Мавзу. ЎЗбекистон республикаси адлия органлари ва муассасалари

Тошкент Давлат юридик университети қошидаги академик лицей Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 24 февралдаги “Академик лицейлар ва касб-ҳунар коллежларини ташкил этиш тўғрисида”ги 77-сонли ҳамда Тошкент шаҳар ҳокимининг 1998 йил 25 декабрдаги 534-сонли қарорлари асосида ташкил этилган. Пойтахтимизнинг Юнусобод тумани Марказ-5, 88-уйда жойлашган мазкур ўқув даргоҳига Ўрта махсус касб-ҳунар таълими Марказининг 2000 йил 10 мартдаги 39-сонли буйруғи билан академик лицей мақоми берилди. Таълим соҳасидаги ислоҳотларнинг натижаси ўлароқ, 2009 йилда Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб-ҳунар таълими марказининг 2009 йил 9 сентябрдаги 210-сонли буйруғи билан академик лицей Тошкент шаҳар Сирғали тумани 7 мавзе 39 А уйда жойлашган замонавий талабга тўла жавоб берадиган янги бинога кўчириб ўтилди.
Академик лицей ўқитувчилари томонидан Тошкент давлат юридик университети, Ўзбекистон Миллий университети, Тошкент давлат педагогика университети, Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети, Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти каби бир қатор нуфузли олий таълим ва илмий тадқиқот институтлари билан ўзаро ҳамкорлик алоқалари йўлга қўйилган.
Бугунги кунда академик лицейда 82 нафар педагог-ходимлар 982 нафар ўқувчиларга таълим-тарбия беришмоқда
Академик лицейда ўқувчиларнинг чуқур билимга эга бўлиши ва уларнинг ўқув фаолиятини ривожлантириш учун таълим муассасасида ўқув адабиётлари ҳамда турли сиёсий-бадиий адабиётларга бой Ахборот ресурс маркази (АРМ) мавжуд. Шу билан бирга АРМ да электрон дарслик ва турли дарс ишланмаларидан фойдаланиш имконияти мавжуд.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 23 октябрдаги “Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг юридик коллежларида ўқишни ташкил қилиш чоралари тўғрисида”ги қарори билан ўрта-махсус касб-ҳунар таълими, хусусан мамлакатимизда юридик коллежлар тизими тубдан такомиллаштирилди. Мазкур ўзгаришлар қуйидагиларда кўринади.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 23 октябрдаги “Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг юридик коллежларида ўқишни ташкил қилиш чоралари тўғрисида”ги қарори билан ўрта-махсус касб-ҳунар таълими, хусусан мамлакатимизда юридик коллежлар тизими тубдан такомиллаштирилди. Мазкур ўзгаришлар қуйидагиларда кўринади.
Биринчидан, қарор билан Адлия вазирлигининг юридик коллежларига ўқишга қабул қилиш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди. Ушбу низомга кўра, юридик коллежларда ўқишга қабул қилиш вазирлик томонидан белгиланган қабул квоталари доирасида тўлов-контракт асосида амалга оширилади.
Шунингдек, кам таъминланган оила фарзандлари, Меҳрибонлик уйлари тарбияланувчилари, кўзи ожиз абитуриентлар қабул квоталаридан ташқари вазирлик томонидан махсус ажратилган ўринлар асосида қабул қилинади. Ушбу ўқувчилар қонун ҳужжатларига мувофиқ давлат гранти бўйича таҳсил оладилар.
Қолаверса, низомда хорижий фуқароларни юридик коллежларга ўқишга қабул қилиш суҳбат асосида амалга оширилиши белгиланди.
Иккинчидан, Адлия вазирлиги юридик коллежларининг намунавий тузилмаси тасдиқланди. Унга кўра коллеж директорининг ўқув ишлари бўйича, ёшлар билан ишлаш бўйича, молия-хўжалик ишлари бўйича ўринбосарлари ҳамда ҳар бир ўринбосарларга бўйсунадиган бўлимлар, шунингдек асосийси деканатлар ва кафедралар ташкил этилиши белгилаб қўйилди.
Илгари коллежларда намунавий тузилма бўлмаган. Бунинг ўрнига улар ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасалари бошқарув, техник, хизмат кўрсатувчи ва ўқув-ёрдамчи ходимларининг намунавий штатлари асосида фаолият юритиб келишган.
Учинчидан, Адлия вазирлиги юридик коллежларининг ўқув юкламаси хажми тасдиқланди. Бу ўринда Тошкент давлат юридик университети юридик коллежларда ўқув-методик жараённи мувофиқлаштириши, “юриспруденция” йўналиши бўйича замонавий стандартларни ҳисобга олган ҳолда малака талаблари, ўқув режалар ва фан дастурларини ишлаб чиқиш ҳамда тасдиқлаши, шунингдек уларга амалий ва ахборот-ресурс жиҳатидан кўмаклашиш бўйича масъул эканлиги белгилаб ўтилди.
Тўртинчидан, юридик коллежларни моддий-техник таъминлаш йўлида 2 тадан навбатчи енгил автотранспорт воситаси ажратилди. Шу билан бирга, адлия органлари ва муассасаларини ривожлантириш жамғармаси маблағлари ҳамда адлия органлари ва муассасаларининг бюджетдан ташқари бошқа маблағлари ҳисобидан юридик коллеж ходимларини 100 фоизигача миқдорда моддий қўллаб-қувватлаш тартиби жорий этилди.
Бешинчидан, қарор билан 2019–2020 ўқув йилидан бошлаб Адлия вазирлиги тузилмасига кирмаган коллежларда “Юриспруденция”, “Ҳуқуқшунослик”, “Ижтимоий муҳофаза қилиш ҳуқуқшуноси” йўналишлари ва мутахассисликлари бўйича ўқувчиларни тайёрлаш тўхтатилди. Мазкур тартиб эса 2019 йил 1 апрелдан бошлаб амалга киритилди.
Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Ҳуқуқий сиёсат тадқиқот институти Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Давлат ҳуқуқий сиёсатини амалга оширишда адлия органлари ва муассасалари фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида» 2018 йил 13 апрелдаги ПФ-5415-сон Фармони Тошкент давлат юридик университетининг Ҳуқуқий тадқиқотлар маркази негизида ташкил этилди. Мазкур Фармон ижроси юзасидан қабул қилинган Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 11 июндаги 442-сонли “Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги ҳузуридаги ҳуқуқий сиёсат тадқиқот институти фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида” ги қарорига кўра Тадқиқот институти ягона давлат ҳуқуқий сиёсатини амалга ошириш, қонунийликни мустаҳкамлаш, адлия органлари фаолиятини такомиллаштириш соҳасида республиканинг етакчи давлат илмий-тадқиқот эксперт муассасаси этиб белгиланди.