Mavzu: Soliqlarning iqtisodiy moxiyati va soliq tizmi

100
100
To’g’ri soliqlar	26,6	26,1	26,2	25,2
Egri soliqlar	49,5	53,1	53,5	54,3
Mol-mulk solig’i va resurs to’lovlari	16,0	15,1	14,3	13,3
Ustama foyda solig’i	2,3	0,2	0,8	1,2
Boshqa daromadlar	5,6	5,5	5,1	6,0

Jadval ma’lumotlaridan ko’rinib turibdiki, byudjet daromadlarini shakllantirishda egri soliqlarning o’rni muhim ahamiyatga ega bo’lib, bu turdagi soliqlar 2009 yilda 49,5 foizni tashkil qilgan bo’lsa, 2012 yilda 54,3 foizni tashkil etmoqda. To’g’ri soliqlar bo’yicha tushumlar esa 2009 yilda 26,6 foizni tashkil qilgan bo’lsa, 2012 yilda bu ko’rsatkich 25,2 foizni tashkil etgan, 2009 yilga nisbatan mazkur ko’rsatkich 1,4 foizli punktga kamdir. Bu holatni ayrim to’g’ri soliqlar stavkalarining pasayishi natijasida yuz berganligi bilan izohlash mumkin. Byudjet daromadlarida resurs soliqlari ham alohida ahamiyatga egadir. Mol-mulk va resurs soliqlari bo’yicha tushumlar 2009 yilda 16,0 foizni tashkil qilgan bo’lsa, 2012 yilda bu ko’rsatkich 13,3 foizni tashkil etgan. Soliq-byudjet siyosatining qisqa va uzoq muddatli maqsadlari va dastaklarida keyingi yillarda davlat byudjeti daromadlar qismini shakllantirishda asosan soliqlarga tayanilishi nazarda tutilmoqda. Shu sababdan davlat byudjeti daromadlar qismini shakllantirishda boshqa daromadlarning hissasi ortmoqda. Agarda 2009 yilda boshqa daromadlar byudjet daromadlarining 5,5 foizini tashkil qilgan bo’lsa, 2012 yilga kelib ularning ulushi 6,0 foizga teng bo’lgan.
Yuqorida biz Respublikamiz byudjetida soliqli to’lovlarning salmog’ini tahlil qildik quyida esa Samarqand viloyati Urgut tumani byudjetida soliqli to’lovlarning salmog’ini tahlil qilamiz: