Mavzu: Tarbiyachining kasb etikasi

Mavzu: Tarbiyachining kasb etikasi.
Tarbiyachilik nafaqat kasb, balki ijtimoiy mavqei ham bo'lib, unga javob berishi kerak. Buning uchun esa o‘qituvchi pedagogik madaniyatga ega bo‘lishi kerak. Pedagogik etikada o‘qituvchi madaniyatiga qo‘yiladigan barcha talablar qayd etilgan. Etika - axloq haqidagi fan. Ko'pchilik muhim talab pedagogik axloq - bolalarga muhabbat. Biroq, bolalarni sevish nafaqat his-tuyg'ularni namoyon etish, balki o'qituvchining o'quvchini qanday bo'lsa, shunday qabul qilish, unga hamdard bo'lish va uning rivojlanishiga yordam berish qobiliyatidir.
O'qituvchining bolalarga bo'lgan muhabbati axloqiy munosabatlar darajasida bo'lishi kerak. O'qituvchidagi bolalar birinchi navbatda mehribonlik, sezgirlik, tushunishni qadrlashadi. Agar o'qituvchi bolalarni sevmasa, u bolalarning o'zaro mehrini va ishonchini uyg'ota olmaydi. O'qituvchining muhim sifati - bu pedagogik optimizmdir. Bu bolaga, uning qobiliyatiga ishonish, yaxshilikni ko'rish va o'quv jarayonida bu yaxshilikka tayanish qobiliyatidir.
Pedagogik takt - pedagogik ta'sir vositalarini tanlashda mutanosiblik hissi. Xushmuomalalik o'qituvchining har doim mehribon yoki befarq bo'lishini, bolalarning salbiy xatti-harakatlari va harakatlariga munosabat bildirmasligini anglatmaydi. Pedagogik takt - bu bolaning shaxsiyatiga hurmat va unga nisbatan oqilona talablarning kombinatsiyasi.

O'qituvchi g'azabla nishi, hatto g'azablanishi mumkin, ammo bu pedagogik madaniyat va axloq talablariga mos keladigan tarzda ifodalanishi kerak. O'qituvchining harakatlari shaxsning qadr-qimmatini kamsitmasligi kerak. A. S. Makarenkoning fikriga ko'ra, pedagogik takt bu "hech bir joyda haddan tashqari oshirib yubormaslik" qobiliyatidir.
Mavzu: Pedagogika fani va uning asosiy tushunchalari
Pedagogika (yunoncha paidagogike bo‘lib, paida – “bola” va gogike – “yetaklayman”) ijtimoiy tarbiyaning umumiy qonuniyatlari, muayyan jamiyatda yagona ijtimoiy maqsadga muvofiq yosh avlodni tarbiyalash hamda unga ta’lim berishning mohiyati va muammolarini o‘rganadigan fan. Pedagogika ijtimoiy fanlar tizimiga kiruvchi fan sanalib, yosh avlod hamda kattalarni milliy istiqlol g‘oyalari asosida tarbiyalash, unga ta’lim berish muammolarini o‘rganadi.
Pedagogika - ta’lim va tarbiya jarayonini yaxlitlikda o‘rganadigan fan sohasi.
Pedagogika fani shaxsni rivojlantirishning ikki muhim jihati - uni o‘qitish va tarbiyalashga asosiy e’tiborni qaratganligi bois didaktika (ta’limnazariyasi) va tarbiya nazariyasi fanning muhim tarkibiy qismlari hisoblanadi.
Didaktika (ta’lim nazariyasi, yunoncha didaktikos “o‘rgatuvchi”, didasko “o‘rganuvchi”) ta’limning nazariy jihatlari, ta’lim jarayonining mohiyati, qonun va qonuniyatlari, tamoyillari, o‘qituvchi va o‘qituvchi faoliyati, ta’limning maqsadi, mazmuni, shakl, metod, vositalari, natijasi, ta’lim jarayonini takomillashtirish yo‘llari kabi masalalarni tadqiq etadi.
Tarbiya nazariyasi - pedagogikaning muhim tarkibiy qismlaridan biri bo‘lib, tarbiya jarayonining mazmuni, tarbiya turlari, shakl, metod, vosita va usullari, uni tashkil etish masalalarini o‘rganadi.
Ijtimoiy tarbiya fuqarolik, aqliy, axloqiy, jismoniy, mehnat, estetik, huquqiy, iqtisodiy, ekologik tarbiya kabi yo‘nalishlarda tashkil etiladi.
Pedagogika fanining obyekti - yaxlit pedagogik jarayon.
Pedagogika fanining predmeti - ta’lim-tarbiya jarayoni, mazmuni, qonuniyatlari, tamoyillari, shakl, metod va vositalari.
Pedagogika fanining vazifalari. Pedagogika fani shaxsni shakllantirishdek ijtimoiy buyurtmani bajarish asosida jamiyat taraqqiyotini ta’minlashga alohida hissa qo‘shadi. Pedagogika fani maqsadi va vazifalarining belgilanishida ijtimoiy munosabatlar mazmuni, davlat va jamiyat rivojlanish strategiyasi, uning hayotida yetakchi o‘rin tutuvchi g‘oyalar mohiyati muhim ahamiyatga ega.