinchi tok; masalan, u=UmSin(t+_u). Zanjirda o`tkinchi protsess tugashi bilan turg`unlashgan majburiy rejim boshlanadi:

^riтург

• 
  _L ^di тург _ ¹
  


dt С


ⁱ тург
dt  u(t)
(2)