Mavzu: otning rivojlanish tarixi. Birinchi operatsion tizim

Mavzu: OTning rivojlanish tarixi.
Birinchi operatsion tizim
Birinchi kompyuterlarda operatsion tizimlar boʻlmagan. Oʻsha davrda birinchi kompyuterlarda ishlaydigan har bir dastur kompyuterda ishlash uchun zarur boʻlgan barcha kodlarni oʻz ichiga olishi, oʻrnatilgan apparat bilan aloqa qilish va dastur bajarishi kerak boʻlgan hisob-kitoblarni bajarishi kerak edi. Bu holat hatto eng oddiy dasturlarni ham juda murakkab holga keltirardi
Ushbu muammoga javoban markaziy kompyuterlar egalari kompyuterga kiritilgan dasturlarni yozish va bajarishni osonlashtiradigan tizimli dasturiy taʼminotni ishlab chiqa boshladilar va shu bilan birinchi operatsion tizimlar dunyoga keldi. Operatsion tizimlar evolyutsiyasi yettita asosiy bosqichdan oʻtgan (jadvalda koʻrsailgan).
Kompyuterlar uchun birinchi operatsion tizim GM-NAA deb atalgan. U 1955-yilda General Motors vakili Robert Patrik hamda North American Aviation vakli Ouen Mok tomonidan tuzilgan. U tizim monitorlariga asoslangan va faqat katta mashinalarda ishlashga moʻljallangan. GM-NAAʼning asosiy vazifasi eski dastur tugashi bilan yangi dasturni avtomatik ravishda bajarishdan iborat boʻlgan.
Tizim evolyutsiyasi.
Birinchi davr (1945-1955-yillar)
Raqamli kompyuterlarni yaratishda muvaffaqiyatlar Ikkinchi jahon urushi tugaganidan keyin sodir boʻldi. 40-yillarning oʻrtalarida birinchi lampali hisoblash qurilmalari yaratildi. Shu bilan birga, kompyuterni loyihalash va dasturlash amalga oshirildi. Bunga boshqa amaliy sohalardan har xil turdagi amaliy muammolarni hal qilish sohasidagi tadqiqot ishlari kirar edi. Oʻsha paytda dasturlash faqat mashina tilida amalga oshirilgan. Oʻsha paytda operatsion tizimlar yoʻqligi sababli barcha vazifalar dasturchi tomonidan maxsus boshqaruv panelidan qoʻlda hal qilinardi. Operatsion tizimda matematik hamda yordamchi dasturlar kutubxonalaridan boshqa dasturiy taʼminot yoʻq edi.
Ikkinchi davr (1955-1965-yillar)
1950-yillarning oʻrtalarida hisoblash texnikasining rivojlanishida yangi texnik baza — yarimoʻtkazgich elementlarning paydo boʻlishi bilan bogʻliq yangi davr boshlandi. Ikkinchi avlod kompyuterlari yanada ishonchli boʻldi. Ular juda muhim vazifalarni ishonib topshirish uchun yetarlicha uzoq vaqt ishlay olar edi. Aynan shu davrda dasturchilar va operatorlar, foydalanishga topshiruvchilar hamda kompyuterlarni ishlab chiquvchilarga boʻlingan edi.
Bu yillarda birinchi algoritmik tillar va birinchi tizim dasturlari — kompilyatorlar paydo boʻldi. Protsessor vaqtining narxi oshdi, bu dasturni ishga tushirish oʻrtasida kamroq qoʻshimcha xarajatlarni talab qilgan. Birinchi ommaviy ishlov berish tizimlari paydo boʻldi, ular birin-ketin dasturni ishga tushirishni avtomatlashtirdi va shu bilan protsessorning yuklanish koeffitsientini oshirdi. Ommaviy ishlov berish tizimlari zamonaviy operatsion tizimlarning prototipidir. Partiyalarni qayta ishlash tizimlarini amalga oshirish jarayonida rasmiylashtirilgan topshiriqlarni boshqarish tili ishlab chiqildi, uning yordamida dasturchi tizim va operatorga kompyuterda qanday ishni bajarishni xohlashini aytdi. Odatda perfokartalar palubasi koʻrinishidagi bir nechta vazifalar toʻplami topshiriqlar paketi nomini oldi.