Barqaror muvozanat- bu muvozanat holatidan chiqarilgan va o'ziga qoldirilgan tana muvozanat holatidan yanada ko'proq chetga chiqadi.
Bunday holda, tananing muvozanat holatidan ozgina siljishi bilan, unga qo'llaniladigan kuchlarning natijasi nolga teng bo'ladi va muvozanat holatidan yo'naltiriladi. Masalan, konveks sferik yuzaning yuqori qismida joylashgan to'p (1-b-rasm).
TA’RIF
Befarq muvozanat- bu muvozanatdan chiqarilgan va o'z-o'zidan qolgan jism o'z pozitsiyasini (holatini) o'zgartirmaydigan muvozanatdir.
Bunday holda, tananing dastlabki holatidan kichik siljishi bilan tanaga qo'llaniladigan kuchlarning natijasi nolga teng bo'lib qoladi. Masalan, tekis yuzada yotgan to'p (1-rasm, c).
1-rasm. Tayanchda tana muvozanatining har xil turlari: a) barqaror muvozanat; b) beqaror muvozanat; v) befarq muvozanat.
Agar kuchlarning ta'siri natijasida jism tezlanishni olmasa, u tinch holatda bo'lishi yoki to'g'ri chiziqda bir tekis harakatlanishi mumkin. Shuning uchun biz statik va dinamik muvozanat haqida gapirishimiz mumkin.
TA’RIF
Statik muvozanat- bu qo'llaniladigan kuchlar ta'sirida tana tinch holatda bo'lganda shunday muvozanat.
dinamik muvozanat- bu shunday muvozanat, qachonki kuchlar ta'sirida tana o'z harakatini o'zgartirmaydi.
Statik muvozanat holatida har qanday qurilish inshootida kabellarda osilgan chiroq mavjud. Dinamik muvozanatga misol tariqasida ishqalanish kuchlari bo'lmaganda tekis yuzada aylanayotgan g'ildirakni ko'rib chiqishimiz mumkin.
-Ma’ruza
|
Kinematika. Nuqta kinematikasi. Harakatning berilish usullari. Nuqta trayektoriyasi.
|
Do'stlaringiz bilan baham: |