o`zbekistonning tabiiy sharoit va qazilma boyliklari
O'zbekiston asosan Amudaryo bilan Sirdaryo oralig'ida joylashgan . Uning maydonini tabiiy sharoiti va boyliklariga ko'ra , shuningdek xo'jalikdagi ahamiyatiga ko'ra cho'l (tekislik) , adir (tog' oldi) , tog' va yaylov (baland tog')ga bo'lish mumkin . Ular iqlim , tuproq , o'simlik va hayvonot olami hamda foydali qazilmalar turi va ko'lami jihatdan bir-biriga o'xshamaydi .
Cho'llar mintaqasida xilma-xil foydali qazilmalar topilgan . Jumladan , 50 dan ziyod neft koni , gaz , ozakerit , oltingugurt , oltin , uranning sanoatbop zaxiralari aniqlangan . Gazning aniqlangan zaxirasi 2 trillion m/kub. dan ziyod . Zarafshon etagidagi Dengizko'l va To'ybekatonda kaliy tuzlarining yirik zaxiralari mavjud . Qoraqalpog'iston Respublikasidagi Sulton Uvays tog'larida Surxandaryo vodiysida va Qizilqumda fosforit konlari bor Oltingugurt , natriyli va magniyli tuz konlari kimyo sanoatining muhim xomashyosidir . Shag'al , qum singari binokorlik materiali cho'lda juda ko'p uchraydi .
Adirlardan oltin , neft , gaz , ko'mir singari foydali qazilmalar topilgan . Namangan , Andijon , Farg'ona , Surxondaryo va Qashqadaryo viloyatlaridagi neft konlari aksariyati adirlarda joylashgan .
Tog'lardan ko'plab foydali qazilmalar topilgan . Ohangaron vodiysi atrofidagi tog'larda o'tga chidamli ioy , toshkomir , mis rudasi , oltin konlari aniqlangan . Nurota tog'larida marmar (G'ozg'on marmari) , volfram konlari bor .
Do'stlaringiz bilan baham: |