Mavzu: Statika. Statika aksiomalari. Erkli va erksiz jismlar. Bog'lanish reaksiyalari Oars

Mavzu: Tishli uzatmalar.

^{Oars rejasi;} Tishli uzatmalar.

Turlari.

Foydali tomoni, kamchiligi. Ishlatilish soxasi.

To'g'ri tishli uzatma.

Ilashuv asosan butun tish eni bo'yicha to'liq bo'ladi. Tish o'qqa parallel tayyorlanadi. Bir tish ilashuvi ikkinchi tishga o'tishida tish yuzasiga zarba za shovqin bo'ladi. To'g'ri tishli uzatmalar kichik va o'rtacha aylanma tezliklarda ishlaydi.

Uzatishlar soni

Asosiy bo'luvchi aylana diametri

Tashqi aylana diametri

Ichki aylana diametri

O' qlar orasidagi masofa


Ta'sir etuzchi kuchlar Aylanma kuch
diJ = d ₁ + 2h₄ ::; m· Z + 2· m. m(Z + 2)

df = d₁ -·• 2h_,· = d₁ - 2,5m

,

A== d ₁ + d₂= di>, (1+ i)= m· Z(i +I)

2 2 2

Radial kuch

T= P·tga

ill;:

M - shesternya burovchi momenti Mustahkamligi asosan yemirilishga tekshiriladi.

a = 2M ¹K r == P· Kr s:[a]

t b _{· m},z.
1

..Y

^b · m · YY ^I

bundan loyixaviy formula tish moduli aniqlanadi.

Tish forma koeffitsienti. Agar a = 10°

Tishli uzatmalarning klassifikatsiyasi

-ⁿ = lo = 1 bo'lganda

m

Val o'qlarini geometrik joylashuviga ko'ra: silindrik - parallel vallarda harakat uzatuvchi, konusli - kesishuvchi vallarda, vintli - ayqash o'qlarda xarakat uzatuvchilarga bo'linadi. G'ildirak eni bo'yicha tish turlariga ko'ra: to'g'ri tishli, qiyshiq tishli, shevronli, aylana tishli bo'ladi.

I I

Tishlarning profil formasiga kura: evolventli, ^{Novikova ilashuvchi,} sikloidalli bo'ladi, Sikloidalli profilli tishlar soatsozlikda ko'p ishlatiladi.

G'ildiraklarning joylashuviga ko'ra: tashki ilashuvchi va ichki ilashuvchi bo'ladi. Konstruktsiyasiga ko'ra: ochiq va yopiq tishli uzatmalar bo'ladi.

Yopiq uzatmalarda yog' 1/3 diametrgacha quyilishi lozim.

Tishli uzatmalarni ilashuz teoremasi.

^{L' = 0}1^{S· m,}

V2 = 02S·liJ.i
ts va t2 tezliklarni NN normal va TT urinma tezliklarga ajratamiz.
U xolda Pi' t '; ¹ agar v; < V2 bo'lsa shesternya tishlari g'ildirak tishlaridan qoladi, agar
I I

TS2 tishlarni uzilish bo'lishi mumkin. Agar 01 va 02 markazidan perpendikulyar O,V va 02S normal NN o'tkazamiz. OS uchburchak va VSO,

uchburchaklardan

_-v{_-_ qB. _,

½ = .!!L.018 = OiB Vi 0/l

qs

bu yerda = u tengligidan _m1• ⁰B1

Uzatishlar soni

= a>·i

⁰ 2C .

, a,l 02C

I=-·=--

W2 01B (a)

NN normal 01 02 markazlar birlashtiruvchi chiziq bilan kesishadi. Bu nuqtani R ^{bilan belgilanadi va ilashish chizig'i deb ataladi.} va uchburchakdan

1. 
   va (b) nisbatlarni solishtirib
   

Tishli g'ildirak o'zgarmas uzatishlar sonini xosil qilishi uchun, 0,02 mark.azlor bilan bo'luvchi aylanaga o'tkazilgan normal NN tekislik shunday egri profil chizadi va burchak tezlikka teskari proportsional bo'ladi.

^{Q = P•tg/J} o'q bo'yicha ta'sir etuvchi kuch.

,.,., r p

1 ::: ,.> •tga == •tga

S cos /J - tortsevoy kuch.

Ochiq tipdagi uzatma zgilishga mustahkamlikka tekshiriladi.

fj - ?A41Kr < {al

' ⁴ r, tr•" · I: "" ¹

¹ 2' i1t , Utt

bundan

Yopiq tipdagi uzatma kontakt zo'riqishga tekshiriladi, mustahkamligi aniqlanadi.

bundan
A (l+i

M; - shesternya burovchi momenti K- nagruzka koeffitsienti /'- uzatishlar soni h2 - tishli g'ildirak eni

kpk - 1,25-1,35 k.oef. to'g'ri tishli g'ildirakni qiyshiq tishliga nisbatan kontakt zo'riqishi

yuqoriligini ko'rsatadi.

- koef. tish eni koeffitsienti.

- ishchi va ruxsat etilgan zo'riqish.

SHevron tishli uzotrnalar

Ikkilangan qiyshiq tishli g'ildirakni birikkan holda tayerlanilgan g'ildirak shevron tishli g'ildirakda kiyshikli burchak O - 25-g40° bo'ladi.

SHevron tishli uzatrnaning karnchiligi asosan uni tayyorlashda qirnrnatga tushuvchi.

Yuqori quvvatda tez berk uzatrnalarda ishlatiladi. Uni tish eni koeffitsienti

f/l.4 = o,⁴+ O,S; b ₂ s Z.Sdi da qabul qilinadi, Konusli uzatrnalar

O'zaro kesishuvchi vallarda xarakatni uzatuvchi uzatrnadir. Uning kesishuvchi vallari Sc:.90° ko'p tarqalgandir. Konusli g'ildirak tishlari to'g'ri, kiyshiq, aylanali va karn. xollarda shevronli bo'ladi.