Mavzu. Professiografiya (professiogramma) to‘g‘risida umumiy tushuncha. Yetakchi faoliyat turi

Fizik

professiogrammasi

Kasbning nomi	fizik
Asosiy bilimlar manbai №1 va uning rivojlanganlik darajasi	tabiiy bilimlar (fizika, kimyo) 1-daraja, yuqori (nazariy)
Asosiy bilimlar manbai №2 va uning rivojlanganlik darajasi	tabbiy bilimlar, 2-daraja, o’rta (amaliy qo’llay olish)
Kasbiy soha	fizika
Shaxslararo munosabat	“yonma-yon” tipi bo’yicha
Yetakchi qiziqish	tadqiqotchilik
Qo’shimcha qiziqish	realistik
Ishlash sharoiti	xonada, o’tirgan holda

Yetakchi faoliyat turi:

• 
  Eksperiment yordamida fizik tadqiqotlarni o’tkazish;
  
• 
  Fizik hodisalarni matematik modelini tuzish;
  
• 
  Tashqi olamning asosiy xususiyatlarini aniqlash;
  
• 
  Fazo, kichik bo’lakchalar, ular o’rtasidagi aloqa, fizik makro obyektlarni harakatining tuzulishini aniqlash;
  
• 
  Fizik qonuniyatlar, tabiat qonunlarini o’rganish;
  
• 
  Tana harakatlanishi qonunlarini o’rganish;
  
• 
  Suyuqlik va gazsimon moddalar harakatini o’rganish;
  
• 
  Harorat jarayonlarini o’rganish;
  
• 
  Mikro bo’lakchalarning o’zaro birikish qonuniyatlarini o’rganish;
  
• 
  Elektromagnit energiya nurlanishi, tarqalishi va moddaga aylanish qonuniyatlarini o’rganish;
  
• 
  Atom yadrosi, kosmik nurlanish va atom yadroga aylanish jarayoni hamda mayda mikrobo’lakchalar xususiyatlarini o’rganish.
  

Kasbiy faoliyatni samarali amalga oshirish uchun kerakli xususiyatlar:

Qobiliyatlar:

• 
  Son va belgilarni eslab qolish qobiliyati;
  
• 
  Matematik qobiliyatlar;
  
• 
  Analitik tafakkur;
  
• 
  Ratsional mantiqiy tahlilga moyillik.
  

Shaxsiy xususiyatlar va qiziqishlar:

• 
  Imliy-tadqiqotchilik ishiga moyillik;
  
• 
  Tahlilga moyillik;
  
• 
  Mustaqillik;
  
• 
  Emotsional barqarorlik;
  
• 
  Omadsizlikdan qo’rqmaslik;
  
• 
  Qiziquvchanlik.
  

Kasbiy faoliyatni samarali amalga oshirishga to’sqinlik qiluvchi xususiyatlar:

• 
  Hal qilinayotgan masalaga diqqatini qarata olmaslik;
  
• 
  Tashkilotchilik qobiliyatining rivojlanmaganligi;
  
• 
  Ratsionallikka ega bo‘lmaslik;
  
• 
  Qo’pollik.
  

Kasbiy bilimlarni qo’llay olish mumkin bo’lgan sohalar:

• 
  Ilmiy-tadqiqotchilik institutlari qoshidagi laboratoriya;
  
• 
  Korxonalar;
  
• 
  Ta’lim muassasalari;
  
• 
  Harbiy tashkilotlar.
  

Kasb tarixi

Miloddan avvalgi yillarda Qadimgi Sharqda piramida, ibodatxonalar ko’p qurilganligi sababli, ularda texnik, tibbiy fanlarga oid ma’lumotlar ko’p bo’lgan. Ammo bu ma’lumotlarda tana tuzilishi va tabiat hodisalari haqida hech nima keltirilmagan. Ularga oid birinchi fikrlar antik davri mutafakkirlari: Geraklit, Anaksimanga tegishlidir. Qadimgi yunon olimi Geraklit tana mayda bo’lakchalar-atomlardan tashkil topgan deb taxmin qilgan.

Fizika falsafa tarkibida bo’lgan, uning alohida fan bo’lib chiqishi Nyuton, Guk va Leybnist nomlari bilan uzviy bog’liqdir. Hozirgi kunda fizikaning rivojlangan bo’limi kvant fizikasi hisoblanib, u bizga mikro bo’lakchalar haqida yanada ham ko’proq ma’lumot olishga yordam beradi.