Мавзу: Вентиляция тизимининг таснифи. Вентиляция тизимлари ва ускуналари. Режа

Маҳаллий вентиляция яратиш усуллари
Хонанинг локал участкаларидан зарарли чиқиндиларни чиқариб ташлаш учун беркитувчи-шкафлар, пардалар, борт сўрғичлари, станоклар ёнида кожухлар, соябонлар ва ҳоказолар шакллантирилади.
Маҳаллий кирувчи вентиляция яратиш учун ҳаво воҳалари, пардалар ташкил этилади. Ҳаво воҳалари етарли даражада юқори баландликка эга (2,5 м гача) кўчама тўсинлардан иборат. Уларнинг ичига совутилган ҳаво ҳайдалади. Ҳаво пардалари – печлар, иш деразалари, дарвозалар ва ҳоказолар ёнида ўрнатиладиган иссиқлик вентиляторларидир.
Маҳаллий вентиляциядан фойдаланиш
Маҳаллий вентиляция кўп ҳолларда ўзини оқлайди, айрим ҳолларда эса объектив тарзда зарурдир. У деярли барча саноат соҳаларида ишлатилади, шу жумладан шахталарда, кимё, металлургия саноатида.
Зарарли омиллар манбасидан келиб чиқиб (станок, ванна ва бошқалар) турли маҳаллий сўрғичлар, чиқарувчи соябонлар, чиқарувчи панеллар ва бошқалар ишлатилади. Масалан, борт сўрғичларини ванналар периметри бўйлаб жойлаштирган қулай.
Маҳаллий вентиляция афзалликлари
Улар қаторига биринчи навбатда зарарли саноат ишчиси соғлигини максимал даражада самарали ҳимоя қилиш билан боғлиқ экологик зарурият киради. Унинг ёрдамида ўпка касалликлари ва ўсма касалликлари, аллергиялар, кўзнинг шиллиқ қавати зарарланиши, бош оғриқлари пайдо бўлиши ва ривожланиши олди олинади.
Иккинчи катта афзаллиги сифатида ундан фойдаланишининг иқтисодий самрадорлигини айтиш керак. Бу электр энергияси учун сарфларни камайтириш (60 % гача) ҳамда ишчи ходимлар меҳнат самарадорлигини оширишдан (статистика бўйича 20 % гача) иборат. Бундан ташқари, маҳаллий вентиляция ишлаб чиқариш хонасидаги ҳавони қўшимча иситишга ҳам ёрдам беради, бу ҳам тежамкорликнинг бир турини яратади.
Маҳаллий вентиляцияни лойиҳалаш ва монтаж қилиш
Агар объект учун маҳаллий вентиляция керак бўлса қуйидагиларни амалга оширамиз:
• лойиҳалаш ;
• ускуналар етказиб бериш;
• вентиляция монтажи;
• мавжуд вентиляциялашни реконструкциялаш;
• профилактик хизмат кўрсатиш;
• вентиляцион ускуналарни тузатиш.
Махаллий сўрғъичлар (Дефлекторлар).Махаллий сўргғичлар зарарли моддалар ажралиб чиқадиган жойидан, яёни улар хонада тарқалиб кетмасдан,чиқариб ташлаш учун ўрнатиладиган самарали техник восита хисобланади.Махаллий сўрғичларни ўрнатишда қуйидагиларни хисобга олиш лозим:
1. Махаллий сўрғич зарарли моддалар ажралиб чиқадиган зонани тўлиқ қамраб олиши лозим.
2. Сўриш тешиклари зарарли мода ажратиб чиқараётган манбада мумкин қадар яқин бўлиши лозим.
3. Сўриш тешиклари зарарли моддаларнинг асосий йўналишида перпендикуляр бўлишига интилиш керак.
4. Сўрғичга кираётган зарарли моддалар ишчиларнинг нафас олиш зонасидан ўтмаслиги керак.
5. Сўриш тезлиги майдонида хавонинг харакатланиши тезлиги текис бўлишига эришиш лозим.
Махаллий сўриш қурилмаларининг асосий турлари қуйидагилар: сўриш зонтлари,
сўриш панели, сўриш қалпоғи, жихозлар ва ишчи столлардан, шкафлар ва бекитгичлар,кожухлар, тирқишли ва ён томондан сўрғичлар.
Сўриш зонти.Сўриш зонтлари юқорига йўналган зарарли моддаларни тутиб қолишга мўлжалланган.Зонтнинг самарали ишлаши учун маълум ўлчамлар нисбатига риоя қилиш
лозим (7.4-расм).