Мavzu: Texnologiya fani darslarini kuzatish va ularni tahlil qilish mezonlari Annotatsiya

---

1 
Мavzu: Texnologiya fani darslarini kuzatish va ularni tahlil qilish mezonlari  
 
Annotatsiya 
Pedagogik faoliyatda amalga oshirilgan ko‘p yillik ish tajribalari va kuzatishlar 
o‘qituvchi hamisha o‘z ustida ishlashi, bilim, ko‘nikma va malakalarini 
takomillashtirib borishi kerakligini ko‘rsatmoqda. O‘qituvchi pedagogik 
mahoratining kundan kunga o‘sib borishi, yangi pedagogik va axborot 
kommunikasiya texnologiyalarini o‘quv jarayonida qo‘llay olishi muhim ahamiyat 
kasb etadi. 
 
Amaliy mashg‘ulotdan ko‘zlangan maqsad: 
texnologiya fani darslarini kuzatish va tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish 
iborat.
Tinglovchilar faoliyatini tashkil qilish bo‘yicha yo‘l-yo‘riqlar:  
Mashg‘ulot kichik guruhlarda ishlash metodi yordamida tashkil qilinadi. 
Guruhlarga quyidagi topshiriqlar beriladi:
Quyida keltirilgan nazariy materialning tegishli qismini o‘rganib chiqing va 
quyidagi mavzular bo‘yicha taqdimot tayyorlang va uni namoyish qiling.
1-guruh. Dars tahlilining asosiy tarkibiy qismlarini sharhlang.
2-guruh. Didaktik (yoki ta’limiy) va uslubiy tahlilning maqsadi.
3-guruh. Pedagogik va psixologik tahlil.
Amaliy mashg‘ulot uchun nazariy material  
Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida texnologiya fani darslarini kuzatish.  
O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni, “Kadrlar 
tayyorlash Milliy dasturi”da yuqori malakali, erkin va mustaqil fikrlaydigan, chuqur 
nazariy va amaliy tayyorgarlikka ega bo‘lgan, olgan bilim va ko‘nikmalarini 
amaliyotda qo‘llay oladigan, jahon andozalariga mos mutaxassislarni tayyorlash 
vazifalari belgilab berilgan. Ushbu vazifalarni amalga oshirish va bu boradagi qator 
muammolarni hal etishda umumiy o‘rta ta’lim maktablari o‘qituvchilarning ilmiy-
pedagogik salohiyati muhim ahamiyatga ega. O‘qituvchi tomonidan olib 
borilayotgan mashg‘ulotlar mazmuni yuqori saviyada bo‘lishi, fan bo‘yicha 
belgilangan Davlat ta’lim standartlari va tegishli fan dasturlariga mos kelishi shart. 
O‘qituvchining har bir darsi o‘quvchilarda shakllanayotgan bilim va ko‘nikmalar 
qamrovini bosqichma-bosqich kengayishiga xizmat qilishi, ularning mazkur fanga 
bo‘lgan qiziqishlarini yanada ortishiga xizmat qilishi zarur.
Pedagogik faoliyatda amalga oshirilgan ko‘p yillik ish tajribalari va kuzatishlar 
o‘qituvchi hamisha o‘z ustida ishlashi, bilim, ko‘nikma va malakalarini 
takomillashtirib 
borishi 
kerakligini 
ko‘rsatmoqda. 
O‘qituvchi pedagogik 
mahoratining kundan kunga o‘sib borishi, yangi pedagogik va axborot 
kommunikasiya texnologiyalarini o‘quv jarayonida qo‘llay olishi muhim ahamiyat 

---

2 
kasb etadi.
Darsni turli shakllarda o‘tish mumkin, ammo o‘quvchilarning bilim va 
ko‘nikmalarini shakllantirish uchun ayrim talablarga rioya etish maqsadga muvofiq. 
Ular quyidagilar:

o‘qituvchi darsning mavzusi va maqsadini aniq belgilashi shart;

har bir dars ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi vazifasiga ega bo‘lishi kerak;

dars jarayonida o‘quvchilarning yakka holda, guruh va jamoa bo‘lib ishlashlari 
talab etiladi;

dars o‘quvchilarning tayyorgarlik darajasini hisobga olgan holda o‘qituvchi 
tomonidan maqsadga yo‘naltirilgan bo‘lishi;

o‘qituvchi o‘tiladigan mavzuni dars davomida o‘quvchilar tomonidan to‘liq 
o‘zlashtirib olishlarini ta’minlaydi;

darsda sanitariya-gigiyena talablariga rioya qilinadi.
O‘qituvchi faoliyatining qanchalik samarali ekanligi va pedagogik mahoratini 
uning o‘tayotgan darslarini kuzatish va tahlil qilish orqali bilish mumkin. 
O‘qituvchining darsini kuzatish va tahlil etish mo‘ljallangan bo‘lsa, o‘qituvchilik 
kasbi odobiga ko‘ra uni darsga kirish oldidan ogohlantirish lozim.
Darsni kuzatishda bir kishi, agar imkoniyat bo‘lsa, 2-3 kishi bo‘lib dars 
kuzatilsa, maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bu o‘z navbatida, har xil anglashilmovchiliklar 
va psihologik to‘siqlarning oldini olishga yordam beradi.
Kuzatuvchilar birgalikda darsga kirib kelib, orqa o‘rindiqlarni egallashgandan 
so‘ng dars boshlanadi. O‘qituvchi darsga kirganda qo‘li (yoki o‘quv xonasi)da guruh 
jurnali, o‘quv dasturi, kalendar-mavzu rejasi, dars ishlanmasi bo‘lishi kerak. Dars 
uchun kerakli jihozlar va ko‘rgazmali qurollar oldindan tayyorlab qo‘yilgan bo‘lishi 
lozim.
Dars boshlangandan so‘ng hyech kimning ushbu jarayonga xalaqit berishiga 
yo‘l qo‘yilmaydi.
Xalq ta’limi muassasalari faoliyatini metodik ta’minlash va tashkil etish tuman, 
shahar mudirlari, o‘rinbosarlari, metodistlari tomonidan haftasiga kamida 2 soat, 
ta’lim muassasalari direktorlari, ularning o‘rinbosarlari tomonidan 4 soat, fan 
metodbirlashma rahbarlari tomonidan 2 soat, o‘qituvchilar tomonidan 1 soat 
o‘qituvchilar darslarining kuzatilishi va tahlil qilinishi talab etiladi.