Mavzu: XX asrda psixologiyani rivojlanishi. Psixoanaliz va uning rivojlanishi. Reja: Bixeviorizmga umumiy tavsifnoma

Mavzu:XX asrda psixologiyani rivojlanishi. Psixoanaliz va uning rivojlanishi.

Reja:

1. Bixeviorizmga umumiy tavsifnoma.

2. Geshtalt psixologiyaga umumiy tavsif.

3. Psixoanaliz va uning rivojlanishi

4. K.Yunning analitik psixologiyasi.

5. A.Adlerning individual psixologiyasi.

Neobixeviorizmning yuzaga kelishi va rivojlanishi

• Neobixeviorizmning yuzaga kelishi va rivojlanishi
• Psixologiya tarixida vujudga kelgan bixeviorizm maktabi shaxsni o‘rganishda ham o‘z o‘rniga ega. Ushbu maktab vakillarining g‘oyasi xulq-atvorni o‘rganish asosiy masala sifatida o‘rin olgan bo‘lsada, uning ayrim vakillari muammoni tahlil etishda o‘zlarining pozitsiyalariga egadirlar.
• Bexiviorizm o‘tgan asrda amerika psixologiya maktabining haqiqiy qiyofasi sifatida maydonga chiqdi. Uning asoschisi Djon Uotson (1878—1958) bu yo‘nalishning haqiqiy yo‘lboshchisi sifatida shakllanishiga sabab bo‘ldi. Bixevio tushunchasi (behavior) inglizchadan tarjima qilganda xulq- atvor» degan ma’noni anglatadi, Bixeviorizm tushunchasi tarjima qilganda xulq-atvor psixologiyasi ma'nosini anglatadi.

Xulq-atvorni tahlil qilish to'liq obyektiv xarakterga ega bo‘lib, tashqi kuzatiladigan reaksiyalar bilan cheklanadi. Insonning fikri, ongini ko'rib bo'lmaydi, ularni o'lchash mumkin emas, bundan ko‘rinadiki, barchasini obyektiv qayd etish imkoniyati bo'lmaydi. Insonning ichki olamida kechayotganlarni o'rganishning imkoni yo‘q. Demak, shaxs qora quti sifatida ishtirok etadi. Inson harakatining tashqi ifodalanishining obyektivligini stimullar va vaziyatlar shartlaydi. Shunday ekan psixologiyaning vazifasi stimullar bo'yicha namoyon bo‘ladigan ma'lum reaksiyalar belgilaydi.

• Xulq-atvorni tahlil qilish to'liq obyektiv xarakterga ega bo‘lib, tashqi kuzatiladigan reaksiyalar bilan cheklanadi. Insonning fikri, ongini ko'rib bo'lmaydi, ularni o'lchash mumkin emas, bundan ko‘rinadiki, barchasini obyektiv qayd etish imkoniyati bo'lmaydi. Insonning ichki olamida kechayotganlarni o'rganishning imkoni yo‘q. Demak, shaxs qora quti sifatida ishtirok etadi. Inson harakatining tashqi ifodalanishining obyektivligini stimullar va vaziyatlar shartlaydi. Shunday ekan psixologiyaning vazifasi stimullar bo'yicha namoyon bo‘ladigan ma'lum reaksiyalar belgilaydi.