Mavzu: Shveytsariya ta’lim tizimi haqida

Mavzu: Shveytsariya ta’lim tizimi haqida

Universal Switzerland

• Shveytsariya ta’lim tizimi universalligi bilan jahonga mashhur. Ya’ni, u bir vaqtning o‘zida ingliz-amerika, fransuz va nemis maktablariga xos xususiyatlarni birlashtiradi. Bu tizim mamlakatda 4 ta rasmiy til — fransuz, nemis, italyan va retoromat tillarining amal qilishi natijasida shakllangan. Zamonaviy Shveytsariya 26 ta har biri mustaqil kichik ma’muriy hududiy bo‘linma va viloyatlarga bo‘lingani bois, mamlakatdagi boshlang‘ich va o‘rta maktablar kichik bo‘linmalarga, universitetlar esa federal hukumatga bo‘ysunadi. Shuningdek, Shveytsariya ta’limda mehmondo‘stlik modelini boshlab bergan birinchi davlat bo‘lib, uning maktab va universitetlari sayyohlik biznesining asosi hisoblanadi.

Maktabgacha ta’lim

• Shveytsariyalik bolalar 4—6 yoshda maktabgacha ta’lim muassasasi, 6—12 yoshda boshlang‘ich ta’lim, 12—16 yoshda o‘rta ta’lim va nihoyat, 18—22 yoshda oliy ta’limda tahsil oladi. Mamlakatda bolalarning maktabgacha ta’lim olishi majburiy. Shu bois, barcha ota-onalar farzandini muddatidan kechiktirmay davlat yoki xususiy bog‘chaga joylashtiradi. Maktabgacha ta’lim jarayoni hatto davlat bog‘chalarida ham pullik bo‘lib, hukumat zarur to‘lovning bir qisminigina to‘lab beradi.

Maktab tizimi

• Mamlakatda ta’limning birinchi bosqichi 6 yoshdan boshlansa-da, ayrim maktablarda iqtidorli bolalar 4 yoshdan qabul qilinadi. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari­ning ta’lim dasturida asosiy e’tibor bolaning bilimini rivojlantirish hamda chet tillarni o‘qitishga qaratiladi

Mamlakatda ta’limning birinchi bosqichi 6 yoshdan boshlansa-da, ayrim maktablarda iqtidorli bolalar 4 yoshdan qabul qilinadi. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari­ning ta’lim dasturida asosiy e’tibor bolaning bilimini rivojlantirish hamda chet tillarni o‘qitishga qaratilad
Shveytsariyada 260 ta xususiy maktab bo‘lib, ular mamlakatning noyob “mahsuloti” hisoblanad

Maktab bosqichlari :

-Boshlangʻich va toʻliq oʻrta taʼlim Umumtaʼlim maktabi
(Grundskola)
-Yuqori bosqich
Högstadiet
9-sinf 15-16
8-sinf 14-15
7-sinf 13-14
-Oʻrta bosqich
Mellanstadiet
6-sinf 12-13
5-sinf 11-12
4-sinf 10-11
-Pastki bosqich
Lågstadiet
3-sinf 9-10
2-sinf 8-9
1-sinf 7-8

SWISS UNIVERSITIES

Shveytsariya oliy ta’limining eng kuchli jihati amaliyotga yo‘nalganligidir. Bu yerdagi davlat universitetlari aniq fanlar va huquq sohasida o‘qitish bo‘yicha mashhur. Shveytsariyadagi birinchi universitetga 1460-yili Bazelda asos solingan bo‘lib, bugun mamlakatda 12 ta davlat va bir qancha OTM lar mavjud.
Universitetda talabalar tanlagan fakultet va mutaxassisligiga ko‘ra 4-6 yil davomida tahsil oladi. Aytish joizki, Shveytsariyada boshqa Yevropa mamlakatlari va Ameri­kadagi kabi gigant universitetlar yo‘q. Mamlakatdagi eng katta universitet Syurixda bo‘lib, unda 20 ming talaba o‘qiydi. Qolgan universitetlarda esa talabalar soni undan bir necha barobar kam. Bu yerda bir qancha xalqaro xususiy universitetlarning filiallari ham mavjud. Ularni tamomlagan bitiruvchilarga litsenziat darajasi beriladi. U maqomiga ko‘ra magistr darajasiga teng. Doktorlik darajasini olish uchun esa yana 3 yil o‘qish kerak.
Shveytsariya universitetlariga o‘qishga topshirishdagi qoidalar oliy o‘quv yurtining qaysi ma’muriy bo‘linmada joylashgani va nomdorlik darajasiga ko‘ra belgilanadi. Xorijlik abituriyentlardan olinadigan yagona imtihon sentabr-oktabr oylarida o‘tkaziladi. Unda talabalikka nomzodlar uchta asosiy — chet tili, matematika va tarix hamda tanlov asosida ikkita qo‘shimcha fandan imtihon topshiradi.

OLIY TA’LIM

Doktorlik darajasi Universitet 2-5 yil Universitet kolleji deb nomlangan tadqiqot(Högskola med forskningstillstånd)
2-5 yil 4-yil Yoshlar har xil
3-yil
2-yil
1-yil
Magistratura darajasidagi taʼlim Universitet
1-2 yil Universitet kolleji(Högskola)
1-2 yil 2-yil Yoshlar har xil
1-yil
Bakalavr darajasidagi taʼlim Universitet
2-3 yil Universitet kolleji(Högskola)
2-3 yil 3-yil Yoshlar har xil
2-yil
1-yil

THE END

• Thank you for your brief trip and attention to Switzerland with me…