Mavzu: Tarbiyachining kasb etikasi

Mavzu: MTTda ta`limiy tarbiyaviy faoliyatni o’rganish.O’yinli ta’lim faoliyatini kuzatish va tahlil qilish.
Maktabgacha ta’lim tashkilotida rivojlanish markazlarini samarali tashkil etish bo‘yicha metodik tavsiyalar
MTTda rivojlanish markazlarini tashkil etish Davlat talablari va «Ilk qadam» davlat o‘quv dasturini amalga oshirishni nazarda tutadi. Markazlarda ishlash har bir bolaning individual xususiyatlarini hisobga olgan holda eng samarali rivojlanishiga imkon beradigan tarzda, uning individual qobiliyatlari, qiziqishlari, faoliyat darajasini inobatga olgan holda tashkil etiladi.
Mulkchilik shaklidan qat’i nazar, boshlang‘ich ta’limga majburiy bir yillik bepul tayyorgarlik ko‘rish uchun barcha guruhlarda rivojlanish markazlari, shu jumladan maktabgacha ta’limda kun bo‘yi bo‘lish uchun tayyorgarlik guruhlari mavjud.
Maqsad: bolaning har tomonlama rivojlanishi, tarbiyalanishi, o‘qishi va uning maktabga samarali tayyorgarligini ta’minlash uchun sharoit yaratish.
Vazifalar:
Bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lgan ehtiyojni shakllantirish;
individual manfaatlarni qo‘llab-quvvatlash;
fikrlash jarayonlarini va kognitiv qiziqishni faollashtirish;
rivojlanish faoliyati;
Nostandart holatlarda samarali harakatlarga tayyorlikni rivojlantirish;
tashabbuskorlikni rivojlantirish, o‘z fikrlarini ijodiy ifoda etish qobiliyatini rivojlantirish;
bolalarni texnik va badiiy ixtiro bilan tanishtirish;
vizual - majoziy idrokni rivojlantirish;
xotirani, nozik vosita ko‘nikmalarini, fikrlash, tasavvurni rivojlantirish;
kommunikativ ko‘nikmalarni, muloqot qobiliyatini va jamoaviy ijodkorlikni rivojlantirish;


45. Mavzu: Maktabgacha yoshdagi bolalarga sensor tarbiya berish.
Bugungi kunda maktabgacha ta’lim sohasidagi mavjud bo‘lgan kamchiliklarni bartaraf etish masalasiga pedagogik jihatdan chuqur yondashishni taqazo qilmoqda. O‘zbek pedagoglari e’tiboridan maktabgacha ta’limning ko‘pgina masalalari chetda qolmoqda.
Buning natijasida tarbiyachilar ilmiy-pedagogik jihatdan yetarlicha asoslanmagan tavsiyalar va ko‘rsatmalardan foydalanishga majbur bo‘lmoqdalar. Bu ayniqsa sensor tarbiya asosida bolalar nutqini o‘stirish muammosi ilmiy jihatdan asoslanmaganligida ham yaqqol namoyon bo‘lmoqda. Biroq, aksariyat hollarda tarbiyachilar faqatgina pedagoglar tomonidan yaratilgan tavsiyalardan foydalanishga majbur bo‘lmoqdalar. Bu esa maktabgacha ta’lim samaradorligining bir qadar past bo‘lishiga olib kelmoqda.
Ma’lumki, o‘tgan asrning ikkinchi yarmidan boshlab maktabgacha yoshdagi bolalarni sensor tarbiyalash nazariyasiga asos solindi:
dastlab bola shaxsini har tomonlama rivojlantirish masalalariga bag‘ishlangan ilmiy-amaliy konferensiyalarda sensor tarbiya masalalariga murojaat qilindi;
kichik maktabgacha yoshdagi bolalarda sensor qobiliyatlar va shaxsiy sifatlarni rivojlantirishga qaratilgan pedagogik-psixologik qarashlarga bag‘ishlangan ilmiy maqolalar vujudga keldi;
go‘daklik davri va kichik maktabgacha yoshdagi bolalar sensor tarbiyasining konseptual asoslari taqdim etildi.
Bularning barchasi bolalarni sensor tarbiyalash asoslarini ishlab chiqish imkoniyatini kengaytirdi.
Bolaning bilish vazifalarini pedagogik jihatdan to‘g‘ri yechgandagina, uning idroki va nutqi samarali rivojlanadi. Bu o‘z navbatida atrof-muhitdagi narsalar va hodisalar, ularning o‘zaro munosabatlari, xususiyatlarini bola tomonidan jadal o‘zlashtirishga imkoniyat yaratadi.Ta’lim jarayonini takomillashtirish va yuqori pog‘onaga ko‘tarish har bir bolaning yosh xususiyatlariga qarab, ularning imkoniyatlaridan keng foydalanishni nazarda tutadi.O‘tgan davr mobaynida maktabgacha ta’lim muassasalari uchun Davlat talablari ishlab chiqildi va mazkur talablar muntazam takomillashtirilmoqda. Maktabgacha ta’lim tizimida erishilgan natijalarni haqqoniy baholash imkoniyatlari kengaymoqda.

Maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalar nutqini shakllantirish va muntazam rivojlantirish, bunda sensor tarbiya imkoniyatlaridan foydalanish alohida pedagogik ahamiyatga ega.

O‘tgan davr mobaynida sensor tarbiyaga nisbatan keng ko‘lamdagi pedagogik yondashuvlar amalga oshirilgan:
sensor tarbiya muammolariga dastlab rus olimlari XIX asrning oxiri XX asrning boshlarida e’tibor qaratganlar. Bola taraqqiyotida alohida ahamiyatga ega bo‘lgan sensor tarbiya dastlabki taniqli rus olimlarini ishlari; O‘tgan asrning oxirlarida maktabgacha ta’limda sensor tarbiya muammolari bilan shug‘ullangan olimlarni ; buyumlarning xususiyatiga qarab maktabgacha yoshdagi bolalar harakatidagi o‘zgarishlarni nazariyasi borasida bir qator olimlar ishi;
bolalarni sensor tarbiyalash asosida ularning nutqi va tasavvurlarini o‘stirish, ularda narsalarning sifati haqida eng oddiy hamda murakkab umumlashma tushunchalarni shakllantirishning o‘ziga xos xususiyatlari borasidagi qator ishlar; bolalarda sensor qobiliyatlarni didaktik o‘yinlar orqali rivojlantirish omillari haqidagi tadqiqotchilar ishi;
bolalarni buyumlar bilan tanishtirish va mahsuldor usullar yordamida tarbiyalash jarayonida ularning sensor qobiliyatlarini rivojlantirish (tasviriy faoliyati misolida tadqiq etilgan;
maktabgacha ta’lim nazariyasida sensor tarbiyaga nisbatan turlicha yondashuvlar mavjud.