Mavzu: Viruslarlarning sog’likni saqlash va qishloq xo’jaligidagi va boshqa sohalardagi ahamiyati


Download 12.76 Kb.
bet2/3
Sana18.06.2023
Hajmi12.76 Kb.
#1596423
1   2   3
Bog'liq
3 MAVZU Viruslarlarning sog’likni saqlash va qishloq xo’jaligidagi (2)

Д.И.Ивановский

  • Д.И.Ивановский, касалликни қўзғатувчиси одатдан ташқари табиатга эга ва у бактериал фильтрдан ўтадиган, сунъий озуқа муҳитида ўсмайдиган хусусиятга эга экан, деб хулоса қилади. Mозаика касаллигини қўзғатувчисини фильтрланувчи бактерия деб атайди ва унинг қилган ишлари 1888 йили тайѐрлаган диссертациясига асос бўлади.

М. Бейеринк

  • Вирусларни очилишига голландия олими Бейеринкни қўшган катта ҳиссаси бор
  • У ҳам тамаки мозаикаси касаллиги устида ишлар олиб боради

М. Бейеринк

  • Д.И. Ивановский тажрибаларини қайтариб текшириб кўради ва1898 йили у ҳам ўз ишларини чоп этади.
  • М. Бейеринк фильтрдан ўтказилган мозаика симптомига эга бўлган ўсимлик ширасини агар-агар (гели) устига қўяди ва маълум вақт инкубация қилади, натижада агар-агар устида бактерия колониялари ўсиб чиқади.

М. Бейеринк

  • Уларни агар-агар юзасидан олиб ташлайди, ички қаватини эса ўсимликларни касаллантириш учун ишлатади. Ўсимликларда касаллик аломатлари ҳосил бўлади.
  • М. Бейеринк бу ишларидан қуйидагича хулоса қилади, яъни касалликни сабабчиси бактерия эмас, балки ―қандайдир суюқ субстанция‖ бўлиб, у агар-агар ичига кираолиш хусусиятига эга ва уни Бейеринк―contagium vivum fluidum деб атайди.

М. Бейеринк

  • У ўз ишларини Д.И. Ивановскийни ишлари билан таққослаб мозаика касаллигини қўзғатувчи субстанция нобактериал табиатга эга эканлигини айтиб ўтади.
  • Вирусларни очилишидаги биринчилик Ивановскийга таллуқлигини тан олинди.
  • 1- кашф қилган олим - Д.И. Ивановский деб тан олинган ва 1982 йил вирусларни очилиш йили деб ҳисобланади.

Бактериофагларни очилиши

  • Бактерия вируслари ҳақидаги биринчи маълумот 1896 й .
  • Бактерия вируслари борасида яна Н.Ф.Гамалея 1898 йилда бактерияларни ҳам вирус билан касалланишини аниқлайди ва уларни ―бактериолизинлар деб атайди.
  • 1917 йили шу олим томонидан дизентерия бактерияларини касаллантирувчи дизентерия бактериофаги очилади.
  • 1914-1915 йилларда Д, Эррель ва ундан мустақил равишда Туортлар бу ҳодисаларни ўрганиб, уларни тирик агент – мавжудот эканлигини айтиб, бу ҳодисани моҳиятини очиб беришади ва уларни бактериофаглар деб аташади.
  • Аммо уларнинг замондошлари бу фикрларини анча вақтгача тан олишмасдан бу агентларни ферментлар деб ҳисоблаб юришди
  • Вируслар очилишидан 6 йил кейин одам ва ҳайвон вирусларидан ―оқсим‖- яшчур вирусини Леффлер ва Фрош кашф қилишди.
  • Бу олимлар яшчурга қарши иммунизация қилиш усулларини ишлаб чиқиш устида иш олиб борар эдилар.
  • Улар яшчур билан касалланган ҳайвонларни шиллиқ пардаларидан ажратиб олинган материални деб номланади) бактерияларни 18 тутиб қолувчи кизельгур фильтридан ўтказиб (фильтрлаб), фильтрдан ўтган суюқлик билан ҳайвонларни иммунизация қилишганда, мазкур суюқликни 0,001 – 0,00001 мл хам ҳайвонларда яшчур касаллигини қўзғатган.
  • Бу фикр шу вақтгача табиати яхши ўрганилмаган чечак, скарлатина, қизамиқ, тошма тиф ва ҳ.ларга ҳам қўлланила бошланди.

Download 12.76 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling