Mavzu: Quruqlikda yashovchi umurtqali hayvonlarning sonini hisobga olish Talaba: Kulmuxamedova Baxtigul 309-guruh

1. Suvda va quruqda yashovchilar va sudralib yuruvchilarning
sonini hisobga olish

Quruqda va suvda yashovchilar yoki amfibiyalar va sudralib yuruvchilarning biologiyasini o’rganib borgan sari ularni qishloq, o’rmon, don xo’jaligi zararkunandalariga qarshi kurashdagi ahamiyati oshib boradi. Bu sinflar vakillarining inson va xonaki hayvonlarga har xil yuqumli kasalliklarni tarqalishiga ishtiroki va nihoyat ayrim turlarini hovuz va ko’llardagi baliqchilik xo’jaliklariga keltirgan zarari oshib borayotgani kuchli sezilmoqda. Bu aytilganlar baqa, qurboqa, kaltakesak, ilon, toshbaqa va boshqa amfibiya hamda sudralib yuruvchilarni zararli va foydali turlarining sonini aniqlashga alohida etibor berishni talab qiladi.

• Quruqda va suvda yashovchilar yoki amfibiyalar va sudralib yuruvchilarning biologiyasini o’rganib borgan sari ularni qishloq, o’rmon, don xo’jaligi zararkunandalariga qarshi kurashdagi ahamiyati oshib boradi. Bu sinflar vakillarining inson va xonaki hayvonlarga har xil yuqumli kasalliklarni tarqalishiga ishtiroki va nihoyat ayrim turlarini hovuz va ko’llardagi baliqchilik xo’jaliklariga keltirgan zarari oshib borayotgani kuchli sezilmoqda. Bu aytilganlar baqa, qurboqa, kaltakesak, ilon, toshbaqa va boshqa amfibiya hamda sudralib yuruvchilarni zararli va foydali turlarining sonini aniqlashga alohida etibor berishni talab qiladi.

Ilon va quruqlik tashbaqalarini sonini hisoblashda marshrut 5-6 km gacha uzaytiriladi.

• Ilon va quruqlik tashbaqalarini sonini hisoblashda marshrut 5-6 km gacha uzaytiriladi.
• 2. Har bir hisoblash chizig’i bitta biotop chegarasida o’tkaziladi.
• 3. Hayvonlarni sonini hisobga olishda ularni mavsumiy va sutkalik faolligi va sonini doimo yodda saqlash kerak.

• Qushlarning sonini hisobga olish eng ko’p qo’llanalidigan usul bo’lib, marshrutli usul hisolanadi. Marshrutli usulni qushlarning hisobga olish maqsadlaridan kelib chiqib, bir nechta variantlari bo’ladi. Marshrutli hisobga olish vaqtida kuzatuvchi (hisobchi) ikkita yordamchisi bilan oldindan tanlangan yo’nalish bo’yicha marshrutdagi qushlarning hammasi hisobga olinadi. Bunda qushlarning tashqi ko’rinishi, ovozi bilan aniqlanadi. Buning uchun tadqiqotchi mahalliy ornitofaunani turlar tarkibini yaxshi bilishi kerak.
• Hisoblash chizig’i tipik va bir xil yashash muhitida o’tkaziladi. O’rmon zonasida hisoblash chizig’ini tor yo’l va yo’laklar bo’ylab o’tkazish maqsadga muvofiqdir.