Mavzu: Suyuqlik zinchligini o’lchovchi asboblarni konstruksiyalash

Mavzu: Suyuqlik zinchligini o’lchovchi asboblarni konstruksiyalash
Reja
1.Zichlik haqidatushuncha
2.Suyuqlik zichligi
3.Ba’zi gazlarning zichligi

Zichlik – bu massaning tanadagi egallagan hajmga nisbati sifatida tavsiflangan fizik kattalik. Zichlikni ko’rsatish uchun odatda yunoncha p [ro] harfi ishlatiladi, ba’zida lotin harflari D va d ham ishlatiladi.

O’rtacha jisim zichligi – bu jisim vaznining uning hajmiga nisbati. Bir hil tana uchun u oddiygina jisim zichligi deb ham ataladi .
Moddaning zichligi deganda ushbu moddadan tashkil topgan bir xil yoki bir xil bo’lmagan jismning zichligi tushuniladi.
O’rtacha jisim zichligi – bu jisim vaznining uning hajmiga nisbati. Bir hil tana uchun u oddiygina jisim zichligi deb ham ataladi .
Moddaning zichligi deganda ushbu moddadan tashkil topgan bir xil yoki bir xil bo’lmagan jismning zichligi tushuniladi.
bo’yicha topiladi:
p=m/v
bu erda m – jisimning massasi, V – uning hajmi; formulasi shunchaki yuqorida berilgan “zichlik” ta’rifi uchun matematik yozuvdir.Narmal sharoidda gazlarning zichlik formulasini quydagi shaklda yozilishi mumkin:
p=M/V
bu erda M – gazning molyar massasi ,  – molyar hajm (standart sharoitda u taxminan 22,4 l / mol ga teng).

Ba’zi gazlarning zichligi 

Azot	1,250	Kislorod	1,429
Ammiak	0.771	Kripton	3. 743
Argon	1,784	Ksenon	5.851
Vodorod	0,090	Metan	0.717
Suv bug’lari (100 ° C)	0.598	Neon	0.900
Havo	1.293	Radon	9.81
Volfram geksaflorid	12.9	Karbonat angidrid	1,977
Geliy	0.178	Xlor	3.164
Dikiy	2.38	Etilen	1,260

Gazlarning zichligi, N.sh da kg / m³ 

Zichlik haqida tushunchalar

Zichlik – bu massaning tanadagi egallagan hajmga nisbati sifatida tavsiflangan fizik kattalik. Zichlikni ko’rsatish uchun odatda yunoncha p [ro] harfi ishlatiladi, ba’zida lotin harflari D va d ham ishlatiladi.

O’lchovi	L^−3 M
O’lchov birligi
SI	kg/m³
SGS	g/sm³

O’rtacha jisim zichligi  – bu jisim vaznining uning hajmiga nisbati. Bir hil tana uchun u oddiygina jisim zichligi deb ham ataladi .
Moddaning zichligi deganda ushbu moddadan tashkil topgan bir xil yoki bir xil bo’lmagan jismning zichligi tushuniladi.

Zichlik turlari va birlar

Zichlikning haroratga bogliqligi

Odatda, harorat pasayishi bilan zichlik oshadi, ammo ma’lum bir harorat oralig’ida zichligi yuqori moddalar ham bor, masalan, suv, bronza va quyma temir kabi moddalar. Shunday qilib, suvning zichligi 4 °C da maksimal qiymatga ega va bu qiymatga nisbatan harorat ko’tarilishi va pasayishi bilan zichlik o’zgaradi. Agregat holati o’zgarganda, moddaning zichligi keskin o’zgaradi: gaz holatidan suyuqlikka o’tish va suyuqlik qattiqlashganda zichlik oshadi. Suv, silikon, vismut va boshqa ba’zi moddalar bu qoidadan istisno hisoblanadi, chunki ularning qattiqlashishi zichligi kamayadi.
Zichlik (bir xil jismning zichligi yoki bir xil bo’lmagan jismning o’rtacha zichligi) quyidagi formula bo’yicha topiladi:
bu erda m – jisimning massasi, V – uning hajmi; formulasi shunchaki yuqorida berilgan “zichlik” ta’rifi uchun matematik yozuvdir.
Narmal sharoidda gazlarning zichlik formulasini quydagi shaklda yozilishi mumkin
bu erda M – gazning molyar massasi ,  – molyar hajm (standart sharoitda u taxminan 22,4 l / mol ga teng).