Mavzu: Quymani tayyorlab olishni sxemasi

Mavzu: Quymani tayyorlab olishni sxemasi
va quymaga qo’yiladigan talablar


Reja:

1. 
   Kirish
   
2. 
   Quymani tayyorib olishni texnologiyasi
   
3. 
   Quymaga (GOST bo‘yicha) qo’yiladigan talablar
   
4. 
   Foydalanilag adabiyotlar
   
5. 
   Xulosa
   

KIRISH

Quymakorlik bu eng ko‘p rivojlangan va tarqalgan mashinasozlikka zagotovkalarini tayyorlab beradigan usuldir.

Statistik ma'lumotlari bo‘yicha 70% zagotovkalarni (massasiga muvofiq) quymakorlik usulida olinadi, ba'zi bir sohalarda bu rakam 90- 95% tashqil qiladi.
Quymakorlik moxiyati suyuqlantirilgan, belgilangan kimyoviy tarkibga va sifatga ega bo‘lgan qotishmani tayyorlab qo‘yilgan qolipga quyishdir.
Quymalarni vazni bir necha grammdan bir necha tonnacha bo‘lishi mumkin. Quymalarni shakli texnologik moslamalarga, qoliplarga bog’liq quymalarni devorini qalinligi 0,5 mm dan to 30-40 mm gacha bo‘lishi mumkin.

Bugungi kunda quymalar turli cho‘yanlardan, po‘latlardan, rangli qotishmalardan tayyorlab olinadi.

Qotishmalarni rafinirlab, modifikatsiya qilib, legirlab kerakli puxtalikni kimyoviy tarkibi va boshqa xususiyatiga ega bo‘lganini olish mumkin.
Quymakorlik maxsus usullari yordamida yuqori aniqlikka ega bo‘lgan, mexanik ishlov berilmaydigan tayyor detallarni olish mumkin. Bu usullarda metallni foydali ishlash koeffitsienti yuqori va quymani sifati yaxshidir.

QUYMANI TAYYORLAB OLISH TEXNOLOGIYASI

Quymakorlik mashinasozliknin va boshqa sohalarni asosiy zagotovkalar yetkazib beruvchi soxasidir.
Ko‘pgina sharoitlarda quyma usuli yakka-yagona murakkab quymani tayyorlab olish yo‘lidir.
Quyma zagotovkalar eng arzon va mexanik ishlov berishga minimal quyum talab qiladi. Quymakorlik soxasini samaradorligini metalni foydali ishlatish koeffitsientiga baxo bermok ko‘rsatgichi bu (KIM) – detalni massasini zagotovka massasiga tegishligi.
Tulri zagotovkalar uchun metalni foydali ishlatishini taxminiy koeffitsienti 1 jadvalda keltirilgan.
1 - jadval
Meatlni foydali ishlatish koeffitsienti

Zagotovka turi	MFN (kim)	Zagotvka turi	MFN (kim)
Quyma		Muayan formadagi metall prokati	0,60
Bosim ostida	0,95	Shtampoka (issiq)	0,40
Eritib chiqariladigan moslamalar yordamida	0,80	Ingichka chiviqcha	0,35
Qoplamli qoliplar	0,80	Erkin bog’lash Erkin bog‘lash	0,30
Kokil usuli	0,75
Qum-gilli qolipda	0,70

O‘z navbatida qum - gilli qolipda quyma olish qo‘lda va mashinada (mexanizatsiyalangan) ishlab chiqish usullariga bo‘linadi. Quymakorlik maxsus usullariga kiradi:

• 
  kokil usuli;
  
• 
  eritib chiqaradigan moslama yordamida quymani tayyorlab olish;
  
• 
  kuydirib chikaradigan moslamalar;
  
• 
  markazdan qochma kuch yordamida quyma olish;
  
• 
  bosim ostida quyma olish;
  
• 
  koplamli qoliplar yordamida quyma olish.