Mavzu; Xi –xv Asr diplomatiyasi va xalqaro aloqalar . Reja ; - 1. Vizantiya va ‘’varvarlar’’ davlati
- 2. Ilk o`rta asrlarda xalqaro munosabatlar va diplomatiya .
- 3. Feodal tarqoqlik davrida xalqaro munosabatlar va diplomatiya .
- 4. XI-XV asrlarda xalqaro munosabatlar va diplomatiya .
Vii asrda arablar istilosi natijasida zaiflashgan viZANTIYA RIM PAPALARIGA QARSHILIK QILA OLMADI .PAPALAR VIZANTIYA IMPERATORLARIGA QARAMLIKDAN QUTILIB MUSTAQIL HUKMDORGA AYLANISHDI. Buyuk Karlning imperiyasi Yevropada eng kuchli davlatga aylandi .Vizantiya bilan munosabatlar Karl diplomatiyasida o'ta muhim ahamiyatga ega edi . IX-XI asrlarda G‘arbiy Yevropada siyosiy tarqoqlik xukmronlik qilardi. Pirovardida, kuch alohida feodal egaliklari o‘rtasidagi munosabatlarning o‘rnatilishida hal qiluvchi omilga aylandi va ko‘p xollarda syuzeren o‘z vassali oldida titrardi. XIV-XV asrlar davomida Yevropada xalqaro munosabatlarning muayyan tizimi - shakllanib bordi; asta-sekin ayrim diplomatik mezonlar va an’analar ishlab chiqildi.
- Ammo ushbu davrdagi xalqaro munosabatlar hali yetarlicha muntazam tusda emasdi:
- doimiy elchilar va diplomatik vakolatxonalar yo‘q edi, xalqaro huquq ham hali
- shakllanmagandi. XI-XIII asrlarda Yevropa va Sharq mamlakatlari o‘rtasidagi ko‘p qirrali aloqalar
- kengaydi va mustahkamlandi. Bunga ham salib yurishlari, ham Genuya, Piza, Venetsiya kabi
- italyan dengiz respublikalarining savdo faoliyati, hamda Vizantiyaning vositachilik roli
- imkoniyat yaratib berdi.
XI-XIII asrlardagi xalqaro vaziyatga salib yurishlari katta ta’sir ko‘rsatdi. Salib - yurishlari G‘arbiy Yevropa feodallarining O‘rta yer dengizining sharqiy sohillarida
- joylashgan mamlakatlarga qilgan bosqinchilik urushlardan iborat Ediki, ular deyarli ikki yuz
- yil davom etdi (1096 – 1270 yy.). Yurishlarning tashkilotchisi bo‘lgan Katolik cherkovi ularni
- diniy tusdagi urushlarga - xristianlikning (salib, xoch ramzi bilan ifodalangan)
- musulmonlikka qarshi kurashishga aylantirdi.Salib yurishlari xalqaro munosabatlar va diplomatiya tarixining eng muhim
- bosqichlaridan birini tashkil etdi. Yurishlar davomida G‘arb xalqlari Sharqning musulmon
- mamlakatlari va Vizantiya bilan to‘qnashuvga kelishdi. Shu bilan birgalikda salib yurishlari. G‘arbiy Yevropa davlatlari o‘rtasidagi munosabatlariga kuchli ta’sir etdi.
Italiya diplomatiya va xalqaro munosabatlarning rivojlanishiga katta ta’sir ko‘rsatdi. - Italiyada shaharlar qolgan Yevropaga nisbatan ertaroq rivoj topgan bo‘lishiga qaramasdan,
- ushbu mamlakat tarqoq bo‘lib qolaverdi.
- Shimoliy va qisman O‘rta Italiya shaharlari, atrofidagi yerlarni o‘ziga bo‘ysundirib,
- shahar-davlatlarga aylanishdi. Ular Yevropaning iqtisodiy hayotida muhim rol o‘ynardilar,
- Sharq bilan savdoni olib borishda vositachilik qiliardilar. Italiya shaharlari orasida Venetsiya,
- Genuya, Milan, Florensiya kabi qudratli siyosiy markazlar birinchi o‘ringa chiqdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |