Mavzu: Steganografiya Reja

R parametr bilan p moduli bo‘yicha ko‘paytirish amali
X  Y (mod p)  X + (1 + X R)Y (mod p) kabi ifodalanadi.
X o‘zgaruvchining p modul bo‘yicha R parametr bilan teskarilash amali X^\-1 ko‘rinishda belgilanadi va quyidagicha ifodalanadi:
X^\-1  - X(1 + XR) ^-1 (mod p).
Ushbu muammoga asoslangan holda O‘zbekiston olimlari tomonidan shifrlash algoritmlari, elektron raqamli imzo algoritmlari va xesh funksiya algoritmlari ishlab chiqilgan.

4. 
   Assimetrik shifrlash usullarini axborot xavfsizligini ta’minlashda foydalanish tahlili
   

Assimetrik shifrlash usullari simmetrik shifrlash usullariga qaraganda ma’lumotlarni shifrlash va deshifrlashda ko‘p vaqt talab etadi. Bu kamchilik ularda katta sonlar ustida matematik amallar bajarilishi bilan belgilanadi. Bu esa katta hajmdagi ma’lumotlarni shifrlashda noqulaylik tug‘diradi.
Shuning uchun odatda katta hajmdagi ma’lumotlar simmetrik shifrlash algoritmi asosida shifrlanib, uning kaliti assimetrik shifrlash algoritmidan foydalanilib yuboriladi

Quyidagi jadvalda simmetrik va turli assimetrik shifrlash usullarida bir xil bardoshlilikka ega bo‘lganda, kalit uzunliklari nisbati berilgan.

8.4 – jadval
Shifrlash algoritmlarining kalit uzunligi nisbatlari (NIST ma’lumoti)

Simmetrik algoritmlar (bit)	Assimetrik algoritmlar (bit)
	RSA va El-Gamal	EECh
56	512	112
80	1024	160
112	2048	224
128	3072	256
192	7680	384
256	15360	521

Yuqoridagi jadvaldan kelib chiqib va assimetrik shifrlashlarda kalit uzunliklari muhimligini bilgan holda, mos shifrlash algoritmi tanlanishi shart. Ma’lumotlarni shifrlashda simmetrik shifrlash algoritmlardan foydalanish katta samara beradi.

Yuqoridagi kombinatsion usuldan:

• 
  tarmoqda ma’lumotlarni shifrlab yuborishda;
  
• 
  protokollarda maxfiy kalitlarni uzatishda va hak. sohalarda foydlanish mumkin.
  

Bundan tashqari assimetrik shifrlash usullaridan asosan elektron raqamli imzo algoritmlarida foydalaniladi.