Siyosatshunoslik fanining quyidagi vazifalari mavjud:
Siyosatshunoslik fanining o’rganadigan qonunlari siyosat, siyosiy jarayonlar, siyosiy hokimiyat, siyosiy partiyalar va siyosiy faoliyatning davlat hokimiyati va fuqarolik jamiyatini shakllantirishdagi zaruriy siyosiy mexanizmlari sifatida namoyon bo’ladi.
Siyosatshunoslik qonuniyatlari ularning namoyon bo’lish xususiyatlariga qarab uchta asosiy guruhga bo’linadi:
Birinchi guruh qonuniyatlar – bu siyosiy-iqtisodiy qonuniyatlar bo’lib, u jamiyat iqtisodiy bazasi va siyosiy hokimiyat o’rtasidagi nisbatni aks ettiradi.
Siyosat tegishli ravishda siyosiy va davlat hokimiyati sistemasi hamda iqtisodiy jarayonlarning rivojlanishi bilan bog’langan. Iqtisodiy manfaatlar siyosiy faoliyatning ijtimoiy sababchisi hisoblanadi. Siyosiy hokimiyat iqtisodiy hokimiyatni yuzaga keltirish uchun xizmat qiladi.
Ikkinchi guruh qonuniyatlar – siyosiy-ijtimoiy qonuniyatlar bo’lib, siyosiy hokimiyatni rivojlantirishni xarakterlaydi.
Siyosiy hokimiyat tizimning asosiy qonuniyati bo’lib barqarorlikni mustahkamlash hisoblanadi. Bu qonuniyat siyosiy hokimiyatning turli tizimlarida turlicha amalga oshiriladi. Masalan, avtoritar sistemada barqarorlikni mustahkamlash uchun hokimiyatni yuqori darajada markazlashtirish hamda keng qo’lamdagi zo’ravonlikni talab etadi. Unga qarama-qarshi o’laroq demokratik tizim hokimiyatni taqsimlashni sud, qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi hokimiyatlarni ko’zda tutadi, manfaatlar va kelishuvchilik prinsiplariga suyanadi.
Uchinchi guruh qonuniyatlar – ularni shartli ravishda siyosiy-psixologik deb atash mumkin. U shaxs bilan hokimiyat o’rtasidagi munosabatni aks ettiradi. Siyosiy-psixologik qonuniyatlar ichida eng xarakterlisi siyosiy rahbarning hokimiyatni qo’lga kiritishi hisoblanib, bu ko’zlangan maqsadga erishishda eng qadrlisi va qimmatlisi hisoblanadi.
Ba’zi adabiyotlarda siyosatshunoslik qonuniyatlari yana ikki guruhga bo’linadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
