Mavzu: raqamli iqtisodiyotning rivojlanish boshqichlari

Bosqich	Texnologiya nomi	Vositalari
Davr
1-bosqich	Qo’llik texnologiya	Kompyuter	XIX asrning ikkinchi yarmigacha
2-bosqich
3-bosqich
4-bosqich
5-bosqich
6-bosqich
7-bosqich

2-Topshiriq. Har bir sohaning raqamli iqtisodiyoti davrida yangi infratuzilma zarur –sanoatning raqamli shakli ko‘chirib oling.





3-topshiriq. Bilimingiz va Internet resurslardan foydalanib, ta’limda ishlatiladigan raqamli texnologiyalar haqida ma’lumot kiriting.

Nomi	Xususiyatlari	Afzalliklari	Kamchiliklari
Elektron kitob
Mobil telefon
Planshet
Interaktiv doska
Shaxsiy kompyuter

Raqamli iqtisodiyotning asosiy tarkibiy qismlari:
- infratuzilma, shu jumladan apparat, dasturiy ta'minot, telekommunikatsiya va hk.;
- virtual bozor sub'ektlari o'rtasidagi virtual o'zaro aloqalar doirasida kompyuter tarmoqlari orqali amalga oshiriladigan elektron biznes
- kompyuter tarmoqlari yordamida amalga oshiriladigan barcha moliyaviy va tijorat operatsiyalarini, shuningdek bunday operatsiyalar bilan bog'liq bo'lgan biznes-jarayonlarni o'z ichiga olgan elektron tijorat.


Raqamli iqtisodiyotning ekotizimi 8 xabni o'z ichiga oladi (1.1-rasm).

Raqamli iqtisodiyotning institutsional tuzilishi uchta asosiy elementdan iborat: institutsional ishtirokchilar, institutsional ob'ektlar va institutsional mexanizmlar


Raqamli iqtisodiyotning sub'ektlari: so'nggi yillarda onlayn tranzaktsiyalar (Apple, Google, Hon Hai IBM, Microsoft, Oracle, Samsung) yordamida global bozorlarning shakli va samaradorligini hamda o'z tuzilishini o'zgartirgan 6-avlodning raqamli transmilliy korporatsiyalari (kiber korporatsiyalar), Sony, LG, America Movil, Deutsche Telekom, NTT, Vodafone va boshqalar
O’zbekistonda raqamli iqtisodiyotining institutsional tuzilmasi asosiy sub'ektlarni o'z ichiga oladi: Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyani rivojlantirish vazirligi, Elektron hukumatni rivojlantirish markazi, OAK, IT parklar, so'nggi yillarda sarmoyalarni jalb qilgan startaplar.
O’zbekistondagi ob'yektlar – RI ni rivojlanish bo'yicha asosiy me'yoriy-huquqiy hujjatlar, " Raqamli iqtisodiyot va EH ni rivojlanish to'g'risida" O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni, shuningdek, Raqamli O’zbekiston 2030 dasturi, Aqlli qishloq xo’jalk konsepsiyasi, bir jinsli ishtirokchi davlatlarning hamkorlik strategiyalari.
Raqamli iqtisodiyot ob'ektlari "odamlar - biznes - narsalar" paradigmasi shaklida integratsiyalashgan holda faoliyat yuritadi, 3000 dan ortiq faoliyat turlarini qamrab oladi va 1800 dan ortiq turdagi cryptocurrencies, buyumlarning ulkan Internet dunyosi, tarmoqni moliyalashtirishni tashkil etish (kraudfunding), raqamli valyuta birjalari, xususiy va davlat sarmoyalari va boshqalar.
Davlatning institutsional tizimni yaratishda muhim rollaridan biri rivojlanish institutlarini yaratishdir. Ushbu muassasalar yordamida hal qilinishi kerak bo'lgan ustuvor vazifalar quyidagilar: infratuzilmani (sanoat, ijtimoiy va boshqalar) va yuqori texnologiyalarni rivojlantirish; rag'batlantiruvchi innovatsiyalar; uzoq muddatli asosda mamlakatda iqtisodiy o'sish sur'atlarini oshirish. Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish uchun institutlarilar siyosiy (davlat institutlari), iqtisodiy, ilmiy va ommaviy (ijtimoiy) institutlarga bo'linadi.