Mavzu: Yurak qon tomirlar sistemasi

Tojsimon tomirlar kursi
Qorincha kichik hajimda va bir-biriga mos ravishda qon haydaydi, ya’ni o’pka stvoli va aortaga haydaydi. Qorincha miokardining siqilishi, ya’ni doimiy takrorlanadigan bifasik yurak siklida sistola deyiladi, bo’shashish holati diastole deyiladi.
Yurak

Yurak
bo’lmasi

Klatin tekisligi

Xorda paylari

Areks

Arteria qorincha klapini

G’uddacha muskuli

Yarim oysimon klapin


Qorincha

yurakning har xil harakatdagi soddalashtirilgan ko’rinishi
Sistola Diastole
-Qisqarish bosqichi -Bo’shashish fazasi
-Chiqish bosqichi -To’ldirish fazasi
Arteriya qon tomirlarining devori venalarnikiga nisbatan qalin va pishiq bo‘lib, tanada chuqur joylashgan. Arteriyalarning yurakka yaqin qismida bosim juda yuqori - 150-160 mm simob ustuniga teng bo‘ladi. Yurakdan uzoqlashgan sayin qon bosimi kamayib borib, kapillyar qon tomirlarda – 8-15mm simob ustuniga teng bo‘lib qoladi. Arteriya qon tomirlari yurakdan uzoqlashgan sayin o‘rtacha, kichik arteriyalar, so‘ngra arteriolalar, hujayra to‘qimalarida esa kapillyarlar hosil qiladi.
Vena qon tomirlari yurakka kelib quyiluvchi tomirlar bo‘lib, to‘qimalarda vena kapillyarlaridan boshlanadi, venulalardan kichik venalar, ulardan esa o‘rtacha, katta diametrli venalar hosil bo‘lib, oxirda yuqorigi va pastki kovak vena hosil qiladi. Vena qon tomirlari devori yupqa, elastik, tanada yuza joylashgan bo‘lishi bilan arteriyalardan farq qiladi. Venalarda bosim arteriyalardagiga nisbatan kam bo‘ladi.