Mavzu: Tomlar. Tom yopmalari. Ularga qo‘yiladigan talablar

1-rasm. Nishabli tomlarning ko‘rinishlari: a - bir nishabli tom: b - ikki nishabli tom; v –to’rt nishabli tom; g - ko‘p nishabli tom; d - mansardali (boloxonali) tom.

• Balandligi 5 qavatgacha bo‘lgan turar-joy binolarining chordoqli tomlarida suv o‘tkazmaydigan qatlamni (tom qoplamasini) ko‘tarib turish uchun yog‘och materiallardan qilinadigan stropila sistemasi xizmat qiladi. Ularni tayangan (2-rasm), osma (3-rasm) va kombinatsiyalangan stropilalarga (4-rasm) ajratish mumkin.

2-rasm. Chordoqli tomlarning tayangan stropilasi:

• 2-rasm. Chordoqli tomlarning tayangan stropilasi:
• a, b, v, g, d - bir nishabli tomlar;
• e. j, z - ikki nishabli tomlar;
• 1 taxta yoki brus stropila;
• 2-ustin:
• 3 -tirgaklar;
• 4 -mauerlat;
• 5 -rigel’:
• 6 -hovon;
• 7 - bo‘ylama progan;
• 8 -ustin osti progoni.

3-rasm. CHordoqda tomlarning osma stropilasi: 1 - stropila; 2 - tortqich; 3 - "babka"; 4 - mauerlat.

4-rasm. Chordoqli tomning kombinatsiyalangan stropilasi:

1 -osma stropila fermasi;

2 -tom qirrasidagi bo‘ylama progon;

3 –qo‘shimcha progonlar

4 -tayangan stropila;

5 – mauerlat.

Kombinatsiyalangan stropilalar(4-rasm) qo‘llanilganda material sarfi osma stropilalardagiga nisbatan kamayadi. CHunki ularda osma stropilava tayangan stropilalarning ishlash prinsipidan foydalaniladi. Bunda osma stropila fermalari har 4-6 metrda o‘rnatiladi. Ularning ustidantom qirrasini hosil qiluvchi progon (xari)hamda tayangan stropilalarni ushlab turish uchun qo‘shimcha progonlar qo‘yiladi.Tayangan stropilalar orasidagi masofa,taxta yoki brusdan qilinganligiga qarab 1-2 metr qilib belgilanadi.

• Kombinatsiyalangan stropilalar(4-rasm) qo‘llanilganda material sarfi osma stropilalardagiga nisbatan kamayadi. CHunki ularda osma stropilava tayangan stropilalarning ishlash prinsipidan foydalaniladi. Bunda osma stropila fermalari har 4-6 metrda o‘rnatiladi. Ularning ustidantom qirrasini hosil qiluvchi progon (xari)hamda tayangan stropilalarni ushlab turish uchun qo‘shimcha progonlar qo‘yiladi.Tayangan stropilalar orasidagi masofa,taxta yoki brusdan qilinganligiga qarab 1-2 metr qilib belgilanadi.
• Chordoqli tomlarda tom qoplamasi sifatida to‘lqinsimon asbestotsement listlaridan foydalanilganda, stropila ustidan kesimining o‘lchamlari 40x50 mm, 50x50 mm yoki 60x60 mm bruschalardan stropilaga perpendikulyar yo‘nalishda obreshyotka qoqiladi.Ular orasidagi masofa tom qoplamasining materialiga bog‘liq holda 250 mm dan 750 mm gacha bo‘lishi mumkin.