Mavzu: Qadimgi Sharqda psixologik qarashlarni paydo bo`lishi Fan: Psixologiya Fan o`qituvchi: Izzatullayeva Lazokat Guruh: pp-101 Bajardi: Abdiqulova Gulzoda, Siddiqova Shahnoza, Kamolova O`g`iloy, Mirzaqulova Adiba

Xitoy tibbivolida sliunga ko'ra uchta tipdagi odamlarni ajratishgan:

1.Safro yoki qoni kop odamlar - ktichli va yo'lbarsdck jasur.
2.SI kop odamlar — harakatchan. tez- yig'lab. tez- kuladi- о’zini tuta olmaydigan. xulq chegarasi bo‘yicha maymunga o’xshaydigan.
3.Shilliq moddasi ko’p odamlar - kam harakatli. jur’atsiz.

Hindiston va Xitoyda falsafiy yo’nalishlar eramizgacha birinchi ming yillikning o’rtalarida paydo bo’la boshlagan. Hindiston uchun falsafiy fikrlarning asosi sifatida Vеdalar xizmat qildi. Vеdalarda jon muammosi birinchi navbatda axloq nuqtainazaridan muhokama qilinadi. Insonning o’z-o’zini kamolotga yеtkazib, to’g’ri xulq orqali komillikka yеtishishi jon muammosining asosiy mag’zini tashkil qiladi.

• Hindiston va Xitoyda falsafiy yo’nalishlar eramizgacha birinchi ming yillikning o’rtalarida paydo bo’la boshlagan. Hindiston uchun falsafiy fikrlarning asosi sifatida Vеdalar xizmat qildi. Vеdalarda jon muammosi birinchi navbatda axloq nuqtainazaridan muhokama qilinadi. Insonning o’z-o’zini kamolotga yеtkazib, to’g’ri xulq orqali komillikka yеtishishi jon muammosining asosiy mag’zini tashkil qiladi.

Psixik faoliyatni talqin qilishdagi axloqiy vo'naiish Xitoy falsariy maktablari: daosizm asoschisi Lao-Szi va konfutsiychi-lik asoschisi Konfutsiy (eramizgacha 451—479-y.) maktablarida ham yaqqol kokrinadi.

• Psixik faoliyatni talqin qilishdagi axloqiy vo'naiish Xitoy falsariy maktablari: daosizm asoschisi Lao-Szi va konfutsiychi-lik asoschisi Konfutsiy (eramizgacha 451—479-y.) maktablarida ham yaqqol kokrinadi.
• Daosizm inson o‘z xulq-atvorini dao postulatlari asosi- da ko'rishi kerak, deb ta'lim bersa, konfutsiychilik — urf-odat, an’ana, axloqiy tushunchalarga e’tibor beradi. Konfutsiy bi- rinchi marta inson psixologiyasidagi tug‘ma va o‘zlashtiril- gan xususiyatlar muammosini ko'tardi. Lining fikricha, bi- lim va psixik sifatlar tug'ma bo'ladi. Inson o‘z tabiatiga ko‘ra mehr-shafqatli boladi, uni tashqi muhit buzadi. Demak, mu- hitning zararli ta’sirini yo‘qotish uchun inson fikrini jamlashi, o'z-o‘zini takomillashtirishi kerak. Shu fikrni Konfutsiyning izdoshi Min-Szi (eramizgacha 372-289-y.) ham himoya qilgan. Lekin keyinchalik boshqa shu yo‘nalish vakili Sun-Szi (era­mizgacha 298—238-y.) kamtarlik mehr-shafqatlilik kabi ijobiy axloqiy sifatlaming tug‘maligini rad etib, inson olz tabiatiga ko‘ra shafqatsiz, faqat tarbiyagina uni mehr-shafqatli qila oladi, deydi. Uning fikricha, agar inson tabiatan xushfe’l bo‘lsa, unda tarbiyaning nima keragi bor? Sun Szi inson xarakteri kulol loy- dan yasagan ko‘zaga o'xshaydi, deb ta’kidlagan.