Mavzu. Siyosatshunoslik fani predmeti, maqsad va vazifalari

Birinchi manba – insonning oilaviy muhitidir. Siyosiy g‘oyalar va xissiyotlar unga oiladagi tarbiya orqali beriladi. Bunga to‘g‘ri keluvchi ijtimoiy-ruhiy qarashlar – siyosiy ongning poydevorini barpo etadi. Uning negizida esa fuqaro shaxsi shakllanadi.
Ikkinchi manba – bu keng ma’nodagi axborotdir. U insonga ham muomala orqali, ham ommaviy axborot vositalari orqali kirib boradi.
Uchinchi manba – bu individning shaxsiy tajribasidir. Bu shaxsiy tajriba olingan bilimni rad qiladi yoki tasdiqlaydi. Biroq u har qanday holatda ham siyosiy ongning shakllanishi va rivojlanishi jarayoniga muhim ta’sir ko‘rsatadi.
YUqorida qayd etilgan manbalar insonga siyosat dunyosini tahlil etishga va unga nisbatan munosabatini belgilab olishga imkon beruvchi bilimlar yig‘indisini tashkil etadi.
Siyosiy ong ijtimoiy ongning boshqa shakllari kabi bir qator funksiyalarni bajaradi. Bu funksiyalarga quyidagilar kiradi:

1. 
   Siyosiy hayot to‘g‘risida bilish – axborot berish. Kishilar ertami yoki kechmi, xoxlaydimi yoki yo‘qmi ammo muqarrar ravishda siyosat dunyosiga duch keladi. U kishilarning hayoti va taqdiriga davlat, partiyalar va boshqa jamoat tashkilotlari orqali ta’sir ko‘rsatadi. Siyosat kishilarga siyosiy axborot ko‘rinishida kirib boradi.
   

Siyosiy ongning mohiyati uning funksiyalarida o‘z ifodasini topadi. Quyida ana shu funksiyalarni ko‘rib chiqamiz.
1. Bilish-axborot berish. Kishilar ertami — kechmi, hoxlaydimi yoki yo‘qmi, ammo muqarrar ravishda siyosat dunyosiga duch keladi. Ular bu soha bilan shug‘ullanishni xohlamasalarda siyosat ular bilan baribir "shug‘ullanadi". U kishilarning hayoti va taqdiriga davlat, partiyalar va boshqa jamoat tashkilotlari orqali ta’sir ko‘rsatadi. Siyosat kishilarga siyosiy axborot ko‘rinishida "kirib" boradi.
Hozirgi hayotning mexanizmlari shundayki, kishilar doimo biror yo‘lni, shu jumladan, siyosiy yo‘lni tanlab olishga majburlar. Bu ularni siyosat olamini bilishga, siyosiy axborotlarni egallashga undaydi. Siyosiy ong bu tomondan qaraganda kishilarga siyosiy bilim va axborotlarni o‘zlashtirishga, ijtimoiy — siyosiy hayotda o‘z o‘rnini belgilashga va unda to‘g‘ri mo‘ljalni olishga yordam beradi.
2. Baholash. Siyosiy ong ijtimoiy — siyosiy voqelikni nafaqat biladi, izohlaydi, balki uni baholaydi. Kishilar muayyan siyosiy hodisalar va voqealarni anglash jarayonida, ularga o‘z munosabatlarini bildiradilar, o‘zlari uchun muayyan xulosalar chiqaradilar. Aynan siyosiy voqelikni baholash asosida kishilar o‘z siyosiy qarashlari, e’tiqodlari, pozitsiyalari, qiziqishlarini shakllantiradilar.